'Bireysel emekliliğe 1,3 milyar lira ödenek'

Şimşek, 2014 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi'ne ilişkin TBMM Genel Kurulu'nda yaptığı sunumda, gelecek yıl için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve merkezi yönetim bütçesinden yaklaşık 75 milyar lira ile en büyük ikinci kaynağı sağlık harcamalarına ayırdıklarını söyledi. Böylece, 2014 yılında sağlık harcamaları için ayrılan kaynağı 2002 yılına göre 5,5 katına çıkardıklarını dile getiren Şimşek, aile hekimliği uygulamasını 81 ile yaygınlaştırarak vatandaşlara kaliteli sağlık hizmeti sunmaya devam ettiklerini kaydetti. Şimşek, bu amaçla 4,5 milyar lira kaynak ayırdıklarını belirtti. AK Parti hükümetleri döneminde üretken altyapıyı geliştiren, özel sektör yatırımlarını ve istihdamı destekleyen, Türkiye'nin büyüme potansiyelini artıran kamu yatırımlarına öncelik verdiklerini anlatan Şimşek, "Bu amaçla kamu yatırım harcamaları için 2014 Yılı Bütçesinde bu yıla göre yüzde 13,1 oranında artışla yaklaşık 44,3 milyar lira ödenek ayırıyoruz" diye konuştu.

 

Kamu-özel işbirlikleri (KÖİ) sayesinde İstanbul'a 3'üncü havaalanı gibi küresel ölçekte büyük projelere imza attıklarına dikkati çeken Şimşek, 1986 yılından bu yana işletme hakkı devirleri hariç tutulduğunda KÖİ modeli kapsamında yapılan 35,1 milyar dolarlık yatırımın 26,5 milyar dolarlık tutarının AK Parti hükümetleri döneminde gerçekleştiğini söyledi. Şimşek, altyapı yatırımlarına sadece bütçeden kaynak ayırmadıklarını, aynı zamanda KÖİ sayesinde ilave yatırımları harekete geçirdiklerini dile getirdi. Son 11 yılda kamu yatırımlarının ortalama tamamlanma süresini kısalttıklarını anlatan Şimşek, 2002 yılında 8,5 yıl olan kamu yatırım stokunun tamamlanma süresini 2013 yılında 3,7 yıla düşürdüklerini belirtti. AK Parti hükümetleri döneminde özel sektör yatırımlarını desteklediklerini ve istihdamı ve büyümeyi destekleyen birçok uygulamayı hayata geçirdiklerini kaydeden Şimşek, "Bu amaçla, 2014 yılında, reel kesime yönelik toplam desteklerimizi bu yıla göre yüzde 16,1 oranında artırarak 11,9 milyar liraya yükseltiyoruz" ifadesini kullandı. 

 

 

Yurt içi tasarrufları artırmak amacıyla bireysel emeklilikte doğrudan "Devlet Katkısı Sistemi"ni getirdiklerini anımsatan Şimşek, sistem için 2013 yılı Merkezi Yönetim Bütçesinde 1,3 milyar lira ödenek ayırdıklarını, 2014 yılında bu ödeneği yüzde 56 artırarak yaklaşık 2 milyar liraya çıkardıklarını bildirdi. Şimşek, düzenlemenin devreye girdiği 2013 yılının başından bu yana bireysel emeklilik sistemi katılımcı sayısı 882 bin kişi artarak 4 milyon kişiye, katılımcıların fon tutarı ise 4,8 milyar lira artarak 25,3 milyar liraya ulaştığına dikkati çekti. 

 

 

2014 Yılı Bütçesi'nde çiftçiyi de desteklediklerine işaret eden Şimşek, bu amaçla toplam 9,7 milyar lira ödenek ayırdıklarını bildirdi. Ayrıca tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları ve tarımsal KİT'lerin finansmanı için tahsis edilen kaynak da dikkate alındığında bu tutarın 13,2 milyar liraya ulaştığını belirten Şimşek, "Genel bütçeden yaptığımız sübvansiyonların da katkısıyla kredi faiz oranları yüzde 0 ila 8,25 arasında uygulanmaktadır. Oysa 2002 yılında tarımsal kredi faiz oranları yüzde 59 ila 69 aralığındaydı. Uluslararası mukayeselere baktığımızda tarımsal desteklere verdiğimiz önem açıkça görülmektedir" değerlendirmesinde bulundu. OECD tarafından 2013 yılında yayınlanan Tarım Politikalarını İzleme ve Değerlendirme Raporuna göre, Türkiye'de tarımsal desteğin GSYH'ye oranı 2012 yılında yüzde 2,1 olarak hesaplandığını hatırlatan Şimşek, bu oran ile Türkiye'nin tarım destekleri açısından OECD ülkeleri arasında lider konumda bulunduğunu söyledi. Sağladıkları doğrudan ve dolaylı desteklerle 2002'de 23,7 milyar dolar olan tarımsal GSYH'nin, 2012 yılında 62 milyar dolara ulaştığına dikkati çeken Şimşek, "Böylece tarımsal büyüklük itibarıyla dünyanın 7'nci, Avrupa'nın ise 1'inci ülkesi olduk. Oysa 2002 yılında tarımsal büyüklük itibarıyla dünyada 11'inci, Avrupa'da ise 4'üncü sıradaydık" dedi. 

 

2014 yılı bütçesi ile çalışan ve emeklileri gözettiklerini dile getiren Şimşek, AK Parti hükümetleri döneminde kamu çalışanlarını ve emeklileri enflasyona ezdirmediklerini ve bu kesimin mali haklarında ciddi iyileşmeler sağladıklarını kaydetti. Aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı 2002 Aralık ayında 392 lira iken 2013 Aralık ayında bin 887 liraya çıktığına işaret eden Şimşek, söz konusu dönemdeki artışın yüzde 381,4 olduğunu söyledi. Net asgari ücret 2002 Aralık ayında 184 lira iken 2013 Aralık ayında yüzde 336,2 artışla 804 liraya ulaştığını anımsatan Şimşek, aynı dönemde emeklilik aylıklarının farklı gruplara göre yüzde 208,9 ila yüzde 782,1 arasında arttığını dile getirdi. 2002 yıl sonundan 2013 Kasım sonuna kadar enflasyonun kümülatif yüzde 159,1 oranında arttığı göz önüne alındığında çalışan ve emekli vatandaşların gelirlerinde önemli ölçüde reel artışlar yaptıklarının açıkça görüleceğini vurgulayan Şimşek, şöyle devam etti: "Bu yıl yapılan toplu sözleşme uyarınca çalışanlarımızın maaş ve ücretlerinde önümüzdeki sene brüt 175 lira seyyanen artış yapacağız. Ayrıca öğretmenlerimizin tazminatlarında da ilave 150 lira artış sağlayacağız. Bu artışlarla birlikte 2014 yılında ortalama memur maaşında aile yardımı ödeneği dahil yüzde 7,8, aile yardımı ödeneği hariç yüzde 8,1 oranında bir artış meydana gelecektir. Geçici personel ücretlerinde ise brüt 350 lira artış yapacak ve geçici personelin aile yardımı ödeneğinden yararlanmasına imkan sağlayacağız." Şimşek, 2013 yılının ikinci yarısında enflasyonun yüzde 3'ü aşması halinde ise aradaki farkı 2014 yılı Ocak ayında maaşlara

yansıtacaklarını bildirdi. 

 

 

2014 yılı için sosyal güvenlik kurumlarına devlet prim giderleri dahil personel giderleri için toplam 129,6 milyar lira ödenek ayırdıklarını kaydeden Şimşek, 2002 yılında yüzde 18,4 olan bu oranın toplam bütçe harcamalarının yüzde 29,7'sini oluşturduğuna işaret etti. Ayrıca 2014 yılında ek ödemeler dahil emekli aylık ödemelerinin 138,8 milyar lira olmasını öngördüklerini anlatan Şimşek, "Sosyal güvenlik sisteminin açıklarının bütçe tarafından finanse edildiği dikkate alınırsa aslında çalışanlarımızın, emeklilerimizin bütçeden aldığı pay yaklaşık 3'te 1'inden çok çok daha fazladır" dedi. SGK'ya yapılacak transferlerin 2014 yılında 2013 yılı gerçekleşme tahminine göre yüzde 7,1 oranında artarak 77,1 milyar liraya ulaşmasının öngörüldüğünü belirten Şimşek, "Söz konusu tutarın 21,6 milyar liralık kısmı açık finansmanından kaynaklanmaktadır. Açık finansmanı için sosyal güvenlik sistemine yapılan transferlerdeki artış esas itibarıyla 1990’larda emeklilik sisteminde yapılan değişiklikten kaynaklanmaktadır" diye konuştu. 

 

 

2014 yılı bütçesi ile bölgesel kalkınmaya daha çok kaynak ayırdıklarını ifade eden Şimşek, şöyle devam etti: "Bölgesel ve sosyal gelişmişlik farklarını azaltmak için, hükümetlerimiz döneminde, GAP, DAP, DOKAP ve KOP illerinde yatırım ödeneklerini son 11 yılda yaklaşık 6 kat artırdık. Yaklaşık 27,1 milyar lirası GAP Eylem Planı döneminde, yani son 5 yılda, olmak üzere 2003'ten bu yana GAP’a 2013 fiyatlarıyla toplam 36,1 milyar lira kaynak aktardık. Böylece 610 kilometresi Eylem Planı döneminde olmak üzere toplam 843,4 kilometre ana sulama kanalını tamamladık." 2014 Yılı Bütçesinde başta TÜBİTAK Ar-Ge projeleri olmak üzere üniversite ve sanayi kesimi Ar-Ge projelerini desteklemeye devam edeceklerini anlatan Şimşek, bu kapsamda 2014 yılında yaklaşık 2,8 milyar lira ödenek ayırdıklarını, vergisel teşvikler dahil olmak üzere toplam Ar-Ge desteklerinin yaklaşık 3,8 milyar liraya ulaşacağını belirtti. 

 

Şimşek, gelecek nesillere daha sağlıklı ve temiz bir çevre bırakmak için doğrudan çevre koruma hizmetlerine 542 milyon lira, ağaçlandırma faaliyetlerine 326 milyon lira, SUKAP'a 557 milyon lira, kentsel dönüşüm programına çevre katkı payı ve döner sermaye gelirleriyle birlikte 547 milyon lira olmak üzere toplamda yaklaşık 2 milyar lira kaynak ayırdıklarını dile getirdi. 

 

 

Yerel hizmetlerin daha kaliteli şekilde sunulabilmesi için 2014 yılında mahalli idarelere yapılan desteği 2013 yılı başlangıç ödeneğine göre yüzde 12,2 artırarak 42,3 milyar liraya çıkardıklarını dile getiren Şimşek, bu desteğin 38,8 milyar lirasının vergi gelirlerinden mahalli idarelere ayrılan paylardan oluşacağını bildirdi. Şimşek, bu payları illerin nüfus ve sosyoekonomik gelişmişlik düzeyine göre adil bir şekilde dağıttıklarını ifade etti. 

 

Sosyal yardım harcamaları için 2014 Yılı Bütçesi'nde bu yıla göre yüzde 15,3'lük artışla yaklaşık 30,4 milyar lira kaynak ayırdıklarını belirten Şimşek, engellilerin evde bakımı için 4,2 milyar lira, engelli ve engelli yakını aylıkları için 2,6 milyar lira, engelli çocuk ve gençlerin eğitimi için 1,5 milyar lira, 65 yaş üstüne verilen aylıklar için 1,2 milyar lira, çocukların aileleri yanında yetişmesi için 351 milyon lira, engellilerin özel kuruluşlarda bakım giderleri için 241 milyon lira, engelli öğrencilerin okula ulaşmaları için 95 milyon lira, engellilerin istihdamı için 87 milyon lira, koruyucu aile modeli için 43 milyon lira, kadın konukevleri için 42 milyon lira kaynak tahsis ettiklerini ifade etti.