Şirketler teknolojiyi her alanda kullanarak verimliliklerini artırıyorlar. Satış, pazarlama, AR-GE, satınalma, insan kaynakları gibi her bir birim veri üretiyor, işliyor ya da kullanıyor. Dijitalleşme, doğru araçlarla iyi kullanılırsa önemli bir faydaya dönüşürken, siber güvenlik önlemleri doğru kurgulanmadıysa, basit bir ihmal nedeniyle, önemli sorunlar ortaya çıkabiliyor. Örneğin; bir çalışan, zararlı yazılım bulaşmış bir kişisel USB belleğini şirket cihazına taktı ve aniden olumsuz bir olay ortaya çıktı ya da muhasebedeki bir yetkili, dikkatsizce davranarak, açmaması gereken bir maili açtı. Böyle bir durum ile karşılaştığınızda sorunu tespit etmek için gerekli sistemleri şirketinize kurdunuz mu? İstenmeyen bir olaya karşı bir hareket planınız; olay müdahale planlamanız var mı?
ESET uzmanları, bu tip durumlara karşı, şirketlere yol haritası olabilecek temel adımlar hakkında bilgilendirmede bulundu.
1. Hazırlık Aşaması
Herhangi bir olay gerçekleşmeden önce, ilk etapta meydana gelebilecek sorunları en aza indirecek uygun güvenlik kontrollerini kurmak önemlidir. Şirket ağının yapılandırılması ve bakımı, güvenliği yapılmalıdır. Bu, sunucuları, işletim sistemlerini ve uygulamaları güncel tutmayı, uygun şekilde yapılandırmayı ve kötü amaçlı yazılım koruması ile güçlendirmeyi içerir. Çalışanların mutlaka eğitim almasını sağlayın.
Ağınızı kurmanın önemli bir parçası, ağınızda meydana gelen olayları toplamak ve analiz etmek için gerekli tüm izleme ve günlük araçlarının yerinde olduğundan emin olmanızdan geçiyor. Bir olay müdahale ekibi kurulması, bu ekibinin şirket içinden mi şirket dışından mı oluşturulacağına karar verilmesi gerekiyor. Alacağınız karar ile ilgili ayırmanız gereken kaynak ve bütçeyi de hesaplamalısınız. Hazırlık aşamasının diğer bir noktasını destek ekipleri oluşturmaktadır. Yaşanabilecek bir olayla ilgili herhangi bir iletişimi medya, ortaklar, müşteriler ve/veya kolluk kuvvetleriyle birlikte yönetmek için hukuk müşaviri ve halkla ilişkiler ekiplerinin de önemli olduğunu unutmamalısınız.
2. Tespit ve Analiz
Bu aşamada, olay müdahale analistleri, tüm izleme araçları ve günlükleri tarafından kendilerine sunulan çok çeşitli veri biçimleriyle, ağda tam olarak ne olduğunu ve neler yapılabileceğini anlamak için bilgi, deneyim ve mantıksal düşünme gücünü ortaya koyarlar. Analistin görevi, soruna yol açan olay dizilerini yeniden oluşturmak için olayları ilişkilendirmektir. Bunun için elinizde kullanabileceğiniz ve sizi destekleyebilecek araçlarınız olması gerekecektir.
3. Caydırıcılık, Yok Etme ve Kurtarma
Üçüncü aşamada, güvenlik olayı müdahele ekibi tespit edilen tehditlerin daha fazla yayılmasını durdurmak için kullanacağı yönteme karar verir. Bir sunucu mu kapatılmalı, bir uç nokta mı izole edilmeli veya belirli hizmetler mi durdurulmalı? Seçilen önleme stratejisi, kanıtları korumayı ve önleme süresince alınabilecek daha fazla hasar olasılığını göz önünde bulundurmalıdır. Genellikle bu, tehdit altındaki sistemleri izole etmek, ağın parçalarını bölümlere ayırmak veya etkilenen makineleri bir Sandbox'a koymak anlamına gelir. Sandbox, tehdidin daha fazla izlenmesini ve daha fazla kanıt toplanmasını sağlama avantajına sahiptir. Bununla birlikte, tehdit altındaki bir ana bilgisayarın sandbox'tayken daha fazla hasar görmesi tehlikesi vardır.
Hukuk müşaviri, müdahele ekibinin mümkün olduğunca fazla kanıt toplaması ve belgelemesi gerektiği kararını verebilir. Bu durumda, kanıtların kişiden kişiye aktarılması titizlikle kaydedilmelidir. Zararlı yazılım tespit edildiğinde, tehdit altındaki sistemlerden silinmelidir. Kullanıcı hesaplarının devre dışı bırakılması, kapatılması veya sıfırlanması gerekebilir. Güvenlik açıkları yamalanmalı, sistemler ve dosyalar temiz yedeklemelerden geri yüklenmeli, parolalar değiştirilmeli, güvenlik duvarı kuralları daha sıkı hale getirilmelidir. Normal iş operasyonlarına tam olarak geri dönülmesi, yaşanan olaya bağlı olarak aylar sürebilir. Kısa vadede, IT yöneticilerinin aynı olayın tekrarlanmasını önleyebilmesi için artan veya daha ince ayarlanmış günlük kaydı ve izleme ayarları yapılmalıdır. Uzun vadede, ağın daha güvenli bir ağa dönüştürülmesine yardımcı olacak daha kapsamlı altyapı değişiklikleri görülebilir.
4. Olay Sonrası Etkinlik
Müdahele ekibi, bir olay yapılanması ve zaman çizelgesi sağlayıp belgelemelidir. Bu, olayın temel nedenini ve tekrarlamasını veya benzer bir olayı önlemek için neler yapılabileceğini anlamaya yardımcı olur. Bu aynı zamanda tüm ekiplerin kullanılan süreçlerin ve prosedürlerin etkinliğini gözden geçirmek, iletişim ve işbirliği zorluklarındaki boşlukları belirlemek ve mevcut olay müdahale planına verimlilik kazandırmak için fırsatlar arama zamanıdır. Son olarak, yönetim olay sırasında toplanan kanıtları saklama politikasına karar vermelidir. Bu nedenle, öncelikle hukuk departmanınıza danışmadan sabit diskleri silmeyin. Çoğu kuruluş, yönetmeliklere uyum sağlamak için iki yıl boyunca olay kayıtlarını arşivler.