Enerji krizi: Asansör ve elektrikli araç yasağı gündemde

Bazı Avrupa ülkeleri doğalgaz tedariğinin yetersiz kalacağı olağanüstü durumlar için asansör yasakları ve elektrikli araçların zaruri olmadıkça kullanılmaması gibi katı önlemleri de masada tutuyor.

Avrupa gösterge doğalgazının hem tavan fiyat geleceği beklentisi hem de alternatif LNG gibi kaynaklara yönlenilmesiyle 340 Euro/MWh düzeylerinden 130 Euro/MWh düzeylerine gerilemesiyle birliğin enerji krizini bu kış herhangi bir kesinti olmadan atlatacağı beklentileri son dönemde güçlendi.

Avrupa Birliği ülkeleri doğal gaz tüketimini yüzde 15 azaltmak konusunda da uzlaştı ve birçok ülkede otellerde ve hanelerde sıcaklıkların en fazla 19 dereceye yükseltilmesi gibi yaygın bazı önlemler aylardır yürürlükte.

Ekonomim.com'un haberine göre Fransa ve İsviçre gibi bazı Avrupa ülkelerinde 'olası' gaz kesintisi durumunda alınacak önlemlere ilişkin hükümetler tarafından yapılan açıklamalar kesintilere yönelik kamuoyu nezdinde endişeleri yükseltiyor.

Almanya ve İspanya’da ise yetkililer gaz stoklarının dolu olması nedeniyle kesinti ihtimalinin azaldığı görüşünde ancak AB’nin 2023’te önemli bir doğalgaz açığıyla karşı karşıya kalacağı önceki gün Uluslararası Enerji Ajansı tarafından da duyurulmuştu. Özellikle Fransa konuya ilişkin detaylı bir plan açıklarken, İsviçre de yine olağanüstü önlemleri açıklayan bir Avrupa ülkesi.

Nükleer enerjiye bağımlılığı daha yüksek olan Fransa’da nükleer tesislerdeki bakım ve onarım kesintilerinin rekor düzeye ulaşması sonrası hükümet tarafından yayınlanan acil durum planlarında asansörlerin kullanımının yasaklanması bile bulunuyor.

Bazı öğretim kurumlarının günün belirli kısımlarında kapatılması da yine Fransa’nın öngördüğü olağanüstü önlemler arasında yer aldı. Financial Times’da yer alan habere göre hükümetin konuya ilişkin açıklamasında “bazı acil durum telefon santrallerinin bile çalışamayabileceği” konusunda uyarı yapılıyor.

Fransa’dan enerji tedariği bulunan İsviçre’nin en kötü senaryo için hazırladığı taslak önlemleri arasında ise elektrikli araçların iş, zaruri alışveriş ve doktor ziyareti gibi mecburi faaliyetler dışında kullanılmaması gibi bir önlem bulunuyor.

İsviçre hükümeti mağaza vitrini aydınlatmaları, mobil ısıtıcıların kullanımı veya gece saatlerinde de mağazaların aydınlatılması gibi gereksiz enerji kullanımlarını da kısıtlayabileceğini söylüyor. Hükümetin en karamsar senaryosunda yüzde 30 oranında tasarruf sağlamak için yaklaşık 30 bin şirkete bu konularda direktif verebileceği belirtiliyor.

İngiltere’den Finlandiya’ya Estonya’dan, İsviçre ve İtalya’ya birçok ülkede bazı telekomünikasyon ağlarının kısa süreli olarak kesilebileceği uyarıları da yapıldı. FT’deki habere göre telekomünikasyon operatörleri kesintilerden etkilenmemek için yoğun bir lobi faaliyeti içerisinde.

Gazın paylaşılması gerektiğine yönelik endişelerin önemli ölçüde azaldığı Almanya’da Merkez Bankası’nın olası bir elektrik kesintisi durumunda ATM’lerin felç olması ihtimaline karşı acil durumlarda kullanılabilecek nakit için ayarlamalar da yaptığı belirtiliyor.

İngiltere’de de hane halkları ocak ve şubat aylarında hava sıcaklıkları düşerse öğleden sonra 4-7 arasında elektrik kesintileri yapılabileceği öngörülüyor. Ayrıca hava sıcaklıklarının geçtiğimiz günlerde -15C düzeylerine düşmesi sonrası bazı enerji şirketlerinin müşterilerinden tüketimlerini günde 2 saat azaltmaları istenecek. Ulusal elektrik şebekesi bu hafta başında tüketimini azaltan hanelere ödeme de yapılacak bir planı test etti.

Avrupa Birliği’nin enerji bakanları 2023 kışında gazsız kalmamak için boğuşan birliğin doğalgazda ne düzeyde bir tavan fiyat uygulayacağı konusunda henüz bir uzlaşıya varamadı ve 19 Aralık Pazartesi günü yeniden bir araya gelerek bir anlaşmaya varmaya çalışacaklar.

Doğalgaz krizi sadece Avrupa’da değil, dünyanın birçok yerinde yaşanıyor ve özellikle düşük gelirli ülkelerde hanehalkları Avrupa’dan çok daha kötü durumda. Pakistan’da ulusal doğalgaz tedarikçisi şirket, hafta başında hanelere sadece belirli öğün saatlerinde doğalgaz tedarik edilebileceğini duyurdu. Haneler günde toplamda 8 saat olmak üzere - sabah, öğle ve akşam - 3 farklı zaman aralığında doğalgazı kesintili olarak kullanabiliyor.