Bloomberg'e konuşan konu hakkında bilgi sahibi bir kişiye göre, mevduat sahipleri geçen hafta KKM hesaplarından yaklaşık 5 milyar dolar çekti. Bu hesaplar, tasarruf sahiplerine lira tutmaları için yüksek faiz oranları sunuyor. Ancak elbette sunulan faiz oranları enflasyon oranının altında.
Yaşanan bu değişim elbette tesadüf değil. Yatırımcıların bu karar değişikliği, TCMB'nin ticari bankaları, müşterilerinin 2021'deki döviz krizinin ardından liranın düşüşünü durdurmak için uygulamaya konulan KKM'leri daraltmaya teşvik etmek için bir dizi değişiklik açıklamasının ardından geldi.
KKM'den dolara geçiş
Veriler henüz kamuya açık olmadığı için kimliğinin açıklanmasını istemeyen kişi Bloomberg'e yaptığı açıklamada, 5 milyar dolarlık çıkışın çoğunun başlangıçta dolar birikimi olan ve geçen hafta normal dolar hesaplarına dönen yatırımcılardan geldiğini söyledi.
Merkez Bankası'nın aldığı önlemler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Mayıs ayında yeniden seçilmesinden bu yana para politikasında yaşanan değişimin bir parçası. Yeni ekonomi ekibi, son yıllarda Erdoğan tarafından savunulan ancak enflasyonun yükselmesine ve yabancı yatırımcıların Türk piyasalarından kaçmasına neden olan alışılmışın dışındaki politikaları sona erdirmeye çalışıyor.
Cuma günü açıklanacak resmi veriler geçen hafta boyunca KKM programında ne kadar para kaldığını gösterecek. Söz konusu kişi, bu dönemde gerçekleşen çıkışların ticari kreditörlerden normalden daha yüksek döviz talebiyle sonuçlandığını ve merkez bankasının kendi rezervlerini kullanarak bunu karşıladığını söyledi.
Söz konusu kişiye göre, TCMB'nin net rezervleri değişimden sınırlı da kalsa olumsuz etkilenirken, brüt döviz varlıklarındaki değişim, esas olarak merkez bankası ile ticari kreditörler arasındaki artan swap işlemleri nedeniyle minimum düzeyde kaldı.
120 milyar doların toplandığı dev havuz
Başlangıçta lira için bir cankurtaran olarak görülen döviz korumalı mevduat aracı, 120 milyar dolardan fazla giriş çekti ve hükümet için maliyetli bir araç haline geldi. Hem TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan hem de Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bunu para politikasının normalleşmesinin önünde bir engel olarak görüyor.
TL, programın yaklaşık 20 ay önce açıklanmasından bu yana dolar karşısında değerinin yarısından biraz fazlasını kaybetti.