Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) İhracatçı Eğilim Araştırması'na katılan firmaların yüzde 77,2'si bu yıl ihracatlarının 2017'ye kıyasla artacağını öngörürken, bu oran son 5 yılın zirvesinde gerçekleşti.
TİM tarafından, 394 firmanın 2017'nin son çeyreğine yönelik gerçekleşmeleri ile 2018'in ilk çeyreğinden beklentilerini içeren "İhracatçı Eğilim Araştırması"nın sonuçları açıklandı.
Anket sonuçlarına göre, firmaların yüzde 63,3'ü geçen yıl daha önce yapmadığı ülkelere ihracat gerçekleştirirken yarıdan fazlası birden fazla yeni pazara girdi.
Firmaların üçte birinden fazlası 2018'de istihdam sayılarında artışa kesin gözüyle bakıyor. Otomotiv sektörü AB pazarında yakaladığı başarıyı Amerika kıtasına taşımayı planlarken, gıdaya dayalı sektörler de Asya ve Uzak Doğu'yu radarına aldı.
İhracatçılar yılın ilk çeyreğinde, büyümenin yüzde 3,7, dolar/TL'nin 3,87 ve avro/TL'nin ise yüzde 4,73 düzeyinde gerçekleşeceği öngörüsünde bulundu. Bu yılın tamamında ise büyümenin yüzde 6,2 olacağı tahmin edildi.
"İhraç pazarlarını çeşitlendirme çalışmalarımız meyvelerini veriyor"
Açıklamada görüşlerine yer verilen TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, araştırmaya katılan firmaların yüzde 77,2'sinin bu yıl ihracatlarının 2017'ye kıyasla artacağını öngördüğünü belirterek, bunun neredeyse her 4 firmadan 3'üne denk geldiğini kaydetti.
İhracatçı Eğilim Araştırmasını 2013'ten bu yana yürüttüklerine işaret eden Büyükekşi, ihracat artışı bekleyen firmaların oranının hiçbir araştırmada bu denli yüksek olmadığını vurguladı.
Büyükekşi, geçen yılın son çeyreği için gerçekleştirdikleri araştırmada, son çeyrekte artış bekleyenlerin oranının yüzde 49'da kaldığını anımsatarak, "Yıl başında gerçekleştirdiğimiz toplantıda, '2018'de sadece yıl genelinde değil, aylar bazında da rekorlar kırılacak, artışlar kalıcı ve sürekli olacak' diye belirtmiştik. Ocak ayında açıkladığımız yüzde 16,3'lük artış bu zincirin ilk halkası. Şubat ayında daha yüksek oranda bir artış gelebilir." ifadelerini kullandı.
Başarılı geçen 2017'nin ardından, bu yıl da firmaların hedef pazarlarda çeşitlenmeye gideceğini aktaran Büyükekşi, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bazı sektörlerimiz, artık başarılı oldukları pazarlarda derinleşmenin yanında, yeni pazarlara da açılıyor. Otomotiv sektörümüz AB pazarında yakaladığı başarıyı Amerika kıtasına taşımaya kararlı, çelik sektörümüz ABD'ye gözünü dikti. Gıdaya dayalı sektörlerimiz ise Orta Doğu ve Rusya'nın ardından Asya ülkelerini, Uzak Doğu'yu radarlarına aldı. İhraç pazarlarını çeşitlendirme çalışmalarımız nihayet meyvelerini veriyor.
Tek bir pazara, tek bir ülkeye, tek bir bölgeye bağlı olmadan ihracat yapabilen firmalarımız sayesinde, ihracatımıza sürekliliği daha kolay yakalayacağız. Bu hedefe ulaşabilmek için ticaret heyetlerine ve Türkiye Ticaret Merkezi (TTM) açılışlarına hız verdik. Geçen yıl 28 ülkeye gittik. Bu yıl en az 30 ülkeye gitmeyi hedefliyoruz. Tahran, New York, Chicago ve Dubai'nin ardından bu yıl da TTM açılışlarımız olacak. Diğer taraftan, İhracat Pusulası etkinliğimize son hız devam ediyoruz."
"Bu yıl enflasyonda tek haneye geçeceğimize inanıyoruz"
Mehmet Büyükekşi, ihracatçıların 3'te 2'sinin 2017'de yeni pazarlara girdiğini aktararak, firmaların yüzde 63,3'ünün geçen yıl daha önce ihracat yapmadığı ülkelere dış satım gerçekleştirdiğini, daha önceki dönemlerde bu oranın yüzde 50'nin altında kaldığını dile getirdi.
İhracatçıların 2018'in 1. çeyreğinde ilk 5 hedef ülkesinin, sırasıyla ABD, Rusya, Almanya, Fransa ve İngiltere olduğunu belirten Büyükekşi, "Rusya, ilişkilerin düzelmesi sonrasında hedef ülkeler arasında sürekli olarak ilk üçte yer alıyor. Rusya'ya ihracatımızdaki artış da bu durumu destekler nitelikte. Geçen yıl Rusya'ya ihracatımız yüzde 58 arttı. ABD'ye ihracatımız da benzer şekilde yüzde 30 arttı. Bu trendin 2018'de de devam etmesini bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
Firmaların kur, büyüme ve enflasyon beklentilerine değinen Büyükekşi, şunları kaydetti:
"Geçen yılın 9 ayında yüzde 7,4 büyüdük. Bunun 1,45 puanı net dış ticaretten, 2,31 puanı ise yatırımlardan geldi. Bu yıl ihracatımız, küresel ticaretteki olumlu gelişmelerden beslenerek hükümetimizin destekleriyle atağa kalkarken, büyüme ve yatırımlara vereceğimiz katkı inşallah daha yüksek olacak. Yıl sonu enflasyon beklentisi ise yüzde 11,7 oldu. Bizim hesaplamalarımız bu oranın daha düşük olacağı yönünde. Bu yıl enflasyonda tek haneye geçeceğimize inanıyoruz."
"En büyük problem hedef ülkelerle yaşanan sorunlar"
TİM Başkanı Büyükekşi, araştırmaya katılan firmaların ihracatta karşılaştıkları en büyük problemin hedef ülkelerle yaşanan sorunlar olduğunu vurgulayarak, firmaların yüzde 37,7'si bu sorunun ihracatlarını etkilediğini belirttiğini bildirdi.
Bu sorunun ardından yüzde 37,4 ile ham madde ve ara malı fiyatlarındaki artışın geldiğini kaydeden Büyükekşi, "Özellikle petrol ve emtia fiyatlarında son dönemde gözlenen artışlar bu sorunun ana sebebi olarak karşımıza çıkıyor." ifadesini kullandı.
Büyükekşi, döviz kurlarının firmaların 2017'de en çok karşılaştıkları üçüncü sorun olduğunu aktararak, şu görüşleri dile getirdi:
"Firmaların üçte birinden fazlası kurlardaki oynaklıktan şikayetçi. Kurlarda yaşanan oynaklık da kar marjları üzerinde ciddi bir baskı yaratıyor. Firmalarımıza her fırsatta kur riskinden korunmaları gerektiğini belirtiyoruz. Bununla birlikte firmaların ihracatta sorunla karşılaşma oranı azaldı. Sorunlar listesinde üst sırada yer alan maddelerle artık geçmişe göre daha az karşılaşıyoruz. İlk sırada yer alan hedef ülkelerle yaşanan sorunlar bir önceki dönemde ihracatçılarımızın yüzde 40'ını etkilerken, şimdi yüzde 37'sini etkiliyor.
Aynı şekilde döviz kurlarına ilişkin sorunlarla karşılaşma oranı da yüzde 43'ten yüzde 36'ya geriledi. Açıkça görüyoruz ki hükümetimizce alınan tedbirler, yeni teşvikler, ilave destekler ve TİM'in yürüttüğü çalışmalar bu alanda da meyvelerini veriyor. Bu vesileyle hükümetimize ihracata verdikleri önemden ötürü teşekkür etmek istiyorum. İnanıyorum ki bu alandaki iyileşme 2018'de daha da hızlanarak devam edecek."
Mehmet Büyükekşi, araştırmaya katılan firmaların yüzde 40'a yakının 2018'in her çeyreğinde yeni istihdam yaratmayı planladığına değinerek, "İşsizlik Ekim 2017 itibarıya yüzde 10,3 oldu ancak bir önceki yılın aynı ayına göre çalışan sayısı 1 milyon 378 bin kişi arttı. Firmalarımızın verdikleri yanıtlar istihdamın 2018'de daha fazla artacağını, işsizliğin de tekrar tek haneli rakamlara düşeceğini gösteriyor." değerlendirmesini yaptı.