Günün ardından önemli başlıklar - 16 Eylül 2024 

Yurt içinde ve yurt dışında, ekonomik, finansal ve siyasal alanda bugün yaşanan gelişmelerden özetler 

*Bakan Şimşek, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası yönetimiyle görüştü

-Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bir araya geldiği Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) yönetim kurulu üyeleriyle onaylanma aşamasındaki  5 yıllık "Türkiye Stratejisi"ne ilişkin değerlendirmede bulundu
-Bakanlıktan edinilen bilgiye göre, EBRD yönetim kurulu, üye ülkelerin iş ve  yatırım ortamını daha yakından tanımak ve değerlendirmek, faaliyetlerinin  etkinliğini gözlemlemek ve planlanan çalışmalar hakkında görüş alışverişinde  bulunmak üzere belirli aralıklarla üye ülkelere ziyaretler gerçekleştiriyor
-Türkiye'ye yönelik son ziyaretini 2017 yılında yapan EBRD yönetim kurulu, 7  yıl aradan sonra Ankara'da temaslarda bulundu

*Bakan Kacır: Chery ile henüz bir yatırım anlaşması yapılmadı

-Hem onlarla hem başka markalarla görüşmelerimiz sürüyor
-Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, özellikle HİT-30  Programı ile yüksek teknoloji yatırımlarının Türkiye'de gerçekleşmesine yönelik  ilginin çok yükseldiğini ifade ederek, "Biz de çok sıkı görüşmeler içindeyiz.  Muhtemelen bu yıl sonuna kadar birkaç hiper ölçekli yatırımı daha duyurmuş  olacağız." dedi 


*Bakan Işıkhan'dan "Tech Visa" programı açıklaması

-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Türkiye Tech Visa programı ile Türkiye'de start-up girişimi kurmak isteyen yabancılara,  hızlandırılmış ve istisnai usule tabi çalışma izni süreçleri sunacaklarını ve  ilk başvuruda 3 yıla kadar çalışma izni düzenleyeceklerini belirterek, "Bu  sayede bürokratik süreci kısaltarak hızlı işleyen bu sektörün ihtiyacını  karşılayan idari bir süreç işleteceğiz." dedi

*Bütçe dengesi Ağustos'ta açık verdi

-Merkezi yönetim bütçe dengesi Ağustos ayında -129.59 milyar TL 
-Merkezi yönetim bütçe faiz dışı dengesi Ağustos ayında -32.55 milyar TL
-Merkezi yönetim bütçe dengesi Ocak-Ağustos döneminde -973.55 milyar TL
-Merkezi yönetim bütçe faiz dışı dengesi

*Matriks'in faiz anketi sonuçlandı

-Matriks anketine göre, TCMB'nin bu ay politika faizini %50 düzeyinde sabit tutması bekleniyor
-Ekonomistlerin yıl sonu faiz tahmini %47,50
-Merkez Bankası faiz kararı 19 Eylül Perşembe günü saat 14.00'te açıklanacak

*Hazine, bugünkü ihalelerde ROT dahil toplam 54.8 milyar TL borçlandı

-Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün iki ayrı borçlanma ihalesi gerçekleştirdi
-Hazine ve Maliye Bakanlığı, ihalelerde toplam 22 milyar  301.9 milyon TL borçlandı
-İhaleler öncesinde kamu kuruluşlarına ve piyasa  yapıcılarına yapılan 32 milyar 500 milyon TL net ROT satışla birlikte bugünkü toplam satış tutarı 54 milyar 801.9 milyon TL 'ye ulaştı

*Tarım ÜFE geriledi

-Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi Ağustos'ta yıllık %+32.10 (Önceki: +41.07%)
-Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi Ağustos'ta aylık %-1.56 (Önceki: -1.74%)

*Ücretli çalışan sayısı arttı

-Ücretli çalışanların sayısı Temmuz'da yıllık +3.4% (Önceki: +3.4%)
-Ücretli çalışanların sayısı Temmuz'da aylık +0.7% (Önceki: -0.4%)

*Hizmet üretim endeksi azaldı

-Hizmet üretim endeksi Temmuz'da yıllık %0.1 azaldı (Önceki: +1.6%)
-Hizmet üretim endeksi Temmuz'da aylık %0.2 azaldı (Önceki: -1.1%)

*OSD: Yılın 8 ayında üretim geriledi

-Otomotivde toplam üretim, Ocak-Ağustos döneminde %7 gerileyerek 877 bin 152 adet olarak gerçekleşti


*Türkiye'deki firmalar AR-GE'ye 5 yılda 200 milyar lira harcadı

-Türkiye'deki firmaların 2019-2023 döneminde AR-GE için harcadığı tutar 200 milyar lirayı buldu


*Türk müteahhitler işbirliği yaptığı ülkelere Portekiz'i de ekledi

-Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Eren: 2024'te iş yaptığımız ülkeler arasına Portekiz'i de dahil ederek, ülke sayısını 137'ye yükselttik
 
*İtalya, Çin ile ticareti yeniden dengelemek istiyor

-İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Çin ile ekonomik işbirliklerini güçlendirmek ve Roma ile Pekin arasındaki ticaret bilançosunu yeniden dengelemek için Çinli ortaklarıyla beraber çalışmak istediklerini belirtti.

*ECB/Kazmir: Bir sonraki faiz indirimi için Aralık beklenmeli

-ECB'nin bir sonraki faiz indirimi için Aralık ayına kadar beklemesi gerekecek
-ECB'nin Ekim ayında faiz indirimine gitmesi için görünümde önemli bir değişiklik gerekli


*ECB/de Guindos: Hizmet enflasyonu endişe kaynağı

-Projeksiyonlarımız enflasyonun 2025 sonunda %2 hedefi civarında seyredeceğini gösteriyor
-Hizmetler enflasyonu bizim ana endişemiz olmaya devam ediyor
-Gelecek yıl işgücü maliyetlerinin büyümesinde ciddi bir yavaşlama bekliyoruz

*ECB Yönetim Konseyi üyesi Wunsch, faizlerin düşmesi gerektiğini söyledi ancak enflasyon konusunda uyardı

-Wunsch'a göre, Avrupa Merkez Bankası (ECB) politikasını gevşetmeye devam edebilmeli ancak tüketici fiyatlarındaki artışa dikkat etmeli


*Barclays ve Danske'ye göre piyasa, ECB'nin faiz indirimi hızından hayal kırılığına uğrayabilir

-Barclays Bank ve Danske Bank stratejistleri, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) faiz indirimlerinin hızının piyasanın fiyatladığından daha yavaş olabileceğini düşünüyor


*Euro Bölgesi dış ticaret fazlası hafif geriledi

-Euro Bölgesi'nde Eurostat dış ticaret dengesi Temmuz'da: +21.2 milyar euro (Önceki: +22.3 milyar)


*New York Fed imalat endeksi Kasım 2023'ten bu yana ilk kez büyümeye işaret etti

ABD'de NY Fed imalat endeksi Eylül'de: +11.50 (Beklenti: -4.75 Önceki: -4.70)


*Moody's: Japonya Merkez Bankası’nın bu hafta faiz değiştirmemesi bekleniyor 

-Moody’s analistleri Japonya Merkez Bankası’nın 19 ve 20 Eylül’deki para politikası toplantısında faiz oranlarını değiştirmemesinin beklendiğini bildirdi
-BoJ'un para politikasını beklenenden hızlı sıkılaştırmasına ve daha fazla faiz artışının gündemde olduğunun sinyallerini vermiş olmasına rağmen Moody’s bir sonraki faiz artışını Ekim’e kadar beklemiyor


*Çin ekonomisinde iç talepteki zayıflığın olumsuz etkisi sürüyor

-Ağustosta sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 4,5, perakende satışlar yüzde 2,1 artış kaydetse de artış hızı önceki aya göre azaldı 
-Gayrimenkul yatırımları, ilk 8 ayda yüzde 10,2 azalarak iki yıldır devam eden düşüşünü sürdürdü


*Çin'de Ocak-Ağustos döneminde doğrudan yabancı yatırımlar yıllık bazda %31,5 düştü

-Çin Ticaret Bakanlığı, Çin'e yapılan doğrudan yabancı yatırımın Ocak-Ağustos döneminde geçen yılın aynı 
dönemine göre %31,5 düşüşle 580,19 milyar yuan (81,80 milyar USD) olarak gerçekleştiğini bildirdi

*Goldman Sachs: Çin'in 2024 GSYİH büyüme hedefine ulaşamama riski arttı

-Goldman Sachs ekonomistleri, Çin'de son gelen yavaş ekonomik verilerin bu yılki %5 GSYİH artış hedefine ulaşılamaması riskini artırdığını belirterek 2024 GSYİH büyüme tahminini %4,9'dan %4,7'ye indirdi


*S&P, petrol dışı ekonomideki ilerleme nedeniyle Suudi Arabistan'ın not görünümünü pozitife çevirdi

-S&P Global Ratings, güçlü petrol dışı büyüme görünümü ve ekonomik dayanıklılığı gerekçe göstererek Suudi Arabistan'ın kredi notunun görünümünü durağandan pozitife revize etti
-Uluslararası Derecelendirme Kuruluşu, pozitif görünümün Suudi hükümetinin daha fazla reform ve yatırım potansiyelini yansıttığını ve petrol dışı ekonominin gelişmesinin katkıda bulunduğunu belirtti