Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Londra'ya gerçekleştirdiği resmi ziyaret sırasında Bloomberg televizyonuna yaptığı açıklamaların ardından Türk Lirası, gelişmiş ülke para birimlerine karşı dün ciddi oranda değer yitirdi.
Erdoğan'ın röportajında düşük faizde ısrarcı olarak yeniden seçilmesi takdirinde ekonomi yönetiminde daha sıkı söz sahibi olacağını söylemesi Türk Lirası'nda satış baskısına yol açtı.
Gün içinde uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'in bir rapor yayımlayarak Türkiye'deki makro trendlerin ülkenin kredi notu için olumsuz olduğunu söylemesi satış dalgasının güçlenmesine yol açtı.
Dolar, Türk Lirası karşısında rekor seviyeye çıkarak 4,47'ye kadar yükseldi. Böylelikle Türk Lirası'nın yılın başından beri Dolar'a karşı değer kaybı yüzde 17'ye yaklaştı. Sterlin de 6 liranın üzerine çıkarak tarihi rekorunu kırdı. Bir başka rekor da Euro/TL kurunda 5,30 ile geldi.
Türkiye, Arjantin'den sonra bu yılın başından beri dolara karşı en çok değer kaybeden ikinci gelişen ülke para birimi.
ABD ekonomisindeki toparlanma ve ABD Merkez Bankası Fed'in para politikasını sıkılaştıracağı beklentileri, Türkiye'yi de kapsayan gelişen ülkelerin para birimleri ve tahvilleri üzerinde uzun süredir satış baskısı yaratıyor.
Türk Lirası'ndaki bu hızlı değer kaybının gelişmekte olan diğer para birimleri üzerinde satış baskısı yaratıp yaratmayacağı merak edilen konulardan biri.
'Erdoğan bir kurşun attı'
Arjantin pesosu, Pazartesi günü dolara karşı yüzde 8 değer kaybederek tarihi düşük seviyelere indi.
Böylelikle Arjantin pesosu'nun son 12 günlük düşüşü yüzde 18'e çıktı. Yılın başından beri dolara karşı yüzde 35 değer kaybetti.
Bu yüzden Arjantin Merkez Bankası, üç olağanüstü faiz artırımını peş peşe yapmıştı. Üç faiz artırımıyla birlikte Arjantin'de faizler yüzde 27'den yüzde 40'a çıkarıldı.
Bazı analistler, Arjantin pesosundaki bu düşüşün Türk Lirası'ndaki düşüşle hızlandığını öne sürüyor.
Online döviz alım-satım sitesi olan Forex Time'dan Jameel Ahmad, Lira ile beraber gelen satış dalgasının diğer gelişmekte olan ülkeleri de etkilediğini söylüyor.
Ahmad, daha önce yatırımcıların Türk Lirası ve Arjantin Pesosu'ndaki gelişmeleri birbirinden bağımsız değerlendirdiğini, ancak son zamanlarda bu iki ülkedeki satış dalgasının diğer ülkeleri de etkilediğini gördüklerini öne sürüyor.
Ahmad'e göre Salı sabahı Erdoğan'ın yorumlarının ardından Türk Lirası'nda görülen satış dalgası, diğer gelişmekte olan piyasalarda da zayıflığa yol açtı.
Bloomberg'in stratejistlerinden Mark Cudmore da Erdoğan'ın Bloomberg'e verdiği röportaj ile hem Türk Lirası'na hem de gelişmekte olan para birimlerine 'bir kurşun attığı' görüşünde:
"Zayıflık bulaşıcı olduğu için gelişmekte olan para birimlerinde satış dalgası aşamasına geldik; çünkü kayıplar da ABD kazançları da bütün sektörü baskılayacak kadar yüksek."
'Piyasa zayıf ülkeye ceza kesiyor'
Almanya merkezli yatırım şirketi Allianz'ın baş ekonomi analisti Mohamed El-Erian ise Twitter'dan gelişmekte olan ülkelerdeki bulaşıcılık riskine dair şunları söyledi:
"Evet, Türkiye ekonomik politikalar açısından ayrı bir duruma sahip. Ancak geçmişe bakarsak teknik sıçrayışlar göz ardı edilemez."
New York merkezli özel banka Brown Brothers Harriman'ın gelişmekte olan ülkeler para piyasaları masasının başı olan Win Thin ise Türk Lirası'nın bir satış dalgası yaratmadığını söylüyor.
BBC Türkçe'nin sorularını yanıtlayan Win Thin, Türk Lirası'ndaki satışın Arjantin Pesosu'ndaki düşüşü tetiklemediği görüşünde.
Win Thin, tam tersine güçlenen dolar ile beraber gelişmekte olan para birimlerine satış geldiğini, bundan da en çok siyasi bir risk taşıyan Türk Lirası'nın etkilendiğini düşünüyor.
"Böyle stresli zamanlarda piyasalar daha çok zayıf göstergeleri olan ülkelere ceza kesmeye yatkın olur. Türkiye'nin durumunda da yüksek enflasyon, büyüyen cari açık ve sıcak para akışına duyulan yüksek ihtiyaç satış dalgası yarattı" diyen Win Thin, yatırımcıların gelişen ülke para birimleri gibi riskli varlıklardan kaçtığını belirtti.(BBC Türkçe)