Habertürk'ün haberine göre pandemi döneminde gösterdiği büyüme trendi ile dünyanın diğer pazarlarından pozitif anlamda ayrışan Türkiye otomotiv pazarı, sürpriz bir Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) güncellemesi yaşadı.
Geçtiğimiz haftanın son iş gününde yapılan düzenleme ile, otomobillere uygulanan ÖTV sistemindeki vergi oranlarını belirleyen matrah değerlerinde değişikliğe gidildi.
2020'de yapılan bir önceki düzenlemede vergisiz fiyatı 130 bin TL'nin üzerinde olan otomobiller yüzde 80'lik ÖTV dilimine girerken, yeni güncelleme ile bu sınır 150 bin TL'ye çekildi.
Yapılan değişikliğe otomobillerin satış değeri üzerinden bakıldığında önemli farklılıklar yaşandığı göze çarpıyor.
Bugüne kadar vergisiz fiyatı 130 bin TL olan 1.6 litre altındaki motor hacmine sahip bir otomobilin bayi satış fiyatı yüzde 50 ÖTV'de olduğu için 230 bin TL iken, aynı otomobilin vergisiz fiyatına gelen 1 TL'lik zam ÖTV oranını yüzde 80'e, dolayısı ile o aracın fiyatını da 278 bin TL'ye çıkarıyordu.
Yapılan son matrah güncellemesi ile, yine aynı özelliklerde bir aracın artık 265 bin TL'ye kadar yüzde 50 vergi diliminde kalmasının önü açıldı.
Bir başka deyişle, 278 bin TL'lik bir otomobilin fiyatı, son değişiklik ile birlikte 231 bin TL'ye düşmüş oldu. Bu da, matrah güncellemesinin fiyatlara yüzde 17 oranında indirim olarak yansımasını sağladı.
Yeni düzenleme ile, yüzde 50'lik ÖTV diliminin üst sınırı artık 265 TL olduğundan, bu fiyattan satılan 1.6 litre altındaki motora sahip otomobillere gelecek 1 TL'lik zam vergi dilimini yüzde 80'lik dilime, satış fiyatını da 320 bin TL'ye çıkaracak.
PAZAR TEMMUZ'DA HIZ KESTİ
Düzenlemenin en çok hangi modelleri etkilediğine bakmadan önce, nedenlerini incelemekte de fayda var.
Son bir yılda döviz kurlarındaki artışın etkisi ile birçok aracın fiyatı yükselirken, gelen zamlar söz konusu araçların ÖTV oranının da artmasına yol açmıştı. Dolayısı ile, kur artışı nedeniyle zamlanarak ÖTV'si yükselen otomobiller, vergi diliminin değişmesi ile birlikte bir kez daha zamlanmış oluyordu.
Gelişmeler, alt segmentlerdeki bir çok otomobilin fiyatını bile 300 bin TL sınırına dayandırmıştı. Fakat, yapılan matrah güncellemesi ile birlikte 300 bin TL'lik otomobillere 50 bin TL'ye kadar indirimin önü açıldı.
Öyle ki, 300 bin TL'lik bir otomobilin vergisiz fiyatı 141 bin TL olduğundan, bu araçlar artık yüzde 80 yerine yüzde 50 ÖTV dilimine girmiş oldu.
Öte yandan, ilk 7 ayda büyüme trendini sürdüren pazarın, fiyat artışları neticesinde Temmuz'da hız kesip yüzde 45 oranında daralmasının da yapılan değişikliğe zemin hazırladığı söylenebilir.
YERLİLERİN FİYATLARI DÜŞTÜ
ÖTV güncellemesinin en çok hangi araç grubunu etkilediğine bakıldığında, çoğunlukla B ve C segmentteki otomobillerin fiyatlarında düşüşler yaşandığı görülüyor.
Örneğin, yılbaşından beri en çok satılan otomobillerden biri olan yerli üretim Toyota Corolla Sedan'ın orta ve alt donanım paketlerinde ortalama 50 bin TL kadar indirimler söz konusu.
Corolla'nın 1.5 Flame MultiDrive S versiyonu, 317 bin 350 TL'den 264 bin 700'ye düşerken, aynı donanım paketinin hibrit motorlu versiyonun fiyatı da 356 bin 400 TL'den 297 bin 400 TL'ye kadar indi.
Japon markanın Corolla Hatchback ve Yaris modellerinde yine aynı şekilde 50 bin TL'ye kadar indirimler söz konusu.
Son dönemde fiyat artışlarına maruz kalarak 300 bin TL sınırına dayanan Bursalı Fiat Egea da, ÖTV değişikliğinden pozitif etkilenen modeller arasında. Egea'nın birden fazla versiyonunun 300 bin TL bandındaki satış fiyatı 250 bin TL'nin altına inmiş durumda.
Bursa'da üretilen bir diğer model Renault Megane Sedan da, ÖTV güncellemesi ile daha erişilebilir bir noktaya geldi.
Megane Sedan'ın Joy 1.3 TCe EDC 140 bg versiyonu 300 bin TL seviyesinden 250 bin TL'ye gerilerken, otomobilin daha üst versiyonlarında ise herhangi bir fiyat değişimi yaşanmadı.
Bir diğer yerli model Hyundai Bayon da, ÖTV düzenlemesinden pozitif anlamda etkilenen otomobiller arasında. Güncellenen matrahlar ile Bayon'un satış fiyatı da yaklaşık 50 bin TL kadar düşerek 250 bin TL seviyesine indi.
Stellantis Grubu markalarından Peugeot ve Opel cephesinde de dikkat çeken fiyat düşüşleri söz konusu. Peugeot'nun B segment 208, C segment 308 ve B-SUV 2008'in özellikle manuel şanzımanlı versiyonu ÖTV güncellemesi sayesinde 250 bin TL'lik fiyatlara düşmüş oldu.
Opel'in de yine B segment temsilcisi Corsa ve C segment modeli Astra'da benzer fiyat değişimleri yaşandı. Yine Honda cephesinde de, Civic ve Jazz modelleri 300 bin TL'yi aşkın fiyatlardan, 250 bin TL'ye yaklaştı.
ÜST SEGMENTLER İLE MAKAS AÇILDI
Diğer markalarda da ÖTV değişikliğine bağlı benzer fiyat geçişleri yaşandığı göz önüne alındığında, yapılan güncelleme ile alt segment araçların fiyatlarının aşağı çekildiği, C-SUV, D segment ve daha üst segmentlerdeki otomobillerin fiyatlarının ise ÖTV değişikliğinden etkilenmediği sonucuna varılıyor.
Dolayısı ile ÖTV güncellemesinin, küçük sınıftaki ithal modeller, yerli üretim sedanlar ve yine yerli bazı otomobiller ile orta ve üst segmentteki araçlar arasındaki makası iyice açtığı sonucuna varılabilir.
Sonuç olarak, Ocak-Temmuz döneminde toplam pazardan yüzde 86 pay alan A, B ve C segmentlerindeki otomobillerin, ÖTV değişikliği ile birlikte pazardan aldıkları payı artırmaları sürpriz olmayacaktır.