Merkez Bankası'nın (TCMB) kapsamını yıl başında genişlettiği kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) döviz satışı Şubat ayında 5.37 milyar dolar ile rekor seviyeye çıktı.
TCMB verilerine göre sadece son 4 ayda büyük bölümü BOTAŞ'ın oluşturduğu KİT'lerin döviz talebinin 15.1 milyar doları piyasaya girmeden doğrudan TCMB rezervlerinden karşılanmış oldu.
TCMB 2022 itibarıyla kamu iktisadi teşebbüslerinin döviz ihtiyacının gerekli görülen kısmı Hazine ve Maliye Bakanlığı ile TCMB tarafından piyasa koşullarına göre doğrudan karşılayabileceğini açıkladı.
Artan enerji maliyetleri ve uygulanan kur politikasında TCMB'nin belirleyici rolü ile birlikte ise bu imkan kullanımı rekor seviyelere ulaştı.
Daha önce TCMB rezervlerinden, neredeyse tamamı BOTAŞ'a ait olan enerji ithalatçısı KİT'lerin döviz ihtiyaçları karşılanıyordu.
Böylece TCMB doğrudan müdahalede bulunmasa bile rezerv maliyetine rağmen piyasaya gelecek döviz talebini azaltıyor.
Türkiye'nin enerji faturası aylık 8 milyar doların üzerine çıkarak rekor kırarken tutarın her ay bu tutarın Merkez Bankası rezervlerinden karşılanan miktarı da artıyor.
Artan enerji maliyeti ve bunun rezervlerle karşılanacak olması Türkiye'nin cari fazlaya odaklı ekonomi politikasına yönelik endişeleri ise tetikliyor.
TCMB Ocak ayı itibarıyla döviz rezervlerinde hem düşüş, hem artış yönlü etki eden daha aktif bir kur politikası izlemeye başladı. Analistler yeni düzeni kamu kontrolünün daha çok olduğu bir kur politikası olarak tanımlıyor.
Hükümet bu yıl için cari fazla beklediğini açıklamış olsa da ekonomistler cari açık tahminlerini düzenli olarak yukarı revize ediyorlar. Revizyonların petrol fiyatlarında neredeyse her gün devam eden yükselişle önümüzdeki dönemde de devam etmesinden endişe ediliyor.
ABD ve Avrupa'nın Rusya'nın petrol ihracatına yaptırım getirmeyi değerlendirmesi ve İran müzakerelerinin uzaması arz sorunları endişelerini kuvvetlendirirken Brent petrolünün fiyatı 139.13 dolara kadar yükseldikten sonra 130 dolar civarında işlem görüyor.
Aralık'ta 65 dolara kadar gerileyen brent petroldeki bugünkü günlük yükseliş %10 civarında oluştu. Brent geçen hafta %21 yükselmişti.