Azerbaycan tarihinin en büyük doğal gaz satış mutabakatı olarak görülen ve 39 farklı işbirliğini kapsayan Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı (TAP) ile Azerbaycan doğal gazı, Türkiye, Yunanistan ve Arnavutluk üzerinden Adriyatik Denizi'ne, oradan İtalya'nın güneyine, İtalya'dan da diğer Avrupa ülkelerine ulaştırılacak. Bu proje sayesinde Azeri doğal gazı, Avrupa'da bu konuda tekel durumunda olan Rus doğal gazına alternatif olacak.
AA muhabirinin yaptığı derlemeye göre, Hazar Denizi'nden çıkarılan doğal gazı Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak TAP için birçok Avrupalı lider ve siyasetçi bugün Bakü'de bir araya gelerek nihai imzaları attı. TAP ve Türkiye'yi doğu batı istikametinde geçen Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP), AB'nin enerji sorunlarının çözümüne yönelik hazırladığı "üçüncü enerji paketi" kapsamında yer alan "Güney Gaz Koridoru" projesini oluşturuyor.
TANAP'ın devamı olan TAP, hem Azerbaycan doğal gaz yataklarıyla Avrupa pazarı arasında direkt bağlantı kurması hem de Avrupalı tüketicilerin ihtiyaçlarının karşılanması ve kıtanın enerji güvenliğinin temin edilmesi bakımından stratejik öneme sahip bir proje özelliğini taşıyor. 39 farklı işbirliğini kapsayan ve Azerbaycan tarihinin en büyük doğal gaz satış mutabakatı olarak görülen TAP ile Azerbaycan doğal gazı, Türkiye, Yunanistan ve Arnavutluk üzerinden Adriyatik Denizi'ne, oradan İtalya'nın güneyine, İtalya'dan da diğer Avrupa ülkelerine ulaştırılacak.
Proje için 2015 yılında çalışmalara başlanması, yaklaşık 870 kilometrelik bir hattın döşenmesi ve bu hattan 2019 yılında başlanarak yıllık 10 milyar metreküp doğal gaz taşınması, daha sonra ise bu rakamın iki katına çıkarılması öngörülüyor.
Üçüncü enerji paketi
Rusya, AB'ye doğal gaz ihracatında şu anda tekel durumunda bulunuyor. AB'nin enerji konusundaki sorunlarının çözümüne yönelik hazırlanan "üçüncü enerji paketi" kapsamında AB'nin birçok ülkesini etkileyen ekonomik krizin sona ermesiyle, ekonomide hızlı büyüme beklentisi, sanayide enerji talebinin artacağı yönündeki öngörüler nedeniyle ülkelerin yükselen enerji maliyetlerini aşağıya çekme ve enerji çeşitliliği oluşturulmaya çalışılıyor.
Kriz sonrası özellikle Güney Avrupa ve Balkanların doğal gaz ihtiyacının artması bekleniyor. Öte yandan AB'nin, enerji kaynaklarını çeşitlendirme doğrultusunda attığı adımlar arasında bünyesinde TANAP ve TAP'ın da bulunduğu "Güney Gaz Koridoru" geliyor.
Azeri gazını Avrupa'ya taşıması planlanan TANAP ve TAP, AB için Rusya doğal gaz kaynaklarına ciddi alternatif olarak görülüyor. Gelecek dönemde Avrupa pazarı için çok önemli bir rekabet ortamı oluşturması beklenen TAP'ın TANAP ile devreye girmesiyle, Avrupa'da, Rus gazına karşı Azerbaycan (Şah Deniz) gazının rekabet etme şansı yakalaması bekleniyor.