Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) 20’nci Olağan Genel Kurul Toplantısı, 3 Eylül 2020’de İstanbul’da düzenlendi. TSPB 20’nci Olağan Genel Kurul Toplantısı’na Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanı Prof. Dr. Göksel Aşan, SPK Başkanı Ali Fuat Taşkesenlioğlu, Borsa İstanbul A.Ş Başkanı Dr. Erişah Arıcan, Borsa İstanbul A.Ş Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi M. Hakan Atilla’nın katılımının yanı sıra sektör temsilcileri ilgi gösterdi.
TSPB 20’nci Olağan Genel Kurulu ve 5’inci Sermaye Piyasaları Altın Boğa Ödül Töreni açılış konuşmasını yapan Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Ali Fuat Taşkesenlioğlu, son dönemde sermaye piyasalarına olan yönelimin arttığını ifade etti. Sermaye piyasalarındaki bu gelişmelerin gurur verici ve sevindirici olduğunu belirten Taşkesenlioğlu, “Bu aynı zamanda sorumluluklarımızın da bir o kadar arttığını gösteriyor. Sektörümüzün hukuki ve teknolojik altyapısını, güvenliğini ve yatırımcı dostu kimliğini güçlendirmek için daha çok çalışmamız gerekiyor. Bu gelişmelere paralel olarak oluşan ihtiyaçla uyumlu bir şekilde Şubat ayında gerçekleştirilen kanun değişikliği ve birçok ikincil düzenleme ile sermaye piyasalarımızı güçlendirecek önemli adımlar atılmıştır” dedi.
Yatırımcıları korumak için önemli adımlar atıldı
Ali Fuat Taşkesenlioğlu piyasada yapılan düzenlemelere ilişkin şunları söyledi: “Ağustos sonu itibariyle yurtiçinde tedavülde bulunan özel sektör borçlanma araçlarında reel sektörünün payının yüzde 8,8 seviyesinde kaldığı görülmektedir. Son değişikliklerle sisteme kazandırılan borçlanma aracı sahipleri kurulu ve teminat yönetim sözleşmeleri sayesinde, fon sahiplerinin şirketleri daha güvenli bir şekilde değerlendirmeleri, finansmana ihtiyaç duyan şirketlerin risk primlerinin düşmesi ve reel sektörün borçlanma araçlarındaki payının artması amaçlanmaktadır. Diğer bir yenilik olan ve özellikle aracı kurumlarımız tarafından talep edilen proje finansmanı yöntemi ise altyapı, yenilenebilir enerji vb. gibi projelere uzun vadeli alternatif finansman olanağı sağlayacaktır. Bu imkân, sermaye piyasalarının reel sektörü fonlamadaki payını artıracak ve ülkemiz kalkınmasına doğrudan katkı sunacaktır. Öte yandan, kanun değişikliği ile yatırımcıları korumak adına çok önemli bazı değişiklikler yapılmıştır. Piyasa bozucu eylemlere uygulanan idari para cezaları ile bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı suçlarına yönelik hapis cezaları artırılmıştır. Ayrıca, sermaye piyasaları yoluyla sağlanan fonların yatırımcılara vaat edildiği gibi kullanılması için önemli kriterler getirilmiş ve kullanılmadığı takdirde SPK’nın ilgili işlemi geri alabilmesinin önü açılarak azınlık pay sahiplerinin haklarının daha etkin korunması hedeflenmiştir.”
Değişimler, sorunların çözümüne odaklı
SPK tarafından yapılan çalışmalara değinen Taşkesenlioğlu, “Benzer şekilde, önemli nitelikteki işlem tanımı sadeleştirilmiştir. Yatırımcıların çıkarları doğrultusunda, şirketlere özgü önemli nitelikte işlemlerin belirlenmesine imkân sağlanmış ve halka açık şirketlerin mevzuata uyum maliyetlerinin düşürülmesi amaçlanmıştır. Son olarak ise, pay tebliğinde yaptığımız bir değişiklik ile şirketler üzerinde önemli etkiye sahip ortakların bir yıl içerisinde gerçekleştirecekleri ve sermayenin yüzde onunu aşan pay satışları kurulun onayına tabi tutulmuştur. Bu sayede şirketlerin sahiplik ve yönetim dengesinin korunması ve yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyebilecek nitelikteki bilginin diğer ortaklara zamanında duyurulması amaçlanmaktadır. Altını çizerek belirtmek isterim ki, yapılan değişikliklerin tamamı mevcut uygulamalarda piyasada karşılaştığımız sorunların çözümüne odaklı, proaktif yaklaşımın doğal bir sonucudur” dedi.
“Aracı kurumlar kapasitelerini ve hizmet çeşitliliklerini artırmalı”
Aracı kurumların 2020 yılı ilk çeyreğindeki yıllıklandırılmış finansal tablolarında dönem kârlarını yüzde 50 artırarak 1.4 milyar TL’den 2,1 milyar TL’ye yükseldiğine dikkat çeken Ali Fuat Taşkesenlioğlu, sektördeki büyüme ile uyumlu olan bu artıştan memnuniyet duyduklarını ifade etti.
“İstanbul Finans Merkezi vizyonu kapsamında aracı kurumların kapasitelerini ve hizmet çeşitliliğini artırmaları en büyük arzumuzdur” diyen Taşkesenlioğlu, konuya ilişkin şunları söyledi: “Mevcut durumda elde edilen hizmet gelirlerinin ayrıntılarına bakıldığında, alım-satıma aracılık faaliyetlerinin ağırlığının oldukça yüksek olduğu görülmektedir. Bu yüzden istenilen seviyelere ulaşılabilmesi adına, aracı kurumların, yatırım danışmanlığı, portföy yöneticiliği ve kurumsal finansman gibi sektörün rekabetçiliğini ve seviyesini yükseltecek alanlara daha fazla ilgi göstermeleri ve faaliyetlerini çeşitlendirmeleri gerektiği açıktır. Özellikle, halka arz arayışında olan şirketlerin doğru bir şekilde yönlendirilmeye ve bilgi sahibi olmaya ihtiyaç duyduklarını gözlemliyoruz. Aracı kurumların bu şirketlerle yakın temas halinde olması ve süreçlerine katkı sağlamaları reel sektörün ve piyasamızın geleceği için çok değerli olacaktır.”
Yetkisiz kişi ve kurumlara yakın takip
Yatırımcı profili, sermaye piyasalarının sağlığı, artan yatırımcı ilgisinin devamlılığının sektör için önemli olduğunu kaydeden Taşkesenlioğlu, “Özellikle son dönemde pay piyasalarında işlem yapmaya başlayan yeni yatırımcıların bilgiyi doğru kaynaktan almaları onların sermaye piyasalarının uzun vadeli bir parçası olmalarını sağlayacaktır. Bu nedenle SPK olarak başta sosyal medya olmak üzere, yetkisiz kişi ve kurumların, yatırım kararları için çok büyük bir risk oluşturduğunu ve yanlış yönlendirmelerden dolayı para ve hapis cezasına varan suçlara ortak olabileceklerini, aracı kurumların da yardımıyla yatırımcılara aktarmaya çalışıyoruz” diye konuştu.
Dr. Alp Keler: Etkin faaliyetlerimizle sektöre öncülük ettik
Olağanüstü Genel Kurul toplantısı öncesi konuşan TSPB Başkanı Dr. Alp Keler, CFA rekorların kırıldığı bir dönemde Birlik olarak önemli çalışmalara imza atmanın onuru ve mutluluğunu yaşadığını belirtti. Keler, “Birlik olarak Türkiye sermaye piyasalarının derinleşmesinin şirketlere, yatırımcılara ve ülkemizin sürdürülebilir büyümesine çok yönlü katkı sağlayacağını ve bunu gerçekleştirmenin yolunun yatırımcı sayısının artması ile mümkün olabileceğini her fırsatta dile getirdik” diye konuştu.
Görev süresince TSPB olarak yapılan çalışmaları değerlendiren TSPB Başkanı Alp Keler, “Türkiye’de yatırım iklimini güçlendirmek, etkin sermaye piyasası kültürü oluşturmak amacıyla Birlik olarak eğitimden iletişime, yayın ve raporlardan vizyon toplantılarına, kongreden Türkiye’nin İlk Sermaye Piyasası Hackathonu Serathon-in’e kadar çok yönlü ve yenilikçi faaliyetlere imza attık. Bu faaliyetlerimizle sektöre öncülük ettik” diye konuştu.
Kurumsal yatırımcıların portföy büyüklüğü ikiye katlandı
“Faizlerin düşmesi nedeniyle alternatif getiri arayışının yanında, sermaye piyasalarında artan dijital olanaklar ve hükümetin sermaye piyasalarını destekleyen yaklaşımının etkisiyle son iki yılda gerek fon endüstrimiz gerekse yatırımcı sayıları anlamında tarihi rekor büyümeler yaşadık. 2018 yılı sonunda 193 milyar TL olan emeklilik, yatırım fonları, yatırım ortaklıkları ve bireysel portföy yönetimi ile birlikte kurumsal yatırımcıların portföyü ikiye katlanarak (yüzde 109) Temmuz ayı sonunda 404 milyar liraya ulaştı.”
Hisse senedi tarafında yatırımcı sayısında da tarihi rekorların kırıldığına dikkat çeken Dr. Alp Keler, CFA, “2018 yılı Haziran ayında 337 bin olan hisse senedi piyasasında aktif işlem yapan yerli yatırımcı sayısı, 583 bin artarak bu yılın Haziran ayı sonunda 920 bine ulaştı. Son bir yılda ise aktif yatırımcı sayısı 450 bin arttı. Ülkemizin Borsa tarihi boyunca sağlanan aktif yatırımcı sayısının 2 katına yakın aktif yatırımcının son iki yılda hisse senedi piyasasına geldiğini görüyoruz. Bakiyeli yatırımcı sayısı üzerinden baktığımızda ise uzun yıllar 1 milyon kişi bandında yer alan yatırımcı sayısının bu yılın Temmuz ayı sonunda 1 milyon 617 bini aştığını görüyoruz. Her iki kategoride de yatırımcı sayılarındaki artışın tarihi rekor olduğunun altını çizmek isterim” dedi.
Yatırım fonlarının portföy büyüklüğü yüzde 194 büyüdü
2018 yılı sonunda 57 milyar TL olan yatırım fonlarının portföy büyüklüğünün bir buçuk yılda yaklaşık üç katına (yüzde 194) çıktığının altını çizen Dr. Alp Keler, CFA, yatırım fonlarının portföy büyüklüğünün bu yılın Temmuz ayı sonunda 167 milyar liraya yükseldiğini kaydetti.
Aynı dönemde devlet katkısı ve otomatik katılım sisteminin devreye girmesiyle emeklilik yatırım fonlarının ise yüzde 63 büyüyerek Temmuz ayı sonunda 152 milyar liraya ulaştığını belirten Dr. Alp Keler, CFA, “Bu dönemde bireysel portföy yönetim ise yüzde 56 büyüyerek 35 milyar TL’ye çıktı. Aynı dönemde yatırım ortaklıkları ise yüzde 140 büyüyerek 49 milyar TL’ye ulaştı” dedi.
Halka açık şirketlerin piyasa değeri yüzde 76 arttı
“Hisse senedi tarafına baktığımızda halka açık şirketlerimizin 2018 yılı sonunda 795 milyar TL olan piyasa değerinin yüzde 76 artarak bu yıl ağustos sonu itibariyle 1.4 trilyon liraya çıktığını görüyoruz. 2018 yılı sonunda 72 milyar TL olan özel sektör borçlanma araçlarının piyasa değeri ise yüzde 53 büyümeyle 110 milyar TL’ye çıktı” diye konuştu.
Sermaye Piyasaları Altın Boğa Ödülleri sahiplerini buldu
Bu yıl beşincisi yapılan sermaye piyasaları ödüllerinde 8 kategoride 42 ödül sahiplerini buldu. Sermaye piyasasına hizmet onur ödüllerinin ilki, 8 Ekim 2018’de hayatını kaybeden sermaye piyasalarına eğitim alanında büyük katkıları olan Dr. Yaşar Erdinç’e, ikincisi ise sektör duayenlerinden merhum Zeki Döşlüoğlu’na ithaf edildi. Bu kategorinin son ödülü ise Borsa İstanbul AŞ’ye TLREF Türk Lirası Gecelik Faiz Oranları uygulaması ile verildi.
Beşinci TSPB Sermaye Piyasaları Ödülleri En Yaratıcı Sermaye Piyasası ödülü, Birinci Girişim Sermayesi Yatırım Fonu ile Ak Portföy Yönetim AŞ’nin oldu. Toplumsal Değer Projesi Ödüllerini ise üç kurum paylaştı. QNB Finansbank’ın Minik Eller Kod Yazıyor Projesi, Ünlü Menkul Değerler’in Kadın Girişimciler Akademisi ve Garanti Yatırım Menkul Kıymetlerin Tohum Otizm Vakfı İş Birliği ile yürüttüğü Tohum Otizm Projesi, Toplumsal Değer Projesi ödüllerine layık görüldü.
Sermaye piyasası basın ödülleri verildi
TSPB üyeleri tarafından her yıl geçilen basın ödülleri de sahiplerini buldu. Bu yılın Sermaye Piyasası Yazarı Ödülü Gökhan Şen’e, Sermaye Piyasası Haber Ödülü Rahim Ak’a ve Sermaye Piyasası TV Programı Ödülü ise Bloomberg HT’de yayınlanan Küresel Piyasalar programına verildi.
SERMAYE PİYASASINA HİZMET ONUR ÖDÜLLERİ
- Sermaye Piyasasına Hizmet Onur Ödülü-2019 – Dr. Yaşar Erdinç
- Sermaye Piyasasına Hizmet Onur Ödülü-2019 – Zeki Döşlüoğlu
- Sermaye Piyasasına Hizmet Özel Ödülü-2019 – Borsa İstanbul A.Ş. - TLREF Türk Lirası Gecelik Referans Faiz Oranı
SERMAYE PİYASASI BASIN ÖDÜLLERİ
- Sermaye Piyasası Yazarı Ödülü-2019 – Gökhan Şen
- Sermaye Piyasası Haberi Ödülü-2019 – Rahim Ak
- Sermaye Piyasası TV Programı Ödülü-2019 - KÜRESEL PİYASALAR – BLOOMBERG HT – Barış Esen
ÖZEL ÖDÜLLER
- En Yaratıcı Sermaye Piyasası Projesi-2019 -Birinci Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Ak Portföy Yönetim A.Ş.
- Toplumsal Değer Projesi Ödülü-2019 - Minik Eller Kod Yazıyor - QNB Finansbank A.Ş.
- Toplumsal Değer Projesi Ödülü-2019 - Kadın Girişimciler Akademisi – Ünlü Menkul Değerler A.Ş.
- Toplumsal Değer Projesi Ödülü-2019 - Tohum Otizm Vakfı İş Birliği – Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.
ARACILIK KATEGORİSİ
- Borsa İstanbul Pay Piyasası İşlem Hacmi Lideri-2019 – Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş
- Borsa İstanbul Pay Piyasası Pazar Payı Artış Lideri-2019 – İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş
- Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası İşlem Hacmi Lideri-2019 - HSBC Bank A.Ş.
- Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası Pazar Payı Artış Lideri-2019 -HSBC Bank A.Ş.
- Borsa İstanbul Repo-Ters Repo Piyasası - İşlem Hacmi Lideri-2019 - Türkiye Halk Bankası A.Ş.
- Borsa İstanbul Repo-Ters Repo Piyasası -Pazar Payı Artış Lideri-2019 -Türkiye Halk Bankası A.Ş.
- Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası İşlem Hacmi Lideri-2019 -Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
- Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası Pazar Payı Artış Lideri-2019 - İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
- Kaldıraçlı İşlemler İşlem Hacmi Lideri-2019 - Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
- Kaldıraçlı İşlemler Pazar Payı Artış Lideri – 2019 - İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş
KURUMSAL FİNANSMAN İŞLEMLERİ KATEGORİSİ
- Pay İhracına Aracılık Lideri-2019 - Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş
- Özel Sektör Borçlanma Aracı İhracına Aracılık Lideri-2019 - Deniz Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.
- Kira Sertifikası İhracına Aracılık Lideri-2019 - Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
- Satın Alma ve Birleşme İşlemleri Lideri-2019 - Ünlü Menkul Değerler A.Ş.
- Finansman Sağlanmasına Aracılık İşlemleri Lideri-2019 - ICBC Turkey Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
PORTFÖY YÖNETİM KATEGORİSİ
- Yatırım Fonları Portföy Büyüklüğü Lideri-2019 -İş Portföy Yönetimi A.Ş.
- Yatırım Fonları Pazar Payı Artış Lideri-2019 - Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş.
- Emeklilik Yatırım Fonları Portföy Büyüklüğü Lideri-2019 - Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş.
- Emeklilik Yatırım Fonları Pazar Payı Artış Lideri-2019 - Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş.
- Bireysel Portföy Yönetimi Büyüklüğü Lideri-2019 - Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş.
- Bireysel Portföy Yönetimi Pazar Payı Artış Lideri-2019 - Azimut Portföy Yönetimi A.Ş.
- Yatırım Fonları Getiri Lideri-2019 -Tacirler Portföy Yönetimi A.Ş. -Tacirler Portföy Değişken Fon
- Emeklilik Yatırım Fonları Getiri Lideri-2019 -Yapı Kredi Portföy Yönetimi A.Ş.
- Allianz Yaşam ve Emeklilik A.Ş. - Karma Emeklilik Yatırım Fonu
SAKLAMA KATEGORİSİ
- Yerli Yatırımcı Saklama Bakiyesi Lideri-2019 - Türkiye Halk Bankası A.Ş.
- Yabancı Yatırımcı Saklama Bakiyesi Lideri-2019 - Citibank A.Ş.
- Saklama Faaliyeti Pazar Payı Artış Lideri-2019 - Anadolubank A.Ş.
YATIRIM ORTAKLIĞI KATEGORİSİ
- MKYO Piyasa Değeri Lideri-2019 - İş Yatırım Ortaklığı A.Ş.
- MKYO Net Aktif Değeri Artış Lideri-2019 -Metro Yatırım Ortaklığı A.Ş.
- GYO Piyasa Değeri Lideri-2019 -Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.
- GYO Gayrimenkul Yatırımı Artış Lideri-2019 -Özak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.
- GSYO Piyasa Değeri Lideri-2019 -Gözde Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.
- GSYO Girişim Sermayesi Yatırımı Artış Lideri-2019 -Gözde Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.