İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nü ulusların nasıl refah toplumlarına dönüştüğü üzerine yaptıkları çalışmalarla Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson'a verdi. Üç ekonomist, farklı coğrafi ve ekonomik özelliklere sahip ülkeleri karşılaştırarak, kurumların bu süreçteki belirleyici rolünü ortaya koydu.
Ekonomi ödülü komitesinin başkanı Jakob Svensson, “Ülkeler arasındaki gelir farkını kapatmak, günümüzün en büyük sorunlarından biri. Acemoğlu, Johnson ve Robinson’un çığır açıcı çalışmaları, ülkelerin neden başarılı olduklarını veya olamadıklarını anlamamıza yardımcı oluyor” dedi.
Nobel Komitesi'nin açıklamasında, üç ekonomistin araştırmalarının ülkelerin zenginleşmesinde sosyal kurumların kritik önemini vurguladığı belirtildi. Açıklamada, “Hukukun üstünlüğünün zayıf olduğu ve halkını kötüye kullanan kurumların bulunduğu toplumlar, büyüme veya olumlu değişim yaratamaz. Ödül sahiplerinin çalışmaları, bunun nedenlerini anlamamıza yardımcı oluyor” denildi.
Acemoğlu, Türkiye’nin Nobel Kazanan Üçüncü İsmi Oldu
Acemoğlu, Orhan Pamuk (2006 - Edebiyat) ve Aziz Sancar'ın (2015 - Kimya) ardından Nobel Ödülü kazanan üçüncü Türk oldu.
Daron Acemoğlu kimdir?
Türk-Amerikan ekonomist Daron Acemoğlu, 1967 yılında İstanbul’da Ermeni bir ailenin çocuğu olarak doğdu. 1989’da York Üniversitesi'nde Ekonomi alanında lisans derecesi, 1990’da London School of Economics’te matematiksel ekonomi ve ekonometri yüksek lisansı ve 1992’de aynı üniversitede ekonomi doktorası aldı.
1993 yılından itibaren ABD'deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Ekonomi Bölümü'nde akademik kariyerine başladı ve bugün Enstitü Profesörü olarak görev yapıyor.
Acemoğlu, 2005 yılında Amerikan Ekonomi Derneği tarafından verilen John Bates Clark Madalyası da dahil olmak üzere birçok ödül kazandı. Ekonomi politik üzerine çalışmalarıyla tanınan Acemoğlu, uzun zamandır birlikte çalıştığı Simon Johnson ve James A. Robinson ile çok sayıda makale yazdı. Robinson ile birlikte “Diktatörlük ve Demokrasinin Ekonomik Kökenleri” (2006) ve “Ulusların Çöküşü” (2012) kitaplarını kaleme aldı.
2011 yılında yapılan bir ankette “60 Yaş Altı En Sevilen Yaşayan Ekonomistler” listesinde Paul Krugman ve Greg Mankiw'in ardından üçüncü sırada yer aldı. 2015'te ise son 10 yılın en çok atıf alan ekonomisti seçildi.