Dövizle alınan kiraların TL'ye dönmesi, ortak alan giderlerinde yapılan düzenlemeler gibi regülasyonlarla değerinin önemli bir kısmını yitiren AVM'ler sermaye eritti. Toplam 13 milyar dolarlık banka borçlarının yüzde 74'ünün vadesinin 2022-2024 döneminde geleceğine dikkat çekilen AVM'lerin, borçlar nedeniyle özkaynaklarının yüzde 25'ini bitirdiği belirtildi.
Sözcü'nün haberine göre yasal düzenlemeler nedeniyle yabancı yatırımcı açısından kan kaybeden sektör, “Artık regülasyonlar bitsin” mesajını da verdi. Bu yıl 13'üncüsü düzenlenen Alışveriş Ekonomisi Zirvesi'nde konuşan Ernst and Young Türkiye Yönetici Ortağı Cengiz Göğebakan, sektörün kur ve faiz etkisi ile finansman giderlerinin toplam gelirlerinin 3.4 katına ulaştığını kaydetti. Borçların yüzde 74'ünün 2024'e kadar vadesinin geleceğini ve burada bir vade sıkışması olduğunu kaydeden Göğebakan, “AVM'ler, ekonomik ömrü çok uzun yapılar. Kredi vadelerini 5-6 yıla sıkıştırıp nakit akışlarına uyumsuz bir yapı oluşturmanın gereği yoktur. Yüzde 25 özkaynak yendi bitirildi. Neyse ki güçlü sermayedarları var da içeri sermaye enjekte ederek temerrüde uğramadan bugüne getirdiler” dedi.
Türkiye genelinde 2022'de 446 AVM'ye ulaşıldığını ancak yatırımların değerinin düştüğünü aktaran Alışveriş Merkezleri Yatırımcıları Derneği (AYD) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cem Eriç, “AVM'lerin değerlerinin bu kadar ucuzlaması içimizi acıtıyor. Bugün sıfırdan bir AVM yapmaya kalksak bu değerlerin katbekat üstünü harcamak gerekiyor. Bu regülasyonlar sonucunda yabacı yatırımcının payı yüzde 30'lardan yüzde 20'lere düştü” dedi.
Yerli ve yabancının gözü regülasyonda
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Hüseyin Altaş, sektörün 150 milyar dolarlık yatırıma imza attığını ve milli gelirin yüzde 4'ünün AVM'ler tarafından yaratıldığını kaydetti. 2018 yılı sonrasında hızlanan regülasyonların sektörü çok zorladığını anlatan Altaş, “Regülasyonlar artık bitmeli. Yabancı ve yerli yatırımcıların en çok beklediği şey regülasyonların stabilize olmasıdır” ifadelerini kullandı. Altaş, bugün ciro kira oranının yüzde 8-8.5'e düştüğünü ve dünya ortalamasının oldukça altında kaldığını aktardı.