TCMB Enflasyon Raporu bilgilendirme toplantısı TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun sunumuyla sanal ortamda gerçekleştiriliyor. Sunumda enflasyon tahminlerinin yukarı yönlü revize edilip edilmeyeceği merakla bekleniyor. Merkez Bankası bir önceki raporunda enflasyonun, 2021 yılı sonunda yüzde 9,4, 2022 yılı sonunda yüzde 7 olacağını tahmin etmişti.
Kavcıoğlu'nun sunumundan satır başları:
- Salgına bağlı olarak 2020 yılında sert daralan küresel ekonomi destekleyici politikalar ve aşılama ile toparlanmaya devam ediyor. Bu iyileşmede imalat sanayi faaliyeti ve küresel ticarette ivmelenme belirleyici oluyor. Kısıtlamalar nedeniyle Avrupa ülekelirnde yavaşlama beklenirken aşılama hızı destek paketleriyle ABD ekonomisinde görünüm bir önceki rapora göre önemli iyileşmektedir.
- Ana ticaret ortaklarımıza ilişkin 2020 yılı büyüme tahminlerini mercek altına aldığımızda bazı Avrupa ülkelerinde bir miktar aşağı yönlü ABD ve İngiltere başta olmak üzere önemli ihracat pazarlarımızda belirgin iyileşme öngörülmektedir. Türkiye’nin dış talebini resmeden ihracat ağırlıklı ocaktaki rapordaki olumlu görünüm korunmaktadır.
- Emtia fiyatlarını yüksek seviyeleri gelişmiş ülkelerdeki iyileşen büyüme küresel enflasyon üzerinde etkili oluyor. Yükselen enflasyon beklentileri para politikasında belirsizliklere tahvil getirilerinde yükselişlere ve küresel piyasalarda dalgalanmaya yol açmaktadır. Bu durum gelişmekte olan ülke para birimlerinde baskı oluşturmaktadır.
Bu görünüm altında veri duyarlılığı ve buna bağlı oynaklıkların devam edeceği para politikasında ihtiyatlı duruşun öneminin arttığı bir döneme girdik. Bir önceki rapor döneminden bu güne gelişmiş ülkelerin tahvil vadelerindeki artış gelişen ülkelere portföy girişlerini sekteye uğrattı. Çin hariç tutulduğunda gelişen ülkelerde şubattan itibaren portföy hareketleri çıkış yönüne döndü.
- İktisadi faaliyet geçmiş öngörülerimizle uyumlu şekilde güçlü seyrini korumuştur. İnşaat yatırımları hariç yurtiçi talep güçlü ivme sergiledi. Özel tüketim talebi canlı, kamu da iç talebe destek verdi. Makine teçhizat yatırımlarında yüksek oranlı artış kaydedildi. Salgının etkilerine rağmen sanayi üretimi ve ciro endeksi artışını sürdürdü. İmalattaki kuvvetli ivme ara malı ve dayanıklı tüketimde daha belirgin olmak üzere sektörler üzerinde yayılım sergiledi.
- İstihdam artışı büyümenin gerisinde kaldı. Bu gelişmede konaklama yiyecek eğlence kültür gibi hizmet sektörlerinin salgından olumsuz etkilenmesi ve işgücüne katılmadaki artış etkili olmaktadır. Yılın ikinci yarısında aşılamanın devamıyla salgına bağlı olumsuzlukların hafiflemesi hizmet sektörlerine yönelik görünümün iyileşmesi turizmin hız kazanmasıyla istihdam imkanlarının genişlemesi bekleniyor.
- Sanayide yatırım iştahı olumlu sinyaller veriyor. Yatırım talebi ilk çeyrekte güç kazandı. Bu dönemde yatırım amaçlı kredi talebinin arttığı büyük firmalarda daha belirgin olmak üzere yatırım eğiliminin güçlendiği görülüyor.
- İhracat yılın ilk çeyreğinde bölge ve sektörler geneline yayılarak sürüyor. İhracat olumlu performans sergilerken imalattaki güçlü seyrin devam etmesi ihracatı destekliyor. Buna karşılık güçlü iç talep ve artan emtia fiyatları faturayı olumsuz etkiliyor. Altın ithalatı ise ocak ayının ikinci yarısında itibaren kademeli yavaşlıyor,. Yüksek frekanslı veriler altın ithalatının martta tarihsel ortalamalarının altına indiğini gösteriyor .bu eğilim dış ticaret hadlerinin rcari açıktadki olumsuz etkisini hafifletti.
- Cari denge, ikinci çeyrekten itibaren iyileşmeye başlayacak. İkinci yarıda aşılamanın etkisiyle vak sayılarını azaldığı görünüm turizm faaliyetlerini ve dış dengeyi destekleyecek. Ulusalararası kısıtlamalar ve arz kısıtlı sektörlerde ihracat imkanlarını önemli ölçüde genişletti. Tedariklerin ülkemize kaydırılmasıyla hazır giyim ve tekstil başta belli sektörlerde ihracat ilave büyüme kazandı. Otomotiv başta hammadde ve ekipman yetersizliğine yol açtı üretimi ve ihracatı etkiledi. Yılın ikinci yarısında salgına bağlı koşulların iyileşmesiyle arz kısıtlarının zamanla giderileceğini tahmin ediyoruz.
- İhracatın ithalatı karşılama oranının tarihsel ortalamasının belirgin üzerine çıkarak 80/90 bandında istikrar kazanması ve sürekliliği sağlıklı dış denge ve maakroistikrar açısından önemli. Küresel finansal koşulların sıkılaştığı durumda toplam talebin hız ve kompozisyonda ılımlı seyir izlemesi dış denge kanalıyla finansal istikrarı destekler. Bu kapsamda kredilerin büyüme hızı kritik önemde. 2020 üçüncü çeyrekten itibaren atılan parasal sıkılaştırmaay bağlı olarak kredi büyümesi önemli ölçüde yavaşladı. Ocak sonlarından itibaren yeriden artış eğilimine girdi. Ticaride ılımlı seyir gözlenirken sıkılaşmaya rağmen bireysel kredi büyümesinde yükseliş eğilimi sürüyor. İhtiyaç kredileri görece yüksek oranda artarken konut kredileri yavaşlamadan sonra zayıf seyrediyor.
- Ticari kredilerin yatırım amaçlı kullanılması verimlilik ve sürdürelibilir büyüme için memnuniyet verici. Ocak enflasyon raporunu takip eden dönemde enflasyon görünümü üzerinde etkili olan talep ve maliyet yönlü unsurlar para politikasında ilave sıkılaşma gerektirmektedir.
- Mart ayında önden yüklemeli ve güçlü parasal sımılaştırma yapmış nisanda duruşunu korudu. Üç aylık döönemde merkez fonlaması sade çerçevede api ve swap kanalıyla yapılmış gecelik faizler politika faizi etrafında oluşmuştur. Küresel risk iştahındaki dalgalı seyrin türkiye ekonomiseni yansıması dezenflasyon para politikası duruşu kritik önem arzetmektedir. Küresel finansal koşullardaki dalgalanmalar gelişen ülkelerde daha risk oluşturması nedeniyle sıkı para politikası duruşunu efnlasyonda düşüş önceliğiyle kararlılkla sürdürülmesi tampon işlevi görecektir.
- Uluslararası emtia fiyatlarında yukarı yönlü seyir güçlü içtalep tedarik sorunlarına bağlı arz kısıtları beklentilerdeki yüksek seyir ve birikimli döviz kuru etkileri enflasyon görünümünü olumsuz etkilemeye devam ediyor. Yüzde 14,4 seviyesinden ilk çeyrekte yüzde 16,2’ye yükseldi. Salgınla birlikte 2020 yılında hanehalkı tüketim kalıplarında değişim olmuş ve tüketici enflasyon sepetindeki ağırlıklar güncellendi. Bu gelişme ocak enflasyon raporunda paylaştığımız tahmin patikasını yükseltici yönde etkiledi.
-Sepette yapılan güncellemenin etkisinin nisanda 0.5 puana ulaştıktan sonra kademeli azalarak yılsonu itibariyle ortadan kalkacağı öngörüldü. Ağırlık değişimin etkisi düzeltildiğinde ilk çeyrek tüketici enflasyonu gerçekleşmeleri geçmiş öngörülerimizle uyumlu seyretti. Bu seyirle meyve sebzedeki olumlu gidişat etkili olurken çekirdek enflasyon öngörülerin üzerinde kaldı. İlk çeyrekteki yükselişte temel mal ve enerji grupları öne çıktı. Vergi ayarlamalarının net etkisi eşel mobil uygulamalarını desteği enflasyonu sınırladı.