ABD Merkez Bankası'na (Fed) 2014 -2017 arasındaki zorlu geçiş sürecinde kaptanlık yapan  Yellen, koltuğunu 3 Şubat itibariyle bankanın yeni başkanı Jerome Powell'a  devredecek.
 
ABD Başkanı Donald Trump'ın kendisini yeniden başkanlığa aday  göstermemesinin ardından Fed'i Yönetim Kurulu'ndan ayrılacağını açıklayan Yellen,  aslında dün biten Federal Açık Piyasa Komitesi toplantısıyla görevini teknik  olarak tamamlamış oldu.

 
Yellen'in 4 yıl süren başkanlık döneminde özellikle istihdam alanında  çok iyi iş çıkardığını düşünen ekonomistler, Fed'in ilk kadın başkanının başarılı  bir miras bıraktığı konusunda hemfikir.
 
“YELLEN'İN PERFORMANSI TEK KELİMEYLE MÜKEMMELDİ”
 
New York Fed'in eski Başkan Yardımcısı Frederic Mishkin, AA muhabirine  yaptığı değerlendirmede, uzun yıllar birlikte çalıştığı Yellen'in başkanlık  görevini kusursuz yürüttüğünü ifade etti. 
 
Şu an Columbia Üniversitesi’nde ekonomi dersleri veren Mishkin,  “Yellen'in performansı tek kelimeyle mükemmeldi. ABD ekonomisinin durumunu diğer  gelişmiş ülkelerle karşılaştırdığınızda, Yellen'in ne kadar iyi bir iş  çıkardığını görebilirsiniz” dedi.
 
Moody's Analytics Direktörü Ryan Sweet ise Yellen'in özellikle  iletişim konusunda çok başarılı bulduğunu belirterek, "Eğer Fed'in geçmişe  bakarsak, eski başkanlardan Ben Bernanke ve Alan Greenspan'in piyasaları alt üst  eden açıklamaları oldu ancak Yellen'in böyle bir hatası olmadı" değerlendirmesini  yaptı.
 
Fed'in Yönetim Kurulu'na 2010 yılında Yellen ile birlikte atanan Sarah  Bloom Raskin de Yellen'e tam puan verenler arasında yer aldı.
 
Duke Üniversitesi'nde Öğretim Görevlisi olarak görev yapan eski Fed  Guvernörü Baskin, "Yellen zor bir dönemde çok iyi iş çıkardı. Kesinlikle yaptığı  bir hatadan ötürü yeniden atanmadığı söylenemez" ifadelerini kullandı.
 
Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü Uzmanı Joseph Gagnon ise  Yellen’in yeniden başkan atanamamasının altında siyasi nedenlerin yattığını  vurgularken, “Eğer Fed Başkanı sadece ekonomiye bakılarak belirlenseydi,  Yellen’in seçilmesi garantiydi” yorumunu yaptı.   
 
Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz ise geçen yıl verdiği bir  mülakatta, Yellen'in para politikasının sınırlarını kabul etmesi ve gelir  eşitsizliğine yönelik ilgisi nedeniyle diğer Fed başkanlarından ayrıldığını  belirtmişti. 
 
"Yellen, para politikasının gelir eşitsizliğine yönelik etkilerini  kabul eden ilk merkez bankası başkanıydı" değerlendirmesini yapan Stiglitz,  Yellen'in Fed'deki şahinleri dengelemekte de oldukça iyi bir performans  gösterdiğini söylemişti.  
 
Wall Street Journal'ın geçtiğimiz ay yaptığı ankete katılan  ekonomistlerin çoğu da Yellen'e “A”, yani muhtemel en yüksek notu vermişti.
 
İŞSİZLİK, YELLEN’LE SON 17 YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİNE GERİLEDİ
 
ABD ekonomisinin Yellen'in görev süresince gösterdiği gelişme ve  makroekonomik veriler de ekonomistlerin Yellen’in performansına yönelik  görüşlerini destekliyor.  
 
Yellen, Ocak 2014'te eski ABD Başkanı Barack Obama’nın ataması ve  Senato'nun onayıyla Fed'in başına geçtiğinde ABD ekonomisi, 2007-2009 finansal  krizinin etkilerinden kurtulmaya çalışıyordu. 
 
Ülkede gayri safi yurt içi hasıla 2013 yılında sadece yüzde 1,7  artmıştı. Amerikan ekonomisi, Fed'in tam istihdam ve yüzde 2 enflasyon  hedeflerinden de oldukça uzaktaydı. 
 
İşsizlik oranının yüzde 6,7 - 6,8 civarında seyrettiği ülkede 11,5  milyon işsiz kalmıştı ve krizin etkilerinin giderilmesi için en az 8 milyon  kişiye istihdam yaratılması gerekiyordu. Ayrıca, düşük özel sektör yatırımları,  sorunlu krediler ve olumsuz uluslararası gelişmeler para politikasının  sınırlarını zorluyordu.
 
Fed'in dümenine bu şartlar altında geçen Yellen’den faiz oranlarını,  piyasalara ve ekonomiye zarar vermeden ustaca artırması bekleniyordu. Yellen’in  bu zorlu görevi başarabilmesi için hem Fed’deki “şahinleri” dizginlemesi, hem de  piyasaları yavaş yavaş sıkılaştırmaya hazırlaması gerekti. 
 
Yellen, başkanlık koltuğuna oturunca, Kongre'deki Cumhuriyetçilerden  gelen tüm baskılara rağmen Fed’in faiz oranını, işsizlik oranı en az yüzde 6,5  civarına düşene kadar sıfıra yakın tutacağını açıklayarak piyasaları  sakinleştirdi. İşsizlik oranı, Yellen'in başkanlığının ilk yılında yaklaşık 3  milyon kişiye istihdam yaratılmasıyla yüzde 5,6’ya gerilemişti. Yellen, bu olumlu  gelişme ışığında tahvil alım programını ekim 2014’te sonlandırmasına karşın faiz  oranlarını bir yıl daha artırmamayı tercih etti. 
 
Banka, tarihler 16 Aralık 2015'i gösterdiğinde yaklaşık 10 yıl aradan  sonra faiz artırarak parasal sıkılaştırma dönemini başlattı. Buna karşın, Yellen  yavaş adımlarla ilerlemeye kararlıydı. Banka ikinci faiz artışı için tam bir yıl  daha bekledi. Yellen, bu dönemde özellikle şahinler tarafından çok eleştirildi.
 
TRUMP, YELLEN'İ SİYASİ DAVRANMAKLA İTHAM ETMİŞTİ
 
Fed'in faiz artırmamasını politik bulanlar da oldu. Bu isimler  arasında ABD Başkanı Donald Trump da vardı. Seçim kampanyası boyunca Fed'in Obama  yönetimini desteklemek için faizleri düşük tuttuğunu savunan Trump, Yellen'i  siyasi davranmakla itham etmişti.  
 
Ancak ekonominin şu an geldiği nokta Yellen’in sabırlı adımlarının  doğru olduğunu ortaya koyuyor. İşsizlik yüzde 4,1 ile son 17 yılın en düşük  seviyesine geriledi. Birçok ekonomist tarafından tam istihdam olarak kabul gören  bu oran, Yellen’i 1970’ten bu yana en düşük işsizlik oranıyla veda eden Fed  Başkanı yaptı.
 
Hala gücünü koruyan iş gücü piyasası, Trump'ın ilk, Yellen'in son  görev yılı olan 2017'de 2 milyonu aşkın kişiye istihdam yarattı. 
 
Trump, hemen her gün övündüğü istihdam artışı ve düşük işsizliği büyük  ölçüde siyasi davranmakla eleştirdiği ve yeniden atamadığı Yellen'e borçlu...
 
BÜYÜME HIZLANDI, BORSA REKOR ÜSTÜNE REKOR KIRDI
 
Fed’in Yellen liderliğinde uyguladığı kademeli sıkılaştırma politikası  sadece iş gücü piyasasını değil büyümeyi de güçlendirdi.  
 
ABD ekonomisi, Yellen görevine başlamadan önceki yıl yüzde 1,7  genişlemişti. Büyüme, Yellen’in Fed’e başkanlık ettiği 2014-2017 arasında yıllık  ortalama yüzde 2,2’ye yükseldi.  
 
Ayrıca, 2007-2008 krizi sonrasında yere çakılan hisse senetleri,  Yellen döneminde yüzde 58 ila yüzde 80 arasında prim yaparak tarihlerinin en  yüksek seviyelerine ulaştı.  
 
AA muhabirinin, Yahoo Finance’den derlediği verilere göre, Dow Jones  Endeksi, Yellen’in göreve başladığı 3 Şubat 2014’ten bugüne kadar yüzde 66 değer  kazandı. Bu oranlar, Standard & Poor’s 500 ve Nasdaq Teknoloji endeksleri için  sırasıyla yüzde 58 ve yüzde 80 oldu.
 
ENFLASYONDA HEDEFE ULAŞILAMADI AMA KORKULAN DA OLMADI
 
Ekonomisinin dört yıllık başkanlığı süresince 9 milyon 500 bin kişiye  istihdam yarattığı ve tam istihdama ulaştığı Yellen, enflasyonda aynı başarıyı  gösteremedi.
 
Fed'in tercih ettiği enflasyon göstergesi olan kişisel tüketim  harcamaları (PCE) fiyat endeksi , Yellen göreve geldiğinde yüzde 1,5  seviyesindeydi. İstihdamdaki sıkılaşmayla yüzde 2’ye doğru yükselen enflasyon,  2015'te petrol fiyatlarının yarı yarıya düşmesiyle yeniden yüzde 1,5 civarına  geriledi. 
 
Enflasyonun petrol fiyatlarındaki düşüşün etkisinden kurtulması  yaklaşık bir yıl sürdü. Ocak 2017'de yüzde 2'ye ulaşan PCE fiyat endeksi daha  sonra düşüşe geçerek en son yüzde 1,7 seviyesinde ölçüldü.  
 
Yellen, aralık ayında düzenlediği basın konferansında görev süresince  tamamlayamadığı işin enflasyonu yüzde 2 hedefine döndürmek olduğunu  söylemişti. 
 
Buna karşın, Yellen’in izlediği kademeli sıkılaştırma politikasının  enflasyonda ani bir artışa neden olacağı korkuları boşa çıktı.  
 
Ülkede enflasyon Yellen'in 4 yıllık görev süresi boyunca yüzde  1,5-2,00 aralığında kalarak oldukça istikrarlı bir çizgide ilerledi.
 
ABD BASINI YELLEN’İ ÖVGÜYLE UĞURLUYOR
 
Ekonomik verilere bakıldığında, Fed'in 104 yıllık tarihindeki en  başarılı başkanlardan biri olan Yellen’in yeniden başkan atanmaması birçok kişiyi  hayal kırıklığına uğratmıştı.
 
Fed'in siyasetten bağımsız bir kurum olarak görüldüğü ülkede,  Yellen'in ikinci kez başkan atanmaması, ABD tarihinde nadir yaşanan bir olay  olarak kayıtlara geçmişti.
 
Amerikan ekonomi basını, Fed’e yarın veda edecek Yellen’i övgü dolu  sözlerle uğurlarken, şu haber başlıkları öne çıktı:
 
- Yellen istihdamda mükemmel iş çıkardı - Bloomberg 
 
- Yellen 'in ayrılışı büyük bir kayıp - Business Insider 
 
- Ekonomistler, Fed’den ayrılacak Yellen’e yüksek notlar verdi – Wall  Street Journal  
 
- Yellen Fed'den iyi bir notla ayrılıyor - CNN Money  
 
- Yellen'in mirası gayet iyi gözüküyor- Marketwatch