S&P 500 endeksi geçen ayın sonlarında mavi tikle doğrulanmış bir Twitter hesabından atılan ve hiç gerçekleşmemiş bir patlamanın görüntüsünü gösteren viral bir tweetin ardından 30 dakika içinde yüzde 0.3 düştü. Sosyal medyada hızla yayılan ve kısa sürede sahte olduğu anlaşılan görüntünün yapay zeka tarafından üretilmiş olma ihtimali, araştırmacı web sitesi Bellingcat ve diğerlerinin spekülasyonlarına neden oldu.
Yine de bu olay, yapay zeka tarafından üretilen haber ve görüntülerin, büyük miktarda haber ve sosyal medyayı tarayarak piyasayı hareketlendiren sinyaller elde etmek için karmaşık algoritmalar kullanan ve daha sonra hızla işlem yapabilen hedge fonlar ve ultra hızlı özel ticaret firmaları için nasıl büyük bir sorun teşkil edebileceğinin altını çiziyor.
Financial Times'ın haberine göre bilgisayarları yalan haberleri ve sosyal medya paylaşımlarını eleme konusunda daha becerikli hale gelirken, kantitatif ticaret firmalarının yöneticileri makine tarafından üretilen yanlış bilginin yeni bir sınır olduğu konusunda uyarıyor.
Çok kısa vadeli piyasa hareketlerinden ziyade alternatif piyasalardaki uzun vadeli trendler üzerine bahis oynayan hedge fonu Florin Court Capital'in kurucusu Doug Greenig, "Yapay zeka, yönetilmesi giderek zorlaşan bilgi ortamında her türlü yaramazlığa kapı açıyor" dedi.
Tüccarların özel endişesi, yapay zekânın hızla gelişen ve çok büyük miktarlarda ikna edici görüntüler ve hikâyeler üretme becerisinden kaynaklanıyor. Pek haksız da sayılmazlar.
Bu durum, yıllardır kritik bilgileri ayrıştıran, bir kaynaktaki dili ve duyarlılığı değerlendiren ve bu verileri otomatik bir ticareti tetiklemek için bir sinyal olarak kullanan algoritmalara büyük yatırımlar yapan özel ticaret firmaları ve hedge fonları için çok sayıda tuzak oluşturabilir.
Bankalar, hedge fonlar ve diğer firmalar için büyük miktarda veriyi okumak üzere yapay zekâ kullanan yazılım şirketi RavenPack'in baş veri bilimcisi Peter Hafez, "Algoritmaların iki engelle karşı karşıya olduğunu görüyoruz: bir gazeteciyi kandırabilecek sahte görüntüler ve algoritmanın kendisini kandırabilecek sahte görüntü raporları" dedi.
Hafez, güçlü algoritmaların doğal dili insan beynini taklit edecek şekilde öğrendiğini, ancak yine de sahte haberlerle ilgili gerçek bir haberde - örneğin, güvenilir bir haber sağlayıcısının sahte Pentagon patlamasını bildirmesi gibi bir durumda - zorlanabileceklerini, "bu nedenle algoritmaların bunları gerçek olaylar olarak ele alıp ilgili analizleri üretebileceklerini sözlerine ekledi.
New York veri grubu Wolfe Research'ün niceliksel araştırma başkanı Yin Luo, piyasayı hareketlendiren sahte haberleri yayan taraflar ile bir adım önde olmayı uman tüccarlar arasında "bir kedi-fare oyunu" öngörüyor.
Şu an için yatırımcıların daha saygın haber ve veri kaynaklarına güvenmelerinin muhtemel olduğunu belirten Luo, veri bütünlüğünü sağlamak için birden fazla haber kaynağını çapraz kontrol eden algoritmaların geliştirilmekte olduğunu da sözlerine ekledi.
Londra merkezli bir quant fon yöneticisi, yapay zekanın yükselişinin yatırımcıları çok çeşitli kaynakları duyarlılık skorları halinde toplayan veri şirketlerini kullanmaya iteceğini söyledi.
S&P'nin keskin düşüşü, yatırımcıların ABD borç tavanı çıkmazı ve daha yüksek faiz oranlarının etkisi gibi o dönemde piyasanın üzerinde asılı duran konulara ilişkin endişeleri nedeniyle de şiddetlenmiş olabilir.
Syz Bank'ın baş yatırım yetkilisi Charles-Henry Monchau, bu faktörlerin anlaşmalarda sıkı stop-loss emirlerinin popülaritesinde artışa yol açtığını söyledi. Bu emirler, fiyatlar belirli bir seviyeye ulaştığında talep pozisyonlarının satılmasını zorunlu kılarak yatırımcıları daha fazla zarardan koruyor.
Monchau sözlerinin devamında şunları söyledi: "Boğalar ve ayılar arasında gün içi bazda büyük bir çekişme yaşanıyor, şu anda çok fazla belirsizlik var. Algoritmaların tanıdığı makro rakamlarla açıklanamayan herhangi bir keskin hareket, buna tepki verecek ve bir miktar satışı zorlayarak hareketi hızlandıracaktır."
Ancak tüm kant firmalarının bu sorunla karşılaşması muhtemel değil. Önde gelen bir yatırım grubundaki bir nicelik stratejisti, firmaların "tehlikeli" veri noktalarının nicelik uzmanları tarafından fiyatları daha da aşağı çeken ve daha fazla satışı tetikleyen zorunlu satışları tetiklememesini sağlamak için tasarlanmış kontrol ve dengelere sahip olduğunu söyledi. Birçok bilgi işlemci haberlerden ya da sosyal medyadan ziyade piyasa kalıpları üzerinden işlem yapar ve genellikle daha uzun zaman dilimlerindeki trendlere bakar, yani çok kısa vadeli fiyat hareketlerini göz ardı ederler.