Çinli PetroChina ve Sinopec şirketlerinin geçtiğimiz günlerde Saudi Aramco'ya yazılı olarak halka arzı beklenen yüzde 5 oranındaki hisseyi doğrudan satın alma isteğini ilettiği iddia edildi. İki şirket, Çin'in Varlık Fonu da dahil olmak üzere devlet kontrolündeki konsorsiyumun parçası.
2 trilyon dolar değer biçilen Saudi Aramco için Krallık tarafından Prens Muhammed bin Salman aracılığıyla yapılan açıklamada, halka arzdan 100 milyar dolar gelir beklendiği belirtilmişti.
PETROL BAĞIMLILIĞINDAN KURTULMAK İSTENİYOR
Suudi Arabistan, enerjiye bağımlı olan ekonomisini çeşitlendirmek ve fiyatı düşey seyir içerisinde olan Petrol fiyatlarının negatif etkilediği Krallık bütçesini arttırmak için bir dizi ekonomik reform planı hazırlığı içerisinde. Kral Selman da bu çerçevede başta Uzakdoğu ülkeleri olmak üzere temaslarda bulunmuştu.
Uzmanlar, Çin tarafından gelen bu ilginin arkasında ise petrol tedariğini güvence altına almak istemesinin etkili olduğunu vurguluyor. Satın almanın yüzde 5 hissenin üzerine dahi çıkabileceği senaryosu da var.
Öte yandan Suudi Arabistan'ın üst düzey hükümet yetkilileri arasında ise Saudi Aramco'nun halka arzı konusunda bazı anlaşmazlıklar olduğu da ifade ediliyor.
Bir grubun, petrol varil fiyatlarının 55 ile 60 dolar arasında istikrarlı bir seyir kazanılmasını beklemek istediği ve halka arzı da 2018'den ötelemek istediği iddia edilirken, başka grupların ise yerel bazda bir halka arz formülü üzerinde fikir belirttiği gelen haberler arasında.
LONDRA VE NEW YORK BORSALARI KAPIŞIYOR
Londra ve New York Borsaları da Saudi Aramco'nun halka arzıyla ilgili ciddi rekabet içerisinde.
Hatta Londra Menkul Kıymetler Borsası (LSE), bu doğrultuda kamu düzenleyicileriyle birlikte hazırlanan ve dün sunulan teklifte kamu şirketlerinin borsaya kote olmasını kolaylaştıracak adımlar atmıştı.
PetroChina ve Sinopec konuyla ilgili henüz bir yorum yapmasa da Reuters'a konuşan Saudi Aramco yetkilisi birkaç seçeneğin masada olduğunu ve değerlendirildiğini ancak henüz karar verilmediğini açıkladı.
SAUDİ ARAMCO NEDEN BU KADAR DEĞERLİ?
Suudi Arabistan firması geçen yılın verilerine göre günde 10 milyon varilin üzerinde petrol üretiyor ve bu dünyadaki herhangi bir şirketin ürettiğinden çok daha fazla.
Geniş ölçekli ve modern petrol rafinerileri de olan Saudi Aramco'nun, aynı zamanda petrol rezervlerinin dünyadaki toplam rezervlerinin 6'da 1'ine sahip olduğu belirtiliyor.
Halka arzın değerini belirleyecek faktörler arasında ise son dönemlerde en düşük seviyeleri gören petrol fiyatları, tâbi olunan vergi oranları gibi faktörler belirliyor. Suudi Arabistan, mart ayında Saudi Aramco için vergi oranını yüzde 85'ten yüzde 50'ye düşürmüştü.