Türkiye'nin cari açığının finansmanında en büyük kalemlerden biri konumundaki turizm sektöründe 2015 yılında yabancı ziyaretçi sayısı iç güvenlik endişeleri ve Rusya-Ukrayna gerginliği başta olmak üzere bölgedeki jeopolitik endişelerle yüzde 1.61 azalarak 36.24 milyona geriledi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın internet sitesinde yer alan verilere göre yabancı ziyaretçi sayısı Aralık'ta yüzde 7.29 düşüşle 1.46 milyon kişi oldu.
Sektör temsilcileri 2015 yılının büyük bölümünde Avrupalı turistlerin IŞİD kaynaklı güvenlik endişeleri, Rusya'dan gelen ziyaretçilerin ise ülke ekonomisindeki sıkıntılar nedeniyle azaldığına dikkat çekiyor.
Türkiye'ye en çok turist gönderen ikinci olan ülke olan Rusya'dan gelen ziyaretçi sayısı 2014 yıldaki 4.48 milyondan 2015 yılında 3.65 milyona geriledi. Bu düşüşün büyük bölümü Rusya-Ukrayna krizinin ve bu nedenle batı ülkelerinin Rusya'ya uyguladığı ambargolar nedeniyle Rus vatandaşlarının satın alma gücü sert gerilemeden kaynaklandı.
Öte yandan Türkiye'nin Rus savaş uçağını düşürmesinin ardından iki ülke arasında gerilen siyasi ilişkiler ekonomik boyuta da yansımaya başlıyor. Aralık ayı itibarıyla Rusya'dan yıl boyunca azalış gösteren turist sayısındaki düşüş hızlandı. Aralık ayında Rusya'dan gelen ziyaretçi sayısı yüzde 46.87 düşüşle 25,485'e gerilerken yıl genelindeki düşüş ise yüzde 18.53 oldu.
Her ne kadar Aralık ayında gerçekleşen düşüş yüzde 50'lere yaklaşsa da bu dönem Rus turist için yoğun sezon anlamına gelmiyor. Verilere göre 2014 yılının Aralık ayında 47,954 olarak gerçekleşmişti.
Türkiye'ye gelen yabancı ziyaretçilerin dağılımına bakıldığında ise Rusya haricinde en büyük düşüşlerin Japonya, Fransa İtalya gibi kişi başına milli geliri yüksek ülkelerden geldiği dikkat çekiyor.
2015 yılında İtalya'dan gelen ziyaretçi sayısı yüzde 27, Fransa'dan gelen yüzde 18, Japonya'dan gelen ziyaretçi sayısı ise yüzde 39 azaldı.
Sektör temsilcileri kişi başına milli geliri yüksek ülkelerden turist sayındaki azalmanın IŞİD ve PPK gibi iç güvenlik endişelerine bağlıyorlar.
Analistler yabancı ziyaretçilerde en yüksek düşüşlerin kişi başına milli geliri yüksek ülkelerde gerçekleştiğine ve bu ülke turistlerinin güvenlik sorunlarına daha hassas olduğuna dikkat çekerek, turist sayısındaki düşüşün turizm gelirlerine de negatif yansıyacağını belirtiyor.
Güncel OVP'ye göre turizm (seyahat) gelirlerinin 2014'teki 29.6 milyar dolardan 2015'te 27 milyar dolara gerilemesi ve 2016'da da 27 milyar dolarda sabit kalması bekleniyor.
Sektör temsilcileri turist sayısı ve turizm gelirlerindeki düşüşün devam etmesini beklediklerini belirtirken hükümet yetkilileri ise teşvikler ve çeşitlendirme ile bu sorunun aşılabileceğini belirtiyorlar.
Kültür ve Turizm Bakanı Mahir Ünal Ocak ayı ortasında yaptığı açıklamada Rusya ile yaşanan kriz ve bölgedeki istikrarsızlıkların turizm sektörünü kaçınılmaz olarak etkilediğini belirtirken, yaşanan gerilim nedeniyle Rusya'dan 4.5 milyon turist kaybı olmasının beklendiğini ve Antalya'da yapılacak EXPO toplantısının bu kayıpların telafisi için kullanılacağını söyledi.
Rusya'dan azalacak turist sayısının bazı riskler oluşturduğunu ve bu çerçevede bazı ülkelerden turist getiren uçaklara sağlanan yakıt desteğinin genişletilmesi kararı aldıklarını açıklayan Ünal, bugüne kadar önemli bir mesafe kaydettiklerini de belirterek,
"Ama elimizde ciddi bir kaldıraç var, o da Antalya'daki EXPO toplantısı... Bu, önümüzdeki sezon Rusya'dan gelmeyecek olan 4.5 milyon turistin telafisi anlamına gelir" dedi.
EXPO Antalya 23 Nisan 2016'da açılacak ve altı ay süreyle açık kalacak.
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Başaran Ulusoy da Reuters'a yaptığı açıklamada Rusya'dan gelecek kayıpların telafisi için bakanlık öncülüğünde Avrupa ülkelerinde tanıtım çalışmaları gerçekleştireceklerini; orta vadede ise Çin ve Hindistan pazarlarına yönelebileceklerini söylemişti.
Net turizm gelirleri 2014'te Türkiye'nin 46.5 milyar dolarlık cari açığının yüzde 53'ünü finanse etmişti.