Schengen vize krizi büyüyor, tur şirketlerinde zarar derinleşiyor

Yurtdışı turlara olan talep artıyor olsa da Türk vatandaşlarının Schengen vizesi randevularında yaşadıkları sorunlar seyahat acentelerini zor durumda bırakıyor.

Türkiye turizminde pandemiden bu yana en yüksek yurtdışı talebinin yaşanırken, vize randevularında da yoğunluk artıyor.  Son günlerde başta Almanya olmak üzere pek çok Avrupa ülkesinden Schengen vizesi almak için başvuruda bulunan kişiler, randevu almak için uzun süre beklemek durumunda kalıyor. Sosyal medyada ortaya atılan iddialarda ise Schengen başvurularının temmuz ayı sonuna kadar durdurulduğu öne sürüldü. Türk vatandaşlarının Schengen vizesi randevularında yaşadıkları sorunlar seyahat acentelerini de zor duruma soktu. Acentalar, vizeler de yaşanan olumsuzlukların yeniden yurtdışı turlarını da olumsuz etkileyeceği endişesi sardı. Geçen yıl yoğun vize retleri yaşayan tur şirketleri, randevulardaki olumsuzlukları görünce, çareyi vizesiz ülkelere yapılan turları önermekte buluyor. 

Türk vatandaşlarının vize sıkıntısı 2022’nin sonlarında da gündeme gelmişti. ekonomim.com'un haberine göre hatta Dışişleri Bakanlığı ilgili ülkelerin büyükelçilerini Dışişleri'ne çağırarak harekete geçildiğini bildirmişti. Schengen vizesine Rusya’dan sonra en çok başvurunun yapıldığı ikinci ülke olan Türkiye olmasına karşın aldığı ret oranı Rusya’nın neredeyse 5 katına ulaştı. Verilere göre Türkiye son 8 yıl içerisinde en çok başvuru yapan Rusya, Suudi Arabistan, Fas, Ukrayna’nın yer aldığı ilk 5 ülke arasında da ret oranı en çok artan ülke oldu. Bu sebeple geçen yıl 50’ye yakın tur iptal edilmek zorunda kalmıştı ve acentaların 300 bin Euro’ya yakın zararı olmuştu.

“Bu yıl en yüksek yurtdışı talebi yaşandı”

Prontotour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, Schengen vizesi sorununun son zamanlarda yeniden arttığını ifade etti.  Bazen konsoloslukların yoğunluk sebebiyle randevuları kapattığını da vurgulayan Onaran, “Randevuları bir hafta sonraya alabilirken şimdilerde bir ay sonraya ancak randevu bulunuyor. Vize başvurularının sonuçlanmasının standart süresi de 1 aya çıktı. Bu da tur şirketlerini zorluyor” dedi. Ancak pandemide durma noktasına gelen yurtdışı seyahetlerinin arttığına da vurgu yapan Onaran, “Bu yıl ilk çeyrekte en yüksek yurtdışı talebi yaşandı. Talepteki yükseliş de randevuları etkiliyor. Yaz aylarında vizesiz turları öneriyoruz yoğunlukla” diye konuştu.

“Herkes vize alamıyor”

Tur Operatörleri Sözcüsü Cem Polatoğlu'na göre Yunanistan, İspanya ve Macaristan gibi ülkeler uygulamada yumuşamaya gitmesine karşın sorunun hâlâ sürdüğünü kaydederek,  "En azından 3 ay sonra çıkacağına 20-25 gün sonrasına çıkıyor. Herkes vize alabiliyor da değil. Almanya halen sıkmaya devam ediyor. Yerli turistin yurtdışı talebi bu yıl çok yüksek. Özellikle Türkiye’deki döviz kurunun enflasyona göre sabit kalmasının yurtdışına olan talebi artırdı. Türkiye’de fiyatların çok yükselmesi ve dövizle satılan ürünlerin aynı kalmasından dolayı yurtdışı tatillerini daha uygun hale getirdi. Vize sorunun da talebin artmasının da etkisi var” dedi.

“Yolcu sayısı azalsa da turu iptal etmiyoruz”

Yolcu sayısı azalsa bile turu iptal etmediklerini anlatan Travel Zone'dan Barış Öztürk de şunları anlattı: “Yolcu vize sorunu yaşadığında günün sonunda bu acentayı da etkiliyor. 40 kişilik turdan 5 yolcu vize alamazsa tur iptal olabilir. Sadece biz değil bütün acentalar en az mağduriyetin yaşanması için ya tur iptal edip ücreti iade etmeyi tercih ediyoruz ya da zarara katlanarak kişi sayısı düşse bile turu yapıyoruz. Geçen yıl vize mağduriyetinin en çok yaşandığı ülkeler İtalya, İspanya, Fransa. Geçen yıl yaz aylarında 10 bin yolcu vize sıkıntısı nedeniyle Avrupa’ya gidemediğini düşünüyorum. Hala vize başvuruları yoğun bir şekilde yapılıyor. Vizesi olmayanlar yurt dışı planını çok daha fazla erkenden yapmalılar” dedi.

"Talep kapasitenin çok üzerinde"

Özellikle Almanya için vize başvurusunda bulunmak için resmi olarak yetkilendirilmiş kurum olan iDATA'nın web sitesine girildiğinde de vize başvurularında yoğunluk yaşandığına ilişkin bir uyarı var. Ay iDATA üzerinden vize başvurusu için randevu almak istendiğinde en yakında randevu Temmuz 2023’da görünüyor. Almanya Büyükelçiliği, 6 Şubat 2022'de Türkiye'yi sarsan büyük depremleri anımsattı ve o günden bu yana yaşanan yoğunluğun altını çizdiği bir açıklama yaptı. Açıklamada, şu anda randevu alırken bekleme süresinin uzun olduğunun farkında olduklarını belirterek, "Bu durumun başvuru sahipleri üzerinde yarattığı büyük yükün farkındayız. Vize ofisimiz her gün mümkün olan en fazla sayıda randevu vermekte, ancak talep kapasitenin çok üzerindedir” denildi. 6 Şubat'ta meydana gelen ve 50 bini aşkın kişinin hayatını kaybettiği Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Almanya depremzedelerin hızlı bir şekilde ülkedeki akrabalarının yanına gelebilmesi için üç aylık vize almasının sağlandı. Şubat ortasında yürürlüğe giren bu prosedürün ardından binlerce kişiye vize verildi. Son olarak Almanya İçişleri Bakanı Nancy Feaser, Nisan ayı başında yaptığı açıklamada 6 bin 500'den fazlası Türk depremzedelere olmak üzere 7 bin 652 kişiye 90 günlük deprem vizesi verildiğini bildirdi.