New York borsasının piyasa değeri en yüksek hisseleri içinde şüphesiz ki en dalgalı fiyat hareketi olan hisse Tesla hisseleri. Peki neden böyle?
Tesla, elektrikli araç üretmenin yanı sıra hızla büyüyen bir enerji depolama işine sahip ve otonom sürüş ile insansı robotlar gibi yapay zeka uygulamalarına yatırım yapıyor.
Bu büyük potansiyel, Tesla hisselerinin değerini belirlemeyi oldukça zorlaştırıyor.
Benzer bir durumda, yatırımcılar, her iş kolunu ayrı ayrı değerlendirip bunları birleştirerek toplam değerleme yapmak anlamına gelen “parçalara göre toplam” analizini (SOTP) düşünebilirler. Bu tür analizlerde genellikle benzer şirketlerin değerleme çarpanları kullanılır.
Piyasada Tesla hissesi için birçok SOTP değeri mevcut. Bu raporlar, genel anlamda kafa karıştırıcı olsa da Tesla'nın değerlemesi üzerine tartışmaların çerçevelenmesine yardımcı oluyor. Analistlerin Tesla'nın otomotiv iş koluna yönelik değerlemeleri 40 milyar dolardan başlayıp 660 milyar dolara kadar çıkıyor. Bazı analistler, Tesla'nın otomotiv işine şarj ağı gelirlerini ve otonom sürüş yazılımının satışlarını dahil ediyor.
Ayrıca, Tesla'nın satacağı araç sayısı konusunda da farklı tahminler mevcut. Analistlerin 2030'a kadar 4 ila 8 milyon arasında araç satışı beklediği, 2024’te ise 1,8 milyon araç satılacağı tahmin ediliyor.
Değerleme çarpanları da değişiklik gösteriyor. Bazı analistler, Tesla'nın otomotiv işini Apple gibi değerliyor. Apple, sadık bir müşteri kitlesine donanım, yazılım ve hizmetler satıyor. Ancak Apple'ın hisse senetleri şu anda 2025 kazançlarının yaklaşık 30 katı fiyattan işlem görürken, Ford’un hisseleri aynı dönemdeki tahmini kazançlarının 6 katı fiyattan işlem görüyor.
Future Fund Active ETF'nin kurucu ortağı ve Tesla hissedarı Gary Black, SOTP modellerini eleştiriyor ve hisse başına kazancı projeksiyonlamayı tercih ediyor. Black’e göre, Tesla'nın otomotiv iş kolu, 2030 yılına kadar 5 milyon elektrikli araç satarak hisse başına 5 dolar kazanç elde edebilir ve bu işin değeri hisse başına 100 dolar olabilir.
Tesla'nın bir diğer güçlü iş kolu ise hızla büyüyen enerji depolama birimi. Şirket, 2023'ün üçüncü çeyreğinde 6.9 gigawatt saatlik enerji depolama kapasitesi kurdu ve bu, yıllık bazda %73 artış anlamına geliyor. Bu iş kolunun piyasa değeri 50 ila 150 milyar dolar arasında tahmin ediliyor.
Yapay zeka (AI) tabanlı iş kolları ise henüz emekleme aşamasında. Analistler, Tesla'nın robotaksi pazarında büyük bir potansiyel taşıdığına inanıyor. Cathie Wood'un ARK Invest şirketi, otonom sürüş teknolojisinin değerini 4 trilyon dolar olarak tahmin ederken, 2029'a kadar Tesla’nın robotaksi gelirlerinin 240 milyar dolara ulaşabileceğini öngörüyor.
Bununla birlikte, Tesla'nın robotaksilerin piyasaya sürülme süreci, Waymo’nun daha yavaş ilerleyen yaklaşımına benzetiliyor. Yatırımcılar, Tesla’nın robotaksi hizmetinin yaygınlaşmasının zaman alacağını düşünüyor.
Sonuç olarak, Wall Street'teki Tesla hissesi için tahminler 140 milyar dolar ile 1,5 trilyon dolar arasında değişiyor.
Uzmanlara göre işte bu geniş yelpaze, yatırımcıların kendi kararlarını vermeleri gerektiğini gösteriyor.