Konutta arz-talep dengesinin bozulmasıyla fiyatlar hızla tırmanırken, sektör temsilcileri acil çözüm olarak Türkiye genelinde boş kalan 2.5 milyon metrekarelik boş ofis stokunun dönüşümünü önerdi. Dünya'nın haberine göre özellikle İstanbul’da 1.5 milyon metrekare olarak tahmin edilen ofis stokunun dönüşümüyle, A sınıfı projeler de dahil diğer alt segmentlere kadar uzanan fiyat indiriminin sağlanabileceği ifade ediliyor. Ancak ofislerin konuta dönüştürülmesi için belediyelerin imar değişikliği sonrasında tadilat ruhsatı vermesi gerekiyor.
“Konut stokunu yükseltmek lazım”
İstanbul Gayrimenkul Değerleme Kurucu ve Yönetici Ortaklarından Ahmet Büyükduman, konutta arz eksikliğinin yaşandığı bu dönemde, ofislerde dönüşümün sektöre cansuyu olacağını söyledi. Özellikle İstanbul Finans Merkezi ile İstanbul’daki boş ofis stokunun artacağını aktaran Büyükduman, “Ofisler artık çok cazip bir çalışma alanı olmaktan çıkıyor ve gelecek 5-10 yılda da Türkiye’nin yeni bir ofis üretmesi gerektiğini düşünmüyoruz” dedi. Büyükduman şöyle konuştu: “İstanbul’da konut ofis olarak bilinen ve insanların yaşadığı birçok proje var. Dolayısıyla Türkiye konut stokuna eklenecek her konut sektöre faydalı olacak. A segmenteki bir bir ofis projesini dönüştürmek A segmentteki konutların fiyatlarını etkiler. Bu da diğer alt segmentlerin fiyatlarını düşürür.”
Ofis alanlarının yeni tip yaşantıya uygun olduğunu ve hepsinin bir metro ağına yakın konumda olduğuna da dikkat çeken Büyükduman, dönüşümün yapılması için belediyelerin imar değişikliği sonrasında tadilat ruhsatı vermesinin önemine de dikkat çekti.
“Ofis sahipleri fedakârlık yapacak”
Ofislerin konut projeleri olarak değerlendirilmesinin sektöre canlılık kazandıracağına değinen İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, “Boşluk oranları ağırlıkla A sınıfı ofislerde. Yani üst segmentte olsalar ofis sahipleri zaten yıllardır bu alanları satamıyor ya da kiralayamıyor. Onlar da fiyatlarda biraz fedakârlık yapacaklar” açıklamasını yaptı. Dönüşüm konusunda hukuki engel olduğunu söyleyen Aşa, “Belediyeler bu konuda esneklik gösterebilir ya da Cumhurbaşkanı kararnamesi ile bu alanlar meskene dönüştürülebilir” dedi.
“Fiyatları dengeler”
Mars Investment Genel Müdürü Hakan Bucak ise, ofis olarak planlanan bölgelerde konut ihtiyacının daha yüksek olduğuna dikkat çekerek, “Öncelikle ofis kiralamalarında yüzde 18’lik KDV uygulandığını düşündüğümüzde, konuta dönüştürmenin daha avantajlı olduğunu görüyoruz. Mevcut ofislerin dönüşmesiyle fiyatlar geri çekilmese de dengelemeye neden olur. Çünkü artışlardan dolayı artık eski konut ile yeni konut arasındaki fiyat farkı giderek azaldı. Eskiden fiyat farkı yüzde 60’lardayken bugün bu oran yüzde 20’lere kadar indi” diye konuştu.
“Pahalı konut segmenti olduğu için sorunu çözmez”
Cushman and Wakefield Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Tuğra Gönden ise, boş ofislerin dönüşümü konusunda Amerika'da Manhattan’da ada bazında girişimlerin olduğuna değinerek, “Yeri geldiğinde yapılabilir. Ama genelleşme adına doğru değil. Çünkü birçok proje belli faktörlere göre yapılıyor. Ödenen ofis kirasında konut kiracısı bulmak Levent gibi bölgelerde çok zor. Konutta ihtiyaç ve talep belli bir fiyat aralığı için. Konutta orta kitleye hitap eden bir proje çok ciddi talep görecek. Ancak bu yapılardan elde edilecek konutlar ise belli bölgeler dışında farklı bir kitleye hitap ediyor. Pahalı konut segmentine gireceği için ciddi bir çözüm olmaz” görüşünü dile getirdi.