Teşvik belgeli yatırım sayısı, Nisan’da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 122’lik artışla patlama yaptı. Aynı dönemde sabit yatırım tutarı ise yüzde 40’ın üzerinde artış gösterdi. Belge adedi açısından imalat sektörü yüzde 75 pay ile birinci sırada yer aldı.
Nisan’da 20.6 milyar liralık yatırım öngören 1.189 proje için yatırım teşvik belgesi düzenlenirken, bunların sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 122 arttı. Aynı dönemde öngörülen sabit yatırım ise yüzde 44 yükseldi. Sabit yatırımların yüzde 39’u birinci bölgeye yapılırken, 6’ncı bölgenin payı yüzde 7.8 oldu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürü Dr. Mehmet Yurdal Şahin, 2021 yılı Nisan ayı teşvik belgeli yatırımlarını DÜNYA’ya analiz etti. Nisan ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri’nin 1.149 adedi yerli firmalar, 40 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alındı. Yerli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 19 milyar TL olup, toplam içindeki payı yüzde 92 düzeyinde. Yabancı sermayeli firmalarca alınmış olan yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,6 milyar TL, toplam içindeki payı yüzde 8 oldu.
Bu yılın Nisan ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri, 2020 yılı Nisan ayına göre; Belge adedi açısından yüzde 122 oranında artarken, öngörülen toplam sabit yatırım tutarı açısından yüzde 44, istihdam ise yüzde 79 arttı. 2021 Ocak-Nisan döneminde öngörülen sabit yatırım tutarı toplam 73,4 milyar TL olan 4 bin 309 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenirken, bu belgelerde toplam 111 bin 709 kişilik istihdam öngörüldü.
2021 Ocak-Nisan döneminde düzenlenen yatırım teşvik belgeleri, 2020 yılı Ocak-Nisan dönemine göre belge adet bazında yüzde 55 artarken, sabit yatırım yüzde 7 geriledi. Bu dönemde öngörülen istihdam yüzde 24 arttı.
2021 Nisan Ayında Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin Yatırım Cinslerine Göre Dağılımı:
Nisan ayında düzenlenen 1.189 adet belgenin, 600 adedi komple yeni yatırım niteliğinde olup, toplam sabit yatırım tutarının yüzde 59’unu (12,2 milyar TL) oluşturuyor.
481 adedi tevsi yatırımı niteliğinde olup, toplam sabit yatırım tutarının yüzde 32’sini (6,6 milyar TL) oluşturdu.
Diğer mahiyetlerdeki yatırımlar için ise toplam sabit yatırım tutarının yüzde 9’unu (1,9 milyar TL) oluşturan 108 adet belge düzenlendi.
Bölgesel destek sınıfında yer alan yatırım teşvik belgeleri, öngörülen toplam sabit yatırım tutarının yüzde 36’sını ve toplam istihdamın yüzde 41’ini oluşturuyor.
Bölgesel teşvik uygulaması kapsamında olup Organize Sanayi Bölgelerinde yapılması planlanan yatırımlara yönelik düzenlenen bölgesel-alt bölge destek sınıfında yer alan yatırım teşvik belgeleri, toplam sabit yatırım tutarının yüzde 21’ini ve öngörülen toplam istihdamın da yüzde 26’sını oluşturdu.
Bu dönemde, 3305 sayılı Kararla belirlenmiş olan öncelikli yatırım konularında 118 adet yatırım teşvik belgesi düzenlenmiş olup; bu yatırımların istihdama katkısının 4 bin 468 kişi olması planlanıyor.
Bölgesel, Bölgesel-Alt Bölge ve Bölgesel Öncelikli yatırım olarak desteklenen yatırımlar, Nisan ayında düzenlenen belgelerin belge adedinde yüzde 64’ünü, sabit yatırım tutarının yüzde 70’ini, istihdamın ise yüzde 82’sini oluşturuyor.
Yatırım teşvik belgelerinin bölgesel dağılımında 1. Bölge belge adedi, sabit yatırım tutarı ve istihdam açısından ilk sırada yer alıyor.
Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde istihdam artışı sağlamak, teşvik sisteminin önemli hedeflerinden biri. 6. Bölgenin öngörülen istihdam açısından yüzde 26 pay ile 2. sırada yer alması, bu bakımdan önemli bir gösterge. Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinin yer aldığı 5. Bölge ve 6. Bölgede öngörülen istihdam toplamı 9 bin 110 kişi olup, toplam öngörülen istihdamın yüzde 32’sini oluşturuyor.
Bölgesel Destek Sınıfı kapsamında 6. Bölgeye sağlanan teşvik unsurları, 6. Bölgede emek yoğun sektörlere yapılan yatırımlarda önemli bir artış sağlıyor. Bu kapsamda 6. Bölgede Giyim Eşyası İmalatı konusunda düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdam, toplam 6. Bölge yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdamın yüzde 55’ini oluşturuyor.
2021 Nisan Ayında Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin Sektörel Dağılımı:
Belge adedi açısından imalat sektörü yüzde 75 (891 adet belge) pay ile birinci sırada yer alıyor. İmalat sektörünü yüzde 10 (120 adet belge) ile hizmetler, yüzde 8 (91 adet belge) ile tarım sektörü, yüzde 5 (56 adet belge) ile enerji ve yüzde 2 (31 adet belge) ile de madencilik sektörü takip ediyor.
İmalat sektörü öngörülen toplam sabit yatırım tutarı içinde yüzde 62 (12,8 milyar TL) ve öngörülen istihdam içinde de yüzde 77 (21.683 kişi) pay ile ilk sırada yer alıyor.
2021 Nisan ayında düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin belge adedine göre sıralamasında ilk 5 il
Yatırım teşvik belgelerinin belge adedine göre sıralamasında İstanbul %14,6 (174 adet belge) pay ile ilk sırada yer alıyor. İstanbul’u sırasıyla Bursa, İzmir, Ankara ve Konya izliyor.