Dünya Bankası, 2023 yılında emtia fiyatlarının yıllık yüzde 21 oranında düşeceğini öngördüğünü açıkladı. Banka, Nisan 2023 tarihli Emtia Piyasaları Görünüm Raporu'nu "Düşük Fiyatlar, Biraz Rahatlama" başlığı altında yayınladı.
Rapora göre, 2023'ün ilk üç ayında küresel emtia fiyatları yüzde 14 oranında gerilerken, Haziran 2022'deki tarihi zirvenin yaklaşık yüzde 30 altında seyretti.
Rusya-Ukrayna savaşı sonrası emtia fiyatlarındaki artış, ekonomik faaliyetin yavaşlaması, elverişli kış koşulları ve emtia ticaretindeki akışın yeniden sağlanması nedeniyle hafifledi. Raporda, 2023 yılında emtia fiyatlarının genel olarak stabil kalacağı öngörüldü.
Buna rağmen, fiyatların pandemi öncesine göre daha yüksek seviyelerde seyretmeye devam ederek satın alma gücü ve gıda güvenliği üzerinde baskı oluşturacağı belirtildi.
Enerji ve metal arzındaki muhtemel kesintiler, artan jeopolitik gerilimler, Çin'in sanayi sektöründeki güçlü toparlanma ve olumsuz hava koşulları fiyatları üzerinde yukarı yönlü riskler oluştururken, küresel ekonomik büyümedeki hayal kırıklığı en büyük aşağı yönlü risk olarak nitelendirildi.
Enerji fiyatları 2023'te yüzde 26 düşecek
Raporda, fiyat düşüşlerinin dünya genelinde gıda güvensizliği yaşayan yaklaşık 350 milyon insanı bir nebze rahatlatacağı öngörüldü.
Şubat ayı itibarıyla dünya genelinde yıllık gıda enflasyonunun yüzde 20 ile son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştığı belirtilirken, 2023'te yüzde 8 düşmesine rağmen gıda fiyatlarının 1975'ten bu yana en yüksek ikinci seviyede olacağı ifade edildi.
Genel olarak, emtia fiyatlarının 2023'te geçen yıla göre yüzde 21 düşeceği öngörüldü.
Enerji fiyatlarının bu yıl yüzde 26 düşmesi beklenirken, Brent ham petrolünün varil fiyatının 2023'te ortalama 84 dolar olması ve 2022 ortalamasının yüzde 16 altında seyredeceği tahmin edildi.
Avrupa ve ABD'deki doğal gaz fiyatlarının 2022 ile 2023 yılları arasında yarı yarıya düşeceği öngörülürken, kömür fiyatlarının 2023'te yüzde 42 azalacağı belirtildi.
Gübre fiyatlarının en son 2008-2009 gıda krizi döneminde görülen seviyelere yaklaştığına işaret eden raporda, gübre fiyatlarının 2023'te yüzde 37 oranında azalarak 1974'ten bu yana en büyük yıllık düşüşü kaydetmesi öngörüldü.
Raporda, 2023 yılında beklenen büyük düşüşlere rağmen tüm ana emtia gruplarının fiyatlarının 2015-2019 yılları arasındaki ortalama seviyelerine kıyasla oldukça yüksek seyredeceği vurgulandı.