Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) mayısta 40,9’a yükseldi ancak eşik değer 50,0’nin altında kalarak Covid-19 salgını nedeniyle sektördeki faaliyet koşullarının yavaşlamaya devam ettiğini gösterdi. Hem üretim hem de yeni siparişler mayısta da sert yavaşlama kaydederken, buna karşılık bazı firmaların operasyonlarını mayısta yeniden başlatmasıyla düşüşler daha sınırlı gerçekleşti.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI mayıs verileri de Covid-19 salgınının Türk imalat sektörünün genelini olumsuz etkilemeye devam ettiğini gösterdi. Takip edilen 10 sektörün çoğunda belirgin yavaşlama sürdü. Giyim ve deri ürünleri en belirgin hız kaybının gerçekleştiği sektör oldu. Üretimin dengelenme noktasına ulaştığı kimyasal, plastik ve kauçuk sektöründe ise istihdam, veri serisinin başladığı Ocak 2016’dan beri en güçlü düzeyde arttı.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Mayıs 2020 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, nisanda 33,4 olarak ölçülen PMI mayısta 40,9’a yükseldi. Bununla birlikte yine eşik değer 50,0’nin altında kalarak sektördeki faaliyet koşullarının yavaşlamaya devam ettiğine işaret etti.
Covid-19 salgınının faaliyetleri aksatmaya ve talebi sınırlamaya devam etmesi sonucu hem üretim hem de yeni siparişler mayıs ayında da sert yavaşlama kaydetti. Ancak bazı firmalar operasyonlarını mayıs ayında yeniden başlattıklarını bildirdi ve böylece düşüşler daha sınırlı gerçekleşti. İmalatçılar istihdamı üst üste ikinci ay azalttı.
Ancak şirketlerin çoğunluğunun personel sayılarını değiştirmemesi nedeniyle düşüş önceki aya göre hız kesti, üretim ve yeni siparişlere göre çok daha ılımlı düzeyde gerçekleşti. Yeni siparişlerdeki yetersizlik, firmaların satın alma faaliyetlerini yavaşlatmasına ve hem girdi hem de nihai ürün stoklarını azaltmasına sebep oldu.
Covid-19 kısıtlamalarına bağlı olarak taşımacılıkta yaşanan aksamalar, tedarikçilerin teslimat sürelerinde sert artışa yol açtı.
Özellikle yurt dışından yapılan ürün alımlarında güçlükler yaşandığı belirtildi. Türk lirasının dolar karşısındaki değer kaybı, girdi maliyetlerinde keskin ve hızlanan bir artışa yol açtı. Girdi maliyetleri enflasyonu son bir yılın en yüksek oranında kaydedildi.
Bunun yansıması olarak, imalatçılar satış fiyatlarını nisan ayına ve seri ortalamasına göre daha yüksek bir hızda artırdı.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI verileri hakkında değerlendirmede bulunan IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şunları söyledi: “Son PMI verilerine göre Türk imalat sektörü mayıs ayında Covid-19 salgınının etkileri ile mücadele etmeyi sürdürdü. Bu etkiler, aktivitenin nisan ayındaki sert yavaşlamadan sonra mayısta güçlü bir geri dönüş yapmasına engel oldu. Yine de yavaşlamanın daha ılımlı gerçekleşmesi, sektörün toparlanma yolunda olduğuna işaret etti. Virüsün kontrol altına alınma sürecinin devam etmesi halinde, aktivite önümüzdeki aylarda büyüme bölgesine geçebilecektir.”
Sektörlerin çoğunda belirgin yavaşlama sürdü
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI mayıs ayı verileri de Covid-19 salgınının Türk imalat sektörünün genelini olumsuz etkilemeye devam ettiğini gösterdi. Takip edilen 10 sektörün çoğunda belirgin yavaşlama devam etti. Ancak faaliyet koşulları genel olarak nisan ayına göre daha hafif bir ivme kaybı sergiledi. Sert yavaşlamanın devam ettiği giyim ve deri ürünleri, en belirgin hız kaybının gerçekleştiği sektör oldu. Diğer uçta yer alan kimyasal, plastik ve kauçuk sektöründe üretim dengelenme noktasına yaklaşırken, bu durum firmaları ek personel alımı yapmaya teşvik etti. Sektörde istihdam güçlü bir şekilde arttı ve bu artış veri serisinin başladığı Ocak 2016’dan beri en güçlü düzeyde gerçekleşti. Diğer tüm sektörler çalışan sayılarını azaltmaya devam etti. Takip edilen 10 sektörün tamamı, yeni siparişlerde de yavaşlama sergiledi.
Mayıs ayı anketi sonuçlarını değerlendiren IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şunları söyledi: “Mayıs ayında görünümün nisan ayındaki kadar zayıf olmaması, büyümedeki yavaşlamada en kötünün geride kaldığına işaret etti. Mayıs ayında göze çarpan kimi olumlu gelişmeler de var. Kimyasal, plastik ve kauçuk ürünler sektöründe faaliyet koşulları iyileşirken, iş hacmindeki dengelenme belirtileri, firmaları istihdam artırma yönünde cesaretlendirdi. Bu arada, sektörlerin çoğunluğunda gelecek 12 aya ilişkin üretim beklentilerinin iyimser olması, önümüzdeki aylarda daha fazla sayıda sektörün büyüme bölgesine geçebileceğinin işareti.”