Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ), Türkiye'nin en büyük 500 şirketinin belirlendiği Fortune 500'de, 53,9 milyar liralık net satış geliriyle birinci oldu.
Finansal kurumlar ve holding şirketleri dışındaki tüm sektörleri kapsayan Fortune 500 Türkiye araştırmasının sonuçları, Fortune Türkiye yetkililerinin katılımıyla düzenlenen toplantıda açıklandı.
Türkiye'de imalat, ticaret, hizmet ve inşaat sektörlerini kapsayan Fortune 500 Türkiye çalışması, son on yılda olduğu gibi, bu yıl da CRIF ve kardeş kuruluşu Dun & Bradstreet Türkiye ile birlikte hazırlandı.
Sonuçlara ilişkin bilgi veren Fortune Türkiye Yayın Direktörü Cüneyt Toros, ciro bazında toplam net satışlarda yüzde 29,4’lük bir büyüme gördüklerini belirterek, "Tarihinde ilk defa 1 trilyon mertebesini geçti. Türkiye’nin 2017 yılındaki yüzde 7,4’lük büyümesine paralel ciroda bir artışı, biz de Fortune 500 listesinde gözlemledik. Bir önceki yıl ciro artışımız yüzde 9,4'tü, ondaki önceki yıl yüzde 7,5'ti. Bu artış miktarı, bizim tarihte gördüğümüz, yani 2007 yılından bu yana Fortune'da gördüğümüz en yüksek yıllık artış oranı oldu." diye konuştu.
Toros, Fortune 500'de ticaret sektörünün büyümesinin yüzde 27,3, hizmetler sektörünün de yüzde 36,5 olduğunu kaydetti.
İnşaat sektörünün daraldığına dikkati çeken Toros, sektörün 2016 yılında 2015'e kıyasla yüzde 23,6 büyüdüğünü anımsattı.
Toros, TÜPRAŞ'ın 53,9 milyar liralık net satış geliri ile listenin ilk sırasında yer aldığını duyurdu.
TÜPRAŞ'ın hemen arkasından Enerji Piyasaları İşletme AŞ'nin (EPİAŞ) 41,1 milyar liralık net satışla ikinci olduğunu bildiren Toros, Petrol Ofisi'nin de 40,8 milyar liralık satış geliri ile üçüncü sıradaki yerini koruduğunu söyledi.
- İlk 10 şirketin sektörel ağırlığı petrol ve enerji
Sonuçlara göre, listede yer alan 500 şirketin toplam net satışları yüzde 29,42’lik artışla 1 trilyon 204 milyar liraya yükseldi. 328 milyar 133 milyon lira satış gelirine sahip olan Fortune 500’ün ilk 10 şirketinin sektörel ağırlığı, petrol ve enerji sektörü olarak devam ediyor.
Listenin 500’üncü sırasında bulunan şirketin net satışı ise 421 milyon lira seviyesini aştı. Fortune 500 Türkiye şirketlerinin net karı yüzde 52,28 artarak 64 milyar 792 milyon liraya yükseldi.
Şirketlerin esas faaliyet karı yüzde 34,07’lik artışla 95 milyar 513 milyon liraya çıkarken, finansal giderleri yüzde 22,53 artışla 61 milyar 656 milyon lira oldu. Türkiye’nin en büyük şirketlerinin toplam ihracatı da yüzde 29,80 artarak 286 milyar 543 milyon lira oldu. İhracat dolar bazında da yüzde 7,72 arttı.
Fortune 500 listesinde yer alan 376 şirket ihracat yaparken, 124 şirketin satışlarının tamamını yurt içinden elde etti.
En fazla ihracat gerçekleştiren ilk beş şirkete bakıldığında, 2017 yılında 34 milyar liralık hizmet ihracatı gerçekleştiren Türk Hava Yolları (THY) geçmiş yıllarda olduğu gibi ilk sıradaki yerini korurken, 17,8 milyar liralık ihracatla Ford Otomotiv ikinci sırada, Arçelik 15,4 milyar liralık ihracatla üçüncü sırada yer aldı.
İhracat listesinin dördüncü sırasındaki Tofaş 11,8 milyar lira, TÜPRAŞ ise 10,2 milyar liralık ihracat gerçekleştirdi.
- Fortune 500 Türkiye, ABD listesine ikinci sıradan girebiliyor
Merkez Bankası 2017 yılı ortalama dolar kurunu 3,64 liradan baz alarak yapılan hesaplamaya göre, Fortune 500 Türkiye’nin toplam satışları 330,3 milyar doları buluyor.
Buna göre, Fortune 500 Türkiye şirketlerinin tamamı Fortune 500 ABD sıralamasına ikinci sıradan girebiliyor. ABD listesinin ilk sırasında bulunan Walmart’ın net satışları 500,3 milyar doları aşıyor. Bu rakamlara göre, Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin net satışlarının toplamı Walmart’ın yüzde 66’sı yapıyor.
- 93 yeni şirket geldi
500 şirketin aktifleri yüzde 16,4’lük artışla 1.221 milyar liraya, öz kaynakları ise yüzde 7,5 yükselerek 435,3 milyar liraya çıktı. Listede bulunan 225 şirketin satış geliri 1 milyar lira sınırını aştı.
Geçen yıl satış gelirleri 10 milyar liranın üzerinde olan şirket sayısı 20 iken, bu yıl 23 oldu. Listeye bu yıl 93 yeni şirket geldi. Listede 261 üretim, 128 ticaret, 88 hizmet, 23 inşaat şirketi bulunuyor. Geçen yıla göre zarar açıklayan şirketlerin sayısı ise 120’den 78’e düştü.
Fortune 500 şirketlerinin toplam çalışan sayısı yüzde 2,5 artışla 1 milyon 144 bin 945’e çıktı. Sektörel bazda bakıldığında, üretim ve inşaat sektörlerinde istihdam düşüşü sırasıyla yüzde 6,01 ve yüzde 29,74 oldu. Hizmet sektöründe yüzde 21,28, ticaret sektöründe ise yüzde 15,53’lük istihdam artışı yaşandı. Borsada işlem gören şirket sayısı ise 101’den 97’ye düştü.
Fortune 500 listesindeki ilk 10 şirket şöyle;
| Sıra | Şirket İsmi | Net Satışlar (TL) |
| 1 | TÜRKİYE PETROL RAFİNERİLERİ A.Ş. | 53.948.110.000 |
| 2 | ENERJİ PİYASALARI İŞLETME A.Ş. | 41.168.719.116 |
| 3 | PETROL OFİSİ A.Ş. | 40.847.704.263 |
| 4 | TÜRK HAVA YOLLARI A.O. | 39.779.000.000 |
| 5 | BOTAŞ BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. | 33.470.283.174 |
| 6 | OPET PETROLCÜLÜK A.Ş. | 28.391.084.000 |
| 7 | FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. | 25.341.290.000 |
| 8 | BİM BİRLEŞİK MAĞAZALAR A.Ş. | 24.779.408.000 |
| 9 | ARÇELİK A.Ş. | 20.840.613.000 |
| 10 | SHELL & TURCAS PETROL A.Ş. | 19.567.578.000 |