Rusya Cuma günü yaptığı açıklamada, Washington'dan Rus tahıl ve gübresinin küresel pazarlara ulaşmasına yardımcı olmak için vaat değil eylem talep ederken, ABD bankası JPMorgan'ın bu hafta Rus Tarım Bankası için ödeme işlemlerini durdurduğunu söyledi.
JPMorgan geçtiğimiz birkaç ay boyunca Washington'dan aldığı güvencelerle Rusya'nın bazı tahıl ihracat ödemelerini gerçekleştirmişti. Ancak Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın Cuma günü yaptığı açıklamaya göre bu işbirliği bu hafta sona erdi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova Rus medyasına yaptığı açıklamada, "Rus Ziraat Bankası ile JPMorgan arasındaki doğrudan kanal 2 Ağustos'ta kapatıldı" dedi.
Birleşmiş Milletler, ABD Dışişleri Bakanlığı ve JPMorgan yorum yapmayı reddetti.
Moskova, 17 Temmuz'da feshettiği bir anlaşma kapsamında geçtiğimiz yıl Ukrayna'nın Karadeniz üzerinden güvenli tahıl ihracatına izin vermişti. Rusya'nın anlaşmaya geri dönmeden önce karşılanmasını istediği bir talep listesi var.
Yine Temmuz 2022'de imzalanan ilgili bir anlaşma uyarınca BM yetkilileri Rusya'nın gıda ve gübre ihracatının küresel pazarlara ulaşmasına yardımcı olmayı kabul etti.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov Cuma günü gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bu yapılır yapılmaz, bu anlaşma derhal yenilenecek" dedi.
Rusya'nın en önemli taleplerinden biri Rusya Ziraat Bankası'nın SWIFT uluslararası ödeme sistemine yeniden bağlanması. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından Haziran 2022'de Avrupa Birliği tarafından bağlantısı kesilmişti.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Zakharov, Batı ve Birleşmiş Milletler'in "(JPMorgan tarafından yapılan ödeme işlemlerini) SWIFT'e çalışan bir alternatif olarak sunmaya çalıştıklarını" söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Perşembe günü gazetecilere yaptığı açıklamada, Karadeniz tahıl anlaşmasının yeniden canlandırılması halinde Washington'un Rusya'nın serbestçe gıda ihraç edebilmesini sağlamak için "ne gerekiyorsa" yapmaya devam edeceğini söyledi.
Rusya'nın gıda ve gübre ihracatı, Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından Batı'nın uyguladığı yaptırımlara tabi olmasa da Moskova, ödemeler, lojistik ve sigorta konularındaki kısıtlamaların sevkiyatları engellediğini kaydetti.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın üst düzey yaptırım yetkilisi James O'Brien Cuma günü yaptığı açıklamada, Rusya'nın ne istediği ve başarıyı neyin oluşturduğu konusunda net olması gerektiğini belirterek, bunun dünyaya ne kadar gıda ve gübre ulaştığı olması gerektiğini söyledi.
O'Brien gazetecilere verdiği demeçte "Bir dizi farklı talepte bulundu ve bunların hepsi çeşitli Rus kurumlarının özel sektörden hizmet alamamasıyla ilgiliydi" dedi ve ekledi: "Bu konulardan herhangi birinde yardımcı olmaya hazır olduğumuzu açıkça belirttik."
O'Brien sözlerinin devamında "Rusya rekor miktarda tahıl ihraç ediyor. Yani eğer ölçü dünya için gıda ise Rusya'nın şikayetleri çok iyi işleyen bir sistemle ilgili küçük iddialardan ibarettir." şeklinde konuştu.
Rusya Tahıl Birliği geçen ay yaptığı açıklamada, Rusya'nın 2023/24 pazarlama sezonunda en az 55 milyon ton tahıl ihraç edebileceğini, bunun da 2022/23 sezonunda rekor kıracağı tahmin edilen 57 milyon tondan biraz daha az olacağını söyledi.
Tarım Bakanlığı verilerine göre Ukrayna'nın 2022/23 sezonundaki ihracatı yaklaşık 49 milyon tondu. Bunun yaklaşık 33 milyon tonu Karadeniz anlaşması kapsamında sevk edildi.
Batılı ülkeler Rusya'yı, küresel gıda fiyatlarının düşmesine yardımcı olan Karadeniz anlaşmasından çıkmak ve ardından Ukrayna limanlarına ve tahıl depolarına defalarca hava saldırısı düzenlemek suretiyle gıdayı bir savaş silahı olarak kullanmakla suçladı.
Rusya, en yoksul ülkelere yeterince Ukrayna tahılı ulaşmadığından şikayet etti. Birleşmiş Milletler, Rusya'nın işgalini takip eden haftalarda fiyatları rekor seviyeden %23 aşağı çektiği için anlaşmanın herkese yardımcı olduğunu savundu.