Bloomberg HT'nin haberine göre 2022 yılının ilk gününde doğalgaz, elektrik, benzin (türevleri) ve bazı ulaştırma ücretlerine zamlar takip edildi. Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) Genel Müdürlüğü Ocak itibarıyla konutlarda kullanılan doğal gazın satış fiyatında %25, elektrik üretimi için kullanılan doğal gazın satış fiyatında yüzde 15, elektrik üretimi haricinde kullanılan doğal gazın satış fiyatında yüzde 50 zam yaptı. Diğer taraftan elektirik cephesinde ise Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) elektrik tüketimi 150 kilovatsaat altındaki tarifelerde yüzde 50, 150 kilovatsaatin üzerindeki ikinci kademe tarifelerde ise yüzde 125 zam gerçekleştirdi. Ayrıca EPGİS, motorinde 1 lira 29 kuruş, benzinde 61 kuruş ve LPG'de 78 kuruş fiyat artışı gerçekleştiğini duyurdu.
Gerçekleşen tarife ve fiyat artışlarından bazı sektörlerin maliyetlerini artırması beklenirken, bazı sektörlerin kârlılığını desteklemesi bekleniyor. Enerji yoğun bir sektör olarak nitelendirilen çimento sektöründe, çimento üretim maliyeti içerinde enerjinin payı yüzde 60-70 civarında ölçümleniyor. Mevcut gerçekleşen zamlar ile birlikte sektörün maliyetlerinde minimum yüzde 10 civarında artış yaşanması bekleniyor. Ayrıca firmalar devamlı olarak maliyet yapılarını güncellerken, stok yapma ihtimalleri olmadığından maliyet artışlarını bire bir fiyatlara yansıtmaları gerekiyor.
Maliyet yapısını devamlı güncelleyen sektörün hazır beton ve çimento tarafında enerji maliyetlerindeki artıştan ötürü bu süreci iki ay hatta bir aya kadar düşürdüğü belirtiliyor. Doğalgaz ve elektriğin toplam maliyet içerisindeki payı yüksek olan sektörlerden bir diğeri ise cam sektörü. Türkiye’de cam sektörününde doğalgaz maliyeti, toplam satılan malın maliyeti içindeki payı yüzde 10’lu seviyelerde. Fakat sektörün en önemli oyuncularından birinin üretiminin yüzde 45’inin yurtdışında olması ve artan maliyetleri fiyatlara yansıtabilme kabiliyeti önemli rol oynuyor.
Zammın boyutu beklentinin üstünde
EPDK tarafından gelen zamma ilişkin ise; halihazırda zammın beklendiğini fakat zammın boyutunun beklentinin üstünde olduğunu aktardılar. Gerçekleşen zammın küçük ticarethaneler için olumsuz olabileceği fakat elektrik üretici firmaları olumlu etkilemesi bekleniyor. Fakat elektrik üreticileri tarafında da doğalgazdan enerji üreten firmalar için büyük bir etki göstermesi beklenmiyor. Mevcut fiyat artışları hidroelektrik santraller tarafında kuraklığın da etkisiyle çok fazla olumlu etki yaratmayabilir. Elektrik tüketimi tarafında tarifelere dair yorumda bulunan yetkili; ortalama bir ailenin her halükarda aylık 150 kilovatsaatin üstüne tüketimi olacağını yani bu zammın ikinci kademe tarif olan yüzde 125 olarak öne çıkmasını bekliyor.
Artan doğalgaz maliyetlerinin petrokimya firmaları üzerinde de etkileri görülebilir. Türkiye’nin en büyük petrol kimya firmalarının doğalgaz maliyetinin ciroya oranı şirketine göre değişmekle bazı firmada yüzde 2, bazısında ise yüzde 6-7 seviyelerinde.