BORSATEK - İnşaat sektöründe batık durumda olan bazı şirketlere ortaklık, proje ortaklığı veya satın alma ile kaynak aktarmakla eleştirilen Türkiye Varlık Fonu (TVF) çok tartışılacak yeni bir adım daha atmaya hazırlanıyor.
Anadolu Ajansı'nın bugün abonelerine servis ettiği ve TVF yetkililerine dayandırdığı haberine göre Fon, petrokimya, madencilik ve yerli kaynaklardan enerji üretimi projelerinde özel sektör veya yabancı sermaye iş birliğine dayanan "sıfırdan yatırım" projelerine yatırım yapacak.
Habere göre söz konusu yatırımlar ile enerji sektöründe girdi maliyetleri ve ithalatı azaltmaya yönelik projeler desteklenecek. Maden arama ve sondaj çalışmaları hızla devam ettirilerek, bulunan rezervler TVF öncülüğünde yeni iş modelleri ve finansman mekanizmalarıyla ekonomiye kazandırılacak.
Bu kapsamda fon, özel sektör veya yabancı sermaye iş birliğine dayanan sabit sermaye yatırımlarıyla petrokimya, madencilik ve yerli kaynaklardan enerji üretimi projelerine destek verecek. Böylece TVF ilk kez kamu dışı sektör oyuncularıyla birlikte enerji yatırımında yer alacak.
Ajansın TVF kaynaklarına dayandırdığı habere göre, TVF’nin bu çerçevede yapacağı petrokimya, madencilik ve yerli kaynaklardan enerji üretimi projeleri arasında öncelik, cari açığın sürdürülebilir bir şekilde azaltılması olacak. TVF öncülüğünde özel sektör oyuncularıyla birlikte hayata geçirilecek projeler, "sıfırdan yatırım" şeklinde yapılacak.
Sektör saatli bomba gibi
Enerji sektöründe 2003 yılından beri Türkiye'de yaklaşık 100 milyar dolarlık yatırım yapıldı. Bunun yine yaklaşık yarısı halen ödenen borçlar niteliğinde. Üstelik bankacılık sektörü yetkilerine göre bunun yaklaşık 12 milyar dolarlık kısmı "batık kredi" durumuna gelmiş veya gelmek üzere.
Borçların geri dönüşünde yaşanan tıkanmalar finans sektörü için de ekonominin geneli için de "saatli bomba" gibi. Şirketlerin yıllık borç geri ödeme tutarı, sektör yetkililerine göre 3 milyar doların üstünde ve bunun esas faaliyetlerden elde edilen gelirlerle finanse edilmesi, artan döviz fiyatları nedeniyle mümkün değil.
Türkiye Bankalar Birliği (TBB), Eylül ayında yaptığı açıklamada elektrik üretim ve dağıtım sektörünün mevcut borç stokunun 47 milyar dolar civarında olduğunu ve yapılandırma ihtiyacı bulunan kredi portföyünün ise 12-13 milyar doları düzeyinde bulunduğunu duyurmuştu.
TBB yaptığı açıklamada bu tutarın yaklaşık 10 milyar dolarlık kısmının 2019 yılında yapılandırılmasının planlandığını belirtmişti.
Enerji sektörünün sorunlu kredilerinin bir şekilde çözülememesi durumunda bankaların mevcut durumda yüzde 4.6 civarında olan batık kredi oranının yüzde 14 seviyesine yükselmesi bekleniyor.