ABD Başkanı Donald Trump, emtia piyasalarının şekillenmesinde önemli rol oynuyor. Trump’ın politikaları emtia üretimi, ithalat, ihracat ve finans piyasaları üzerinde ciddi etkiler doğurabilir. Uzmanlara göre, Trump’ın enerji ve çevre politikaları doğalgaz ile petrol fiyatlarını etkilerken, büyük altyapı taahhütleri endüstriyel metallerin fiyatlarının seyrinde etkili olacak.
Trump’ın ticaret politikaları da tarım ürünlerinin fiyatlarında belirleyici unsurlardan olacak. AB, Çin, Rusya ve Meksika gibi büyük oyuncularla ilişkilerinin para piyasalarına etkisi de emtia fiyatlarında kendini hissettirecek. Trump etkisi bazı emtia gruplarında görülmeye başladı bile.
Örneğin endüstriyel metal fiyatlarında Trump’ın teşvikleriyle yükseliş kaydedildi. İnşaat sektöründe yaygın olarak kullanılan bakır fiyatları ocak başından bu yana yüzde 9’a yakın prim yaptı. Trump’ın teşviklerinin tamamen hayata geçirilmesi halinde Dünya Bankası, ABD ekonomisinin bu yıl yüzde 2.5 ve 2018’de yüzde 2.9 büyümesini bekliyor. ABD’nin dünyanın en büyük emtia tüketicilerinden biri olması, büyümeye paralel oyarak emtia kullanımınını artması anlamına geliyor. ABD, doğalgaz ve petrolda dünyanın en büyük tüketicisiyken, alüminyum, bakır, kurşun gibi birçok üründede de ikinci büyük tüketici konumunda. Yatırımcıların, Trump yönetiminin bir sonraki hamlesini beklerken emtia piyasası oyuncularının akıllarında bulundurması gerekenler şöyle:
1- ALTIN
Trump’ın yarattığı belirsizlikler nedeniyle yatırımcının güvenli liman olarak kendine değerli metali seçmesi, altın fiyatlarını yılbaşından bu yana yüzde 7 yükseltti. Spot altın dün Londra’da 1.225 dolar/ons seviyesinden alıcı buldu. Trump’ın altyapı planları enflasyonist baskı yaratabilir, altın da enflasyondan destek bulan bir yatırım enstrümanı. Ayrıca jeopolitik gerilimlerin de altına yaradığı gözönüne alındığında, Trump yönetiminin Çin ile ticaret savaşına girmesi, İran ve Kuzey Kore ile tansiyonu yükseltmesi altına talebi artırabilir. Altının hızını kesebilecek en önemli faktör ise ABD’de faizlerin artması ve doları hızlı bir şekilde güçlendirmesi.
2-PETROL
Yeni yönetim, petrol endüstrisinde düzenlemeleri hafifletmeyi taahhüt etti ve Trump göreve gelir gelmez çevrecilerin karşı çıktığı iki petrol boruhattı projesine onay verdi. Kaya petrolü sektörü, petrol fiyatlarının 55 doların üzerine çıkmasıyla, daha önce kapattığı bazı kuyalarını yeniden devreye sokmaya başladı. Uluslararası Enerji Ajansı, ABD’nin petrol üretiminin Aralık 2016 ve Aralık 2017 arasında yarım milyon varil artacağını tahmin ediyor. Bu da fiyatların gerileyebileceği anlamına geliyor. Petrol fiyatları yılbaşından bu yana yaklaşık yüzde 1.6 gerilemiş durumda.
3- ALÜMİNYUM VE ÇELİK
Trump, ABD’de imalet sektörünü canlandırma vaadinde bulundu. Ancak ülke alüminyum ve çelik gibi imalatta önemli hammaddelerin ithalatına bağımlı durumda. Danışmanlık firması Wood Mackenzie’ye göre ABD’nin tükettiği çeliğin yüzde 60’ı ithal ediliyor. ABD, çelik ithalatına kısıtlama getirebilir fakat bu iç piyasada fiyatların fırlamasına neden olur. Diğer yandan ABD, alüminyum için de başta Kanada olmak üzere yurdışına bağımlı. Bu nedenle NAFTA’nın gözden geçirilmesi önemli. ABD, aldığı alüminyuma tarife uygulayabilir. Böyle olması içeride Alcoa gibi üreticilere olumlu yansır. Alcoa’nın hisseleri bu yıl yüzde 41 yükseldi. Bu arada yılbaşından bu yana alüminyum fiyatlarında artış yüzde 10 civarında.
4- TARIMSAL EMTİA
Tarımsal emtia fiyatlarını ağırlıklı olarak hava, tarım teknolojileri, para piyasalarındaki dalgalanmalar ve talep şekillendiriyor. Trump’ın politikaları, bu faktörlerden son ikisini etkiyebilir. Beyaz Saray, Yenilenebilir Yakıt Standardı’nı revize ederek mısır talebini doğrudan etkileyebilir. ABD mısırının üçte birinden fazlası etanol ve yan ürünlerinin üretiminde kullanılıyor. Ticaret anlaşmalarının gözden geçirilmesi de, yılda 134 milyar doları bulan tarım ürünleri ihracatında değişime yolaçabilir. Meksika ve Çin gibi ülkeler, olası bir ticaret savaşında ABD’den tahıl alımlarını azaltarak misilleme yaparsa, bu emtia piyasalarına fiyat düşüşleri olarak yansır. Tarımsal emtia fiyatları yılbaşından bu yana yüzde 8.1 yükseldi. Ancak yatırımcılar Trump’ın politikalarına bakarak fiyatların yönünü anlamaya çalışacak.