TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen kanun teklifi ile yeni bir varlık barışı düzenlemesine gidildi.
İlk defa 2008’de hayata geçirilen ve 14 yılda 8 kez uzatılan varlık barışında bu kez süre uzatılmadı; 30 Haziran’da sona eren varlık barışından sonra, 9 ay sürecek yeni bir varlık barışı düzenlemesi getirilmiş oldu.
Peki yeni düzenlemeye neden ihtiyaç duyuldu ve eskisinden ne gibi farklılıkları var?
Sözcü yazarı, Vergi Uzmanı Nedim Türkmen, bu düzenleme ile kayıt dışı varlıkların sisteme sokulmasının amaçlandığını anlattı ve bildirilen varlıklar nedeniyle vergi incelemesi yapılmayacağının bilgisini verdi.
Türkmen, durumu “Şu ana kadar kayıt dışı elde ettiğiniz ne varsa cüzi bir vergiyle sisteme sokun ve dokunulmazlık alın, özeti bu” şeklinde özetledi.
Türkmen’in verdiği bilgiye göre, bir önceki düzenleme vergisiz iken, yeni düzenleme yeniden vergili olacak.
Buna göre, yurt içinde varlık barışı yapılıyorsa yüzde 3, yurt dışından varlık barışı yapanlara eylül sonuna kadar yüzde 1, aralık sonuna kadar yüzde 2 ve mart sonuna kadar da yüzde 3 vergi var.
Ayrıca, yurt dışı varlık barışı kapsamında bildirilen varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılan hesaplarda en az bir yıl tutulması halinde vergi oranı yüzde sıfır olacak.
Türkmen, böyle bir durumda bildirim esnasında alınan verginin, bildirim sahibine iade edileceğini aktardı.
Daha önce Türkiye’de vergi mükellefi olmayan, yani vergi dairesine kaydolup, beyanname vermeyenler varlık barışı yapamıyordu. Türkmen’in aktardığına göre, yeni düzenleme ile vergi mükellefi olmayanlar da varlık barışı düzenlemesinden yararlanabilecek.
Türkmen, bir diğer yeniliğin de varlık barışının ilk kez Kurumlar Vergisi Kanununa eklenmesi olduğunu söyledi:
“30 Haziran 2022’de 7256 sayılı kanun bitti. Bu yeni kanunla, bundan önceki düzenlemelerde Gelir Vergisi Kanununda yer alan düzenleme, artık Kurumlar Vergisi Kanuna eklenmiş oldu. Bu, ilk defa oluyor.”
Tüm bu bilgiler ışığında, yapılan düzenlemenin, 30 Haziran’da sona eren varlık barışının uzatılması değil, 9 ay sürecek yeni bir varlık barışı geldiğinin işareti olduğunu kaydeden Türkmen, yeni düzenlemeyle ilgili kaygılarını da şu şekilde dile getirdi:
“Düzenlemenin vergisiz hali başarılı olamamıştı. Şimdiki halinin vergili ve mükellef olmayanı da kapsama alması nedeniyle adrese teslim bir düzenleme olduğunu düşünüyorum. kapsayan yeni düzenleme adrese teslim gibi geldi bana.
Yurt içinde mükellef olmayanların kapsama alınması da enteresan. Mükellef olmayan kamu görevlisi, siyasetçi ya da ’emanetçisiniz’ diyelim… Rüşvet ya da herhangi bir kayıt dışı paranın sisteme girilmesi sağlanacaktır diye düşünüyorum. Yani paraları bildirip, yüzde 3 vergi ödeyip, hesap vermeyeceksiniz. Bu düzenlemeyi bu yönüyle de düşünmek lazım.”
Öte yandan, uygulamanın başladığı 2008’de ve 2010’da varlık barışı kapsamında yurt içi ve yurt dışı 47,3 milyar TL’lik varlık bildirim yapılmıştı.
Bu rakam 2013’te 69 milyar TL’ye çıkmış; 2018’de 16 milyar TL’ye ve 2019’da ise 17 miyar T’ye gerilemişti. 2020 ve 2021 rakamları ise hâlâ açıklanmadı.