EPDK'den yapılan açıklamada, Türkiye'nin Karadeniz'de keşfettiği 540 milyar metreküplük gaz rezervinin 2023'te kullanıma sunulması için çalışmalar sürerken, sona eren veya erecek uzun vadeli doğal gaz kontratlarının ardından izlenecek stratejilerin netleştiği belirtildi.
1 Ekim 2021'de Vadeli Doğal Gaz Piyasası'nın devreye girmesiyle Türkiye'nin bölgesel enerji ticaret merkezi olma hedefi için önemli bir eşiğin aşılacağı belirtilen açıklamada, doğal gazda arz güvenliğine ve rekabete destek olacak bir karar alındığı ifade edildi.
Bu karar kapsamında, EPDK'nin spot boru gazı ithalatı için artık sadece bir yıllık değil, 3 ardışık takvim yılı için kapasite başvurusu alacağı bildirildi.
Önceki yıllarda her gaz yılı öncesinde ithalat giriş noktalarında sadece ilgili gaz yılı için ve sadece bir yıllık talep çağrıları yapıldığı anımsatılan açıklamada, "Kurul tarafından alınan karara göre, ilk aşamada Azerbaycan'dan ülkemize doğal gaz ithalatı yapılan giriş noktaları olan Türkgözü, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) Seyitgazi ve TANAP Trakya giriş noktalarında 2022, 2023 ve 2024 gaz yılları için yıllık spot boru gazı ithalatı kapasite ilanları birlikte açılacak." ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, 90'lı yıllarda yapılan uzun vadeli doğal gaz kontratlarının petrol fiyatları ve dolar kuruna endeksli ve esnek olmayan şartlar içerdiği belirtildi.
"Daha çok kaynaktan az maliyetli gaz dönemi başlayacak"
Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, tüm dünyada ülkeler arası doğal gaz ticaretinde son yıllarda uzun dönemli anlaşmalardan spot anlaşmalara ve borsa endeksli ticarete geçiş yaşandığını ifade etti.
EPDK olarak dünya doğal gaz ticaretindeki güncel gelişmeleri yakından takip ettiklerini ve düzenlemeleri buna uygun olarak güncellediklerini vurgulayan Yılmaz, şunları kaydetti:
"Aldığımız kararla, Türkiye'nin orta vadeli spot doğal gaz ithalat potansiyeli bugünden planlanabilecek ve daha öngörülebilir bir ithalat portföyüyle doğal gaz arz güvenliğine önemli katkı sağlanacak. Bu karar sadece arz güvenliğimize katkı sağlamayacak. Spot boru gazı ithalat lisansı olan şirketler satıcı ülkelerle yapacakları ticari görüşmelerde artık çok daha avantajlı olacak. Hem şirketlerin rekabet gücü artacak hem de ülkemizin doğal gaz ithalat maliyetleri azalacak. Kısaca Türkiye'de hem daha çok kaynaktan daha çok doğal gaz hem de daha fazla rekabetle daha az maliyetli doğal gaz dönemi başlayacak."
Spot boru gazı ithalatında 2022, 2023 ve 2024 yılları için talep çağrısı EPDK'nin internet sitesinde ilan edildi. Başvurular 27 Ağustos'a kadar alınacak ve talep toplama işlemi EPDK tarafından elektronik platformda 6 Eylül'de her yıl için ayrı saatlerde gerçekleştirilecek.