Çevre ve Şehircilik Bakanlığı su, kanalizasyon, doğalgaz, elektrik ve telekom gibi altyapı yatırımlarının finansmanında yeni araçlar getirmeye hazırlanıyor. Hazırlanan düzenlemeye göre özel sektörün yapacağı projeler için Altyapı Bankası’nın kurulması planlanıyor.
Hürriyet’in haberine göre, Bakanlığın hazırladığı Kentsel Teknik Altyapı Tesislerinin Finansmanı yönetmelik taslağına göre, su ve kanalizasyon gibi altyapı yatırımlarının finansmanında çeşitli ülkelerdeki finans kurumları kullanılabilecek. Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (GYO), belirli bir projeyi gerçekleştirmek için herhangi bir amaç sınırlaması olmaksızın süreli veya süresiz olarak kurulabilecek. Düzenlemeyle İmar Kanunu’na uygun inşa edilecek tüm konut, ticari, sanayi, endüstriyel faaliyet amaçlı; yapı, işyeri ve kuruluşlardan katılma payı bedeli proje onay aşamasında tahsil edilecek. Ancak proje onay aşamasında veya şantiye aboneliğinde tahsil edilmemişse ferdi su veya kullanılmış suların uzaklaştırılması aboneliği aşamasında tahsil edilecek.
GYO KURMAYA İZİN VERİLİYOR
Kamu idareleri özel sektörle bir altyapı projesi veya bir hizmetin gerçekleştirilmesi amacıyla, finansman, yapım, işletme, yenileme gibi alanlarda Yap-İşlet-Devret, Yap-İşlet ve Yap-İşlet-Kirala gibi modellerle işbirliği yapabilecek. Kamu idareleri belirli bir projeyi gerçekleştirmek için süreli, belirli alanlarda yatırım yapmak amacıyla süreli veya süresiz, herhangi bir amaç sınırlaması olmaksızın GYO kurabilecek. GYO’nun kurucuları veya katılımcıları, bireysel yatırımcılar, belediyeler, mali veya mali olmayan şirketler olabilecek. Yerli ve yabancı gerçek ve tüzelkişilerin de GYO kurucusu veya pay sahibi olabilmeleri mümkün olacak. Böylece dış finansman imkanı da sağlanabilecek. Projeye dayalı yatırımların finansmanına ilişkin çeşitli ülkelerdeki finans kurumları (özellikle kalkınma ve yatırım bankaları) ulusal ve uluslararası düzeyde uygulamalarda bulunulabilecek.
ALTYAPI ŞİRKETİ KURULUYOR
Yeni model kapsamında kurulacak Özel Altyapı Şirketi’nin; altyapı yatırımlarında tek yetkili şirket olarak altyapı yapımla ilgili izin, onay, kazı gibi süreçlerini koordine etmesi de düşünülüyor. Bu nedenle öncelikle belirli bir kurumun altyapıyı uygun hale getirmesi ve sonrasında altyapıyı gelecekte kullanacak kurumlardan finansal karşılığının alınması öneriliyor. Böyle bir yapılanma getirilmesi durumunda ilgili elektrik altyapı tesisleri Özel Altyapı Şirketi’nce yapılacak. Dağıtımcı ve tedarikçi şirketler ise Özel Altyapı Şirketi’nden ihtiyaç duydukları altyapıyı satın alacak. Kurgulanan bu yaklaşımın mevcut durumda aynı bölgede altyapı yapacak kuruluşlar tarafından altyapı projesinin maliyetinin Altyapı Koordinasyon Merkezi’ne aktarılması aşamasında yaşanan zorlukların da önüne geçeceği varsayılıyor.
İLLER BANKASI’NA ALTERNATİF
Yeni modelde oluşturulacak altyapı bankasıyla kurumlara finansman temini sağlanması da öngürülüyor. Türkiye’de İller Bankası, kamu projelerinin finansmanında kullanılıyor. Ancak İller Bankası, özel sektöre altyapı finansmanı desteğinde bulunmuyor. Geliştirilmesi amaçlanan modelle kamu ve özel sektör iş birliğiyle öncelikli hedefi altyapı finansmanı oluşturmak olan bir altyapı bankasının kurgulanması planlanıyor.