Bankalar kredi musluklarını kapatıyor

Para yönetiminin üst üste aldığı kararlara rağmen bankalar kredi musluklarını açmak bir yana daha da zorlaştırıyor

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 4'üncü çeyrekte bankalar kredi standartlarını sıkılaştırdığını açıkladı. 

TCMB Banka Kredileri Eğilim Anketi sonuçlarına göre, 2021 yılının dördüncü çeyreğinde, bankaların genel olarak işletmelere kullandırdıkları kredilere uyguladıkları standartlar sıkılaştı.

Anketin detayları şu şekilde:

"2021 yılının dördüncü çeyreğinde, bankaların genel olarak işletmelere kullandırdıkları kredilere uyguladıkları standartları sıkılaştırdığı görülmektedir. Alt kırılımlar incelendiğinde, uzun vadeli kredilere ve yabancı para cinsinden açılan kredilere uygulanan standartlarda sıkılaşma gözlenirken, diğer işletme kredi türlerinde gevşeme olduğu gözlenmektedir. 2022 yılının ilk çeyreği için bankaların beklentisi, yabancı para cinsinden açılan krediler ve uzun vadeli krediler hariç tüm işletme kredilerinde standartların gevşetileceği yönündedir. Bireysel krediler için standartların konut ve taşıt kredilerinde temelde aynı kaldığı, diğer bireysel kredilerde ise sıkılaştırıldığı gözlenmektedir. 2022 yılının ilk çeyreği için bankaların beklentisi, tüm bireysel kredilere uygulanan standartların temelde aynı bırakılacağı yönündedir.

Anket sonuçları kredi talebi açısından incelendiğinde, 2021 yılının dördüncü çeyreğinde tüm işletme kredi türleri için talepte artış olduğu görülmektedir. 2022 yılının ilk çeyreği için beklenti, tüm işletme kredi türlerinde talebin artmaya devam edeceği yönündedir. Bireysel kredilerden konut ve diğer bireysel kredilere yönelik talepte artış olduğu, taşıt kredilerine yönelik talepte ise önceki dönemde görülen azalışın devam ettiği gözlenmektedir. Gelecek yılın ilk çeyreği için beklentiler, tüm bireysel kredi türlerinde talebin azalacağı yönündedir.

Bankaların fon sağlama imkânlarının gelişimi incelendiğinde; 2021 yılının son çeyreğinde yurt içi ve yurt dışı fonlama koşullarının sıkılaştığı görülmektedir. 2022 yılının birinci çeyreği için beklentiler, yurt içi fonlama ve yurt dışı fonlama koşullarında sıkılaşmanın devam edeceği yönündedir.

2021 yılının dördüncü çeyreğinde, bankaların genel olarak işletmelere kullandırdıkları kredilere uyguladıkları standartları sıkılaştırdığı görülmektedir. Alt kırılımlar incelendiğinde, uzun vadeli kredilere ve yabancı para cinsinden açılan kredilere uygulanan standartlarda sıkılaşma gözlenirken, diğer işletme kredi türlerinde gevşeme olduğu gözlenmektedir. Genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler, sermaye yeterliliği ile ilgili kısıtlar ve endüstri ya da firmalara ilişkin görünüm standartları sıkılaştırıcı yönde etkileyen faktörler olurken, diğer bankaların rekabeti standartları gevşetici yönde etkileyen tek faktör olmuştur. 2022 yılının ilk çeyreği için bankaların beklentisi, yabancı para cinsinden açılan krediler ve uzun vadeli krediler hariç tüm işletme kredilerinde standartların gevşetileceği yönündedir.

Konut ve taşıt kredilerine uygulanan standartların yılın son çeyreğinde temelde aynı kaldığı gözlenmektedir. Gelecek yılın ilk çeyreği için beklenti, bu iki kredi türü için standartların aynı kalmaya devam edeceği yönündedir.

İşletmelerin banka kredilerine olan talebi incelendiğinde, yılın dördüncü çeyreğinde tüm işletme kredi türleri için talepte artış olduğu görülmektedir. Stok artırımı ve işletme sermayesi ile sabit yatırım talebi en çok artıran faktörler olmuştur. 2022 yılının birinci çeyreği için beklenti, tüm işletme kredi türlerinde talebin artmaya devam edeceği yönündedir.

Bireysel kredilerden konut ve diğer bireysel kredi taleplerinde artış olduğu gözlenmektedir. Konut piyasasına ilişkin beklentiler ile tüketici güveni konut kredi talebini artış yönünde etkileyen en önemli faktörler olmuştur. Dayanıklı tüketim mallarına yapılan harcama ile diğer bankalardan sağlanan krediler diğer bireysel kredi talebini artış yönünde etkileyen en önemli faktörler olmuştur. 2022 yılının ilk çeyreği için beklenti, her iki kredi türünde de talebin azalacağı yönündedir."