Yıl başından bu yana sert düşüşler yaşayan havacılık hisseleri haftaya iki yılın en güçlü başlangıcını yaptı; ancak analistlere göre bu ralli pek de uzun soluklu olmayabilir.
Türk Hava Yolları bugün yüzde 7'ye kadar yükselirken, Pegasus'un kazançları yüzde 10'a dayanmış durumda. TAV ve Çelebi ise sırasıyla kazançlarını yüzde 6 ve yüzde 4'e kadar çıkardı.
Yaşanan rallide özellikle ayın 15'inde yaşanan darbe girişimine rağmen ülkeye gelen turist sayısındaki düşüşün Temmuz ayında yavaşlamasının etkili olabileceği belirtiliyor. DHMİ tarafından Pazar günü açıklanan veriler, Haziran ayında yüzde 29 düşen yabancı ziyaretçi sayısının Temmuz ayında yüzde 26 düştüğünü ortaya koymuştu.
Bloomberg'e değerlendirmede bulunan Deniz Yatırım analisti Selim Kunter'e göre de bu veri "insanların en kötünün geride kaldığını" düşünmesine neden olmuş olabilir; ancak yine de "temkinli" olmakta fayda var.
Hem Pegasus hem de THY için "bekle" tavsiyesinde bulunan analist, "Sadece bir aylık veriye bakarak bu kadar büyük bir sonuç çıkarmak için çok erken olabilir, özellikle zayıf ikinci çeyrek kârı beklentileri düşünüldüğünde" dedi.
Kunter'in de altını çizdiği gibi analistlerin temkinli olmasının bir diğer nedeni de, önümüzdeki günlerde bilançolarını açıklayacak Türk Hava Yolları ve Pegasus'ın ikinci çeyrek performansının da zayıf gelmesi yönündeki beklenti. TAV da geçen haftalarda ikinci çeyrekte kârının yüzde 67 düştüğünü açıklamıştı.
PLANLARDA DEĞİŞİKLİK OLABİLİR
Bir dizi terör saldırısının yanı sıra Rusya'yla patlak veren uçak krizi, ülkeye gelen yabancı ziyaretçi sayısının 11 ay üst üste düşerek tarihin en uzun düşüş serisini kaydetmesine neden olmuştu.
Bugünkü kazançlarına rağmen yıl başından bu yana bakıldığında da dört şirket hala yüzde 20'nin üzerinde kayıpta.
Renaissance Capital analisti Alexander Kazbegi de hükümetin darbe girişiminden sorumlu tutulanlara sempati duyanlara düzenlediği operasyonların yabancıların kişisel güvenlik endişelerini iyice artırdığını, ve bu şartlar değişmediği sürece trafiğin önümüzdeki dönemde de artmasının beklenmediğini söyledi.
Analist ayrıca ikinci çeyrek sonuçlarından sonra iş planlarında "önemli değişiklikler" yapmasını beklediği Pegasus ve THY'yi incelemeye aldığını belirtti. (TUĞÇE ÖZSOY - BLOOMBERG NEWS)
SEKTÖR RAPORU
Turksh Yatırım tarafından 27 Temmuz'da yayınlanan 2016 ilk çeyrek bilanço beklentileri raporunda havayolu taşımacılığı sektörü için şu değerlendirmeler yapılmıştı:
- DHMİ verilerine göre; 2016 yılı Haziran ayı itibariyle (Ocak-Haziran 2016 döneminde); Türkiye genelinde iç hatlar yolcu trafiği 2015 yılının aynı dönemine kıyasla %9 artış gösterirken dış hatlar yolcu trafiğinde ise %11,9 oranında geri çekilme kaydedilmiştir. Bu şekilde iç ve dış hatları birlikte ele alarak yolcu trafiği gelişimine bakıldığında %0,2’lik yıllık geri çekilme görülmektedir, DHMİ toplamında düşüş %2,4’tür.
- Tüm uçak trafiği Türkiye genelinde iç hatlarda %10,6 artarken dış hatlarda %4,2 gerilemiş, bu şekilde toplam uçak trafiğinde (iç hat + dış hat) %4,5 oranında artış görülmüştür. Yük trafiği ise Türkiye geneli için; iç hatlarda %2, dış hatlarda %7,9, toplamda %6,2 düşüş kaydederken DHMİ toplamında ise iç hatlarda %4, dış hatlarda %9,2, toplamda %7,8 düşüş gözlenmiştir.
- Havayolu şirketleri için en önemli maliyet kalemi olan yakıt tarafı için ise petrol fiyatlarının gelişimine bakıldığında Mart ayı sonunda 40$ seviyelerinde olan brent petrol Haziran ayını 50$ sınırında (49,78$) kapatmış, petrol fiyatları tarafında da 2016 yılının 2.çeyreğinde yaklaşık %25’lik artış kaydedilmiştir.
- THYAO’nun trafik verilerine bakıldığında; Ocak-Haziran 2016 döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla, arz edilen koltuk km %14,6 ve ücretli yolcu km %8,7 artış gösterirken yolcu sayısı %5,5 oranında artmış ancak yolcu doluluk oranında 3,9 puanlık bir düşüş yaşanmıştır.
- Yolcu doluluk oranındaki düşüşün yurt dışı trafik verilerinden kaynaklandığı görülmektedir. Yolcu doluluk oranında düşüşün coğrafi dağılımında ise düşüşlerde Ortadoğu ve Avrupa’nın başı çektiği, bunda da jeopolitik tansiyon ve terör risklerinin artmasının etkili olduğu söylenebilir.
- PGSUS’un trafik verilerine bakıldığında; Ocak-Haziran döneminde iç hatlarda misafir sayısı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla, %14,8 oranında ve ASK %17,7 oranında artarken, konma başına misafir sayısı değişim göstermemiş, doluluk oranında ise %0,28 ile oldukça sınırlı bir yükseliş görülmüştür. Dış hatlarda ise; misafir sayısı %3,4 artarak iç hatların oldukça gerisinde kalmış, konma başına misafir sayısı %7 ve yolcu doluluk oranı %4,11 düşüş kaydetmiştir.
- Bu şekilde PGSUS’un toplam trafik verilerinde yolcu sayısı %10,5 artarken blok saat cinsinden ortalama günlük uçak kullanımı %0,7 düşmüş, yolcu doluluk oranında da THY’de olduğu gibi dış hatlar kaynaklı olarak düşüş gözlenmiştir, yolcu doluluk oranındaki iç ve dış hatlar dahil toplam düşüş %1,36 oranında gerçekleşmiştir.
- Zayıf yolcu trafiği sonuçlarının THYAO ve PGSUS’un zayıf sonuçlar açıklamasına neden olmasını beklemekle beraber THYAO finansallarının ek olarak da yüksek yabancı para pozisyonu/döviz açık pozisyonundan da olumsuz etkileneceğini öngörmekteyiz.