Dünya Bankası Küresel Ekonomik Beklentiler Raporu'nda, zengin ekonomilerdeki ivmeye bağlı olarak daha güçlü büyüme beklentisi ortaya konuldu. Raporda, Türkiye’nin 2014’te 4,5 ve 2015’te 4,7 büyümesinin öngörüldüğü yer aldı.
Dünya Bankası, Ocak 2014 "Küresel Beklentiler Raporu" (GEP) bilgilerini yayımladı. Raporda, ''Bu yıl dünya ekonomisinin, gelişen ülkeler ve yüksek gelirli ülkelerde büyüme verilerinin yukarı ivmesi ile güçleneceği öngörülürken, 5 yıllık global finansal krizin ardından nihayet dönüşün başladığı görülüyor" ifadesi kullanıldı.
GEP raporunda, Çin'in güçlü büyümesinin devam edeceği belirtilirken, Amerikan Merkez Bankası'nın (Fed) parasal teşvikte çekilmeye gitmesi sonucu, global faizlerin yükselmesine bağlı olarak büyümelerde dalgalanmalar yaşanabileceği uyarısında bulunuldu. Geçen yıl 2,4 olarak gerçekleşen küresel büyümenin 2014 yılında 3,2 olarak gerçekleşeceği tahmin edilen raporda, 2015 ve 2016 yılı büyüme rakamlarının ise sırasıyla 3,4 ve 3,5 civarında sabitlenmesinin beklendiği kaydedildi.
Önce gelişmiş ülkeler sonra gelişmekte olanlar
Dünya Bankası Grup Başkanı Jim Yong Kim, yüksek gelirli ve gelişmekte olan ekonomilerde büyümenin güçleneceği öngörüsüyle aşağı yönlü risklerin küresel ekonomik toparlanmayı tehdit etmeye devam ettiğini belirterek, gelişmiş ekonomilerin performasının ivme kazandığını ve bunun gelecek aylarda, gelişmekte olan ülkelerdeki güçlü büyümeyi destekleyeceğini kaydetti. Jim Yong Kim, bununla birlikte, yoksulluğun azaltılmasını hızlandırmak, yeni iş sahalarının oluşturulmasını desteklemek ve sosyal güvenlik ağlarını sağlamlaştırmak gerektiğini vurguladı.
Gelişmekte olan ülkelerde büyüme hızı yavaş
GEP raporu, genel anlamda 2014 ve takip eden yıllar için pozitif veriler ortaya koysa da gelişmekte olan ülkeler için daha önceki tahminlere göre daha dar bir büyüme yelpazesi öngörüyor. Rapora göre, gelişmekte olan ülkeler için, 2014’te ortalama 5,3 büyüme tahmin edilirken, bu rakam 2015’te 5,5, 2016’da ise az farkla 5,7’ye yükseliyor. Bu kategorideki büyüme öngörüleri 2003-2007 arasındaki "patlama dönemine" göre 2,2 puan gerisinde kalsa da bu durumun sorun teşkil etmeyeceği ifade edildi.
ABD en hızlı iyileşen ülke
Dünya Bankası verilerine göre, 2014’te zengin ekonomiler için daha güçlü büyümeler yaşanacak. 2013’te 1,8 büyüyen ABD, 2014’te bu oranı 2,8’e taşıyacak. Dünya Bankası Başekonomisti Kaushik Basu da bu konuyla ilgili, "Beş yıldır ilk kez, yüksek gelirli ekonomilerde, kendi kendini idame ettiren bir toparlanma belirtileri başladı. Onlar şimdi, gelişmekte olan ülkelere, küresel ekonomideki büyümenin ikinci motoru olarak katılacaktır" diyerek görüş bildirdi. ABD’nin yüksek gelirli ülkeler içinde, büyüme göstergelerinin en hızlı iyileştiği ülke olmasına ayrıca vurgu yapıldı.
Doğu Asya ülke verilerine de değinilen raporda, Çin için 2014 yılında 7,7 ile büyüme hızını koruyacağı belirtildi. Çin ekonomisinin, takip eden 2 yıl içinde ise 7,5’e düşmesi öngörüldü.
Avro bölgesi de büyüme trendinde
Dünya Bankası raporu, iki yılın ardından Avro Bölgesi için de büyüme tahmininde bulundu. Buna göre, Avro Bölgesi, 2014’te 1,1 büyümeyle başlayacağı yolculuğuna, 2015’te 1,4, 2015’te ise 1,5’lik büyümeyle devam edecek. Bunun yanında raporda, bölge için birtakım tehlikelerin devam ettiğine, bazı ülkelerde hala kişi başına düşen gelirde azalma yaşandığına dikkat çekildi.
Türkiye 3 yıl üst üste büyüyecek
Dünya Bankası raporundaki verilere göre Türkiye de 2014’te büyüme beklenen ülkeler arasında yer aldı. 2013’te 3,6 büyüyen ülke ekonomisinin, 2014’te 4,5 ve 2015’te 4,7’lik bir büyüme seyri içinde olacağı kaydedildi. Avrupa ve Orta Asya bölgesi özelinde geçen yıllardaki ihracat rakamlarına da atıfta bulunan raporda, Türkiye’nin ihracat rakamlarının Rusya'ya göre yüksek seyrettiği bildirildi.
Küresel ticaretteki toparlanmaya rağmen, Avrupa ve Orta Asya bölgesinin ihracat performansında, geçen yıllarda dalgalanma oluştuğu belirtilen raporda, "Rusya'da ihracattaki büyüme oranları zayıf kalsa da Romanya, Litvanya ve Türkiye’nin ihracat rakamları ise oldukça yüksek gerçekleşti. Türkiye, Güney Kafkasya’dan Çin ise Orta Asya’dan ihracat için en başta gelen destinasyon olmaya devam ediyor" değerlendirmesi yapıldı.
Ortadoğu ülkeleri depresyonda
Dünya Bankası’nın raporunda, Suriye’deki iç savaşın, Mısır ve Tunus gibi ülkelerde yaşanan politik sorunların neticesinde, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki gelişmekte olan ekonomilerin depresyondan kurtulamadığını belirtildi. Bu sorunların, bölgedeki Lübnan ve Ürdün gibi ülkelere sıçrama ihtimalinin ise petrol ithal eden ülkeler ile yapılan ticareti sekteye uğrattığı kaydedilirken, İran’a uygulanan yaptırımların petrol ihraç eden ülkeleri de olumsuz etkilediği bildirildi. Bu bölgenin 2014 büyüme rakamları ise 2,8. 2015’te yüzde 3,3 ve 2015’te yüzde 3,6 büyüme öngörülen Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinin bu oranlarla potansiyelinin altında kaldığı ifade edildi.