Deloitte’un, bu yıl 21’incisini yayımladığı Futbol Para Ligi raporuna göre en çok gelir elde eden 20 kulüp, gelirlerini 2016/2017 sezonunda %6 artırarak 7,9 milyar Euro kazanç sağladı. Deloitte Türkiye, Tüketim ve Endüstriyel Ürünler Endüstrisi Lideri Özkan Yıldırım bunun bir rekor olduğunu belirterek, Futbol Para Ligi’ne dahil olmak için 2008’de 97 milyon Euro kafi iken, 2018’de bu rakamın 200 milyon Euro’ya ulaştığına dikkat çekti.
2017’de Futbol Para Ligi’nde liderlik koltuğunu Real Madrid’den 11 sene sonra geri alan Manchester United, 676,3 milyon Euro gelir ile ilk sıradaki yerini 2018’de de korudu. Manchester United’ı, 674,6 milyon Euro ile Real Madrid izledi. Barcelona ise 648,3 milyon Euro ile üçüncü sırada yer aldı. Beşiktaş’ın Şampiyonlar Ligi son 16 turundaki rakibi Alman Bayern Munich dördüncü sıradaki, İngiliz Manchester City ise beşinci sıradaki yerlerini korudular.
Kulüplerin 2016/17 sezonundaki en büyük gelir kaynakları yayın hakları oldu. Deloitte Türkiye Danışmanlık Bölümü Ortaklarından, Futbol Endüstrisi Uzmanı Cem Sezgin, artık gelirlerin %45’inin yayın haklarından elde edildiğini belirtti ve bunda da en büyük pay sahibinin Premier League olduğunun altını çizdi.
Listede, İngiltere’nin 10 kulüp ile başı çektiği görülüyor. İngiliz kulüplerin toplamdaki payı 3,8 milyar Euro. Premier League’in 2019/20 döneminde başlayacak yeni yayın hakları ihalesi yaklaşırken, sonucun gelecekteki sıralamayı ne ölçüde etkileyeceği merak konusu. Listede Almanya, İspanya ve İtalya üçer takım ile boy gösteriyor. Para Ligi’nde Fransa’dan tek takım ise, Neymar transferi ile büyük ses getiren, ancak bir önceki sezon olduğu gibi bu sene de bir basamak gerileyen Paris Saint-Germain oldu. Cem Sezgin’e göre bu senenin en çarpıcı gelişmesi, ünlü İtalyan kulübü AC Milan’ın, ilk kez Futbol Para Ligi’nde ilk 20’de kendisine yer bulamayışı.
Türk kulüplerinin durumu
Daha önce Türk kulüplerinden Galatasaray ve Fenerbahçe ikişer kez ilk 20’de kendilerine yer bulmuş ve geçtiğimiz sene ilk 30’da yer almışlardı. Ancak son iki sezonda her ikisi de gelir kaybı yaşadılar. Bu nedenle 2018 sıralamasında yer almadılar. Öte yandan gelirlerini önemli düzeyde artıran Beşiktaş buna rağmen ilk 30’da kendine yer bulamadı.
Bu durumu ve Türk kulüplerinin rekabetçilik düzeyini Cem Sezgin şöyle yorumladı: “Kulüplerimizin gelir açısından daha geride kalmış olmasının altında yatan faktörleri iyi irdelemek gerekiyor. Bunun birinci sebebi naklen yayın gelirleri arasındaki uçurum. Örneğin EPL kulüplerinden Bournemouth’un sadece naklen yayın ihalesinden kazandığı
para, neredeyse Beşiktaş’ın tüm geliri kadar. EPL için son ihale 2016/7 sezonu ile başlayacak şekilde yapıldı ve yıllık 1.7 milyar Sterline anlaşıldı. (1.9 milyar Euro). Türkiye’deki ihale ise 2017/8 sezonundan başlayacak ve yıllık 100 milyon USD’lik (82 milyon Euro) bir gelir yaratacak şekilde sonuçlandı. Rakam Premier League’in 23’te biri. Ayrıca yeni ihale, kulüplerimiz için bu sezondan itibaren rakamlara yansıyacak.”
Sezgin’e göre diğer sebepler arasında Türk Lirasının yaşadığı değer kaybı, stadyumlarımızın doluluk oranlarının göreceli olarak düşük kalması, forma ve benzeri ürünlerdeki fiyatların Avrupa’daki diğer kulüplerin ürünlerine göre ucuz olması geliyor. Ayrıca birçok Avrupa kulübünün ürünleri sadece kendi ülkelerinde değil, dünyanın her yerinde mağazalarda ve online satılıyor olması da önemli bir faktör.
Deloitte Futbol Para Ligi 2016/2017, ilk 20 sıralaması ise şöyle:
Deloitte Futbol Para Ligi 2016/2017, ilk 20 sıralaması ise şöyle:
|
Sıralama (Geçtiğimiz yılki sıralama) |
Kulüp |
2016/17 gelirleri (2015/16 geliri) -milyon euro- |
1 (1) |
Manchester United |
676,3 (689) |
2 (3) |
Real Madrid |
674,6 (620,1) |
3 (2) |
FC Barcelona |
648,3 (620,2) |
4 (4) |
Bayern Munich |
587,8 (592) |
5 (5) |
Manchester City |
527,7 (524,9) |
6 (7) |
Arsenal |
487,6 (468,5) |
7 (6) |
Paris Saint-Germain |
486,2 (520,9) |
8 (8) |
Chelsea |
428 (447,4) |
9 (9) |
Liverpool |
424,2 (403,8) |
10 (10) |
Juventus |
405,7 (338,9) |
11 (12) |
Tottenham Hotspur |
355,6 (279,7) |
12 (11) |
Borussia Dortmund |
332,6 (283,9) |
13 (13) |
Atlético de Madrid |
272,5 (228,6) |
14 (20) |
Leicester City |
271,1 (172,1) |
15 (19) |
Internazionale |
262,1 (179,2) |
16 (14) |
Schalke 04 |
230,2 (224,5) |
17 (18) |
West Ham United |
213,3 (192,3) |
18 (---) |
Southampton |
212,1 (166,2) |
19 (---) |
Napoli |
200,7 (144,2) |
20 (---) |
Everton |
199,2 (162,5) |