İSO500 listesinde yer alan halka açık şirketlerin son üç yılda üretimden satışlarda aldığı pay giderek azaldı. Halka açık şirketler üretimden satışların yanı sıra ihracatta da diğer şirketlere göre negatif bir performans sergiledi.
Dünya gazetesinin haberine göre sermaye piyasalarına hem yatırımcı hem de şirketler kanadında ilginin arttığı 2020 yılında bu canlılık Türkiye’nin en büyük 500 kuruluşunda kendine yer bulamadı. İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı İSO500 listesinde 2020’de 67 halka açık firma yer aldı. 2019 yılında ise bu rakam 66 idi. Halka açık şirket sayısında büyük değişim olmamakla birlikte son üç yılda halka açık şirketlerin üretimden satışlarda İSO500 toplamından aldığı pay giderek azaldı. Bu oran 2018’de yüzde 34 iken 2019’da yüzde 32,4’e 2020’de ise yüzde 29,5’e indi.
İSO500 verilerine göre halka açık şirketlerin ihracat ve dönem karında da payları geriledi. İSO500 şirketlerinin toplam ihracatı içinde 2018 yılında halka açık şirketlerin payı yüzde 33 idi, bu oran 2019’da değişmedi ama 2020’de yüzde 29,8’e kadar düştü. Tabii ki pandeminin de ihracattaki etkisi gözardı edilemez ancak İSO500 şirketlerinde hem ihracatta hem üretimden satışlarda halka açık şirketlerin daha negatif bir performans izlediğini ortaya koydu.
Dönem karındaki payı düşüyor
Dönem karındaki payında ise 2019’daki sert düşüşün ardından 2020’de de gerileme sürdü. 2018 yılında İSO500 içinde halka açık şirketlerin toplam dönem karı içindeki payı yüzde 50,7 seviyesindeydi. Bu oran 2019’da yüzde 37,5’e indi. 2020’de ise yüzde 36,7 olarak belirlendi.
Toplam borçlardaki payı ise 2019’da gerilerken 2020’de tekrar yükselişe geçti. Halka açık şirketlerin İSO500 içinde toplam borçlar içindeki payı yüzde 32 olarak belirlendi.
Özkaynaklarda 2019’a göre 2 puanlık bir iyileşme sağlanırken aktif toplam ve ücretle çalışanlarda da yükseliş görüldü. Net katma değer yaratımında İSO500 içindeki payı halka açık şirketlerin yüzde 28,7 olarak belirlendi.
2019’da oran yüzde 26,9 idi, 2018’de ise yüzde 34,2 olarak yüksek bir seviyedeydi.
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdel Bahçıvan, halka açık şirketlerin durumunu şöyle yorumladı: “Sermaye piyasaları, sanayi kuruluşlarının yeni finansman kaynaklarına ulaşmasında önemli bir faktördür. İSO 500 verilerine baktığımızda, sınırlı sayıda firmanın halka açık olduğunu görüyoruz. Her ne kadar son dönemde halka arzlara ilgi artsa da İSO 500’de halka açık kuruluşların sayısı 67 ile yatay seyrini korumaktadır. Halka açık kuruluşların sayısının sınırlı olması, sanayi sektörü ve sermaye piyasaları arasındaki bağın kuvvetlendirilmesi gereğini bir kez daha ortaya koymaktadır. Bu noktada, sanayi şirketlerimizin sermaye piyasalarına açılma ve bu piyasalardan fon sağlama konusunda desteklenmesi oldukça önemlidir.”