Avrupa’da artan doğalgaz ve elektrik fiyatları, değer bakımından dünyanın en büyük ikinci gıda ihracatçısı Hollanda’da seraların küçülmesine ya da kapanmasına neden oluyor.
Hollanda’daki seralar 10 bin hektar civarında yer kaplıyor, bu da neredeyse Paris’in yüzölçümüne denk düşüyor. Hollanda seralarında üretilen ve ihraç edilen ürünlerin değeri 2020 yılında 9,2 milyar euro civarındaydı.
Fakat seraları ısıtmak için yıllık ülkedeki toplam tüketimin yüzde 8,2’sine tekabül eden 3 milyar metreküp doğalgaz gerekiyor. Avrupa’da artan doğalgaz fiyatları ise sektör üzerinde yıkıcı bir etki yarattı. Bazı üreticiler artan enerji fiyatlarından dolayı ışıklandırmayı azaltıyor, büyüme sezonunu erken bitiriyor ya da gelecek yıl bahar ayında ekime başlamayı planlıyor.
Birleşmiş Milletler Gıda Endeksi son 10 yılın en yüksek seviyelerinde seyrederken sebze ve meyve üretiminde yaşanacak sıkıntılar arz baskısını artırarak gıda enflasyonunu daha da yükseltebilir. Enerji maliyeti, sera üretimindeki toplam maliyetin yüzde 30’unu oluşturuyor.
"Üretim şimdiden yüzde 10 düştü"
Yıllık 40 milyon kilo domates üreten sera üreticisi Lans,seralardaki ışıkların şimdiden kısılmaya başlandığını söyledi. Kışın gün ışığının azalmasıyla beraber seradaki ışıkların tam performansla çalışması gerektiğini söyleyen Erwin van der Lans, ışıkların bu yıl yüzde 50-80 arasında bir performansla çalıştırıldığını söyledi.
“Eninde sonunda daha az üretmek zorunda kalacağız” diyen Lans, bu kesintilerin şimdiden başladığını ve üretimlerinin yüzde 10 civarında düşüş kaydettiğini ama ileride bunun yüzde 20’ye ulaşabileceğini belirtti.
Avrupa'da doğalgaz fiyatları 100 euroyu geçerek rekor kırdı
Hollanda'da vadeli doğalgaz kontratlarının fiyatı kışın yaklaşması ve enerji krizinin giderek derinleşmesiyle megavatsaat başına 100 doları geçti.
30 Eylül’de Türkiye spot doğalgaz fiyatları da rekor tazeleyerek bin metreküp başına 2 bin 927 TL’ye çıktı. 28 Eylül’de spot doğalgazın fiyatı 2 bin 552 TL seviyesinde bulunuyordu. AB karbon izin kontratlarının fiyatı ise 62 euro civarında bulunurken Avrupa’da kömür fiyatları 150 euro civarında seyrediyor.
BASF amonyak üretimini kısıyor
BASF konu hakkında yaptığı açıklamada Avrupa’da doğal gaz fiyatlarında yükseliş nedeniyle bölgede amonyak üretiminin zorlu bir hale geldiğini duyurdu. Amonyak gübre üretiminde önemli bir rol oynuyor ve üretiminin azalması gübre fiyatlarında yükselişe neden olabilir.
Açıklamada “Bunun sonucunda BASF Anthwerp ve Ludwigshafen bölgelerindeki üretimini azaltma kararı aldı. BASF gaz fiyatlarındaki gelişmeleri yakından takip etmeyi sürdürecek ve buna bağlı olarak amonyak üretiminde ayarlamaya gidecek” ifadeleri yer aldı. Doğalgaz amonyak üretiminin ana hammaddelerinden bir tanesi.
Avrupa’da doğal gaz fiyatları arzda yaşanan sıkıntılarla son aylarda rekor seviyeye yükseldi. Doğal gaz ve enerji fiyatlarında öngörülemeyen bu artış AB enerji liderlerinin de gündeminde yer alıyor.