2003 yılında fiilen uygulamaya konan BES (Bireysel Emeklilik Sistemi), kişilerin emekliliğe yönelik yatırımlarını yönlendirerek, emeklilik döneminde ek gelir sağlamalarına katkı sağlıyor. BES’te devlet katkısı 2022’de yüzde 25’ten yüzde 30’a yükseldi. Asgari ücretin net 8 bin 506 TL’ye yükselmesi BES yatırımcılarına 30 bin TL’lik ek teşvik getirdi. BES katılımcısının 2022’de hangi fonlarda ne kadarlık bir getiri sağladığını, 2023’te hangi fonların öne çıkacağını uzmanlar EKONOMİ Gazetesi’ne değerlendirdi.

Ekonomim.com'un haberine göre Ahlatcı Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Tonguç Erbaş, hisse fon getirilerinin yüzde 226’ya ulaştığını belirterek 2022 BES performansına ilişkin şunları kaydetti; “Sisteme dâhil olan 18 yaş katılımcılarının danışmanları daha aktif kullanması ve geçtiğimiz yılda BIST100- BIST30 endekslerindeki artışlar katılımcıların fon tercihlerini etkiledi. Hisse senedi fonu, altın fonu gibi fonlara talebin arttığını gördük. Hisse fon getirileri yüzde 226’ya ulaştı ve en çok para getiren fon grubu oldu. Hisse senedi yatırımları yüzde 20’yi aşarak rekor seviyeyi gördü. Hisse senedi fonu altın ve gümüşün toplam pay içindeki oranı yüzde 35 olarak gözlendi. Mevduat getirisi üzerinde ancak kur ve altın getirisi ortalamasının altında olduğunu söyleyebiliriz. Altın fonlarında en yüksek getiri yıllık yüzde 46, özel sektör tahvilleri yıllık getiri yüzde 24 civarında, kamu yabancı para döviz cinsinden borçlanma araçları fonunda ise getiri yüzde 46 oranında gerçekleşti. 2023 yılında değerli metallere olan ilginin artacağını düşünüyoruz. Bu nedenle altına olan ilgi fon sepetlerini de ön plana çıkacaktır”

Hangi BES fornu 2022'de ne kazandırdı?

5 BES fonunun 2022 performanslarını mercek altına aldık. Agesa Hayat ve Emeklilik Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu’na katılan kişi sayısı 412 bin 234; toplam fon değeri ise 8.067.960.255 TL. Fon Yöneticisi Hakan Ceken, fonun 2022 yılı net getirisinin yüzde 199.37 olduğunu söylüyor. Ceken, “Portföyün önemli bir bölümü, büyük ölçüde BIST100 endeksine dahil hisse senetlerinden oluşuyor. Dağılımı şöyle: Hisse senedi (yüzde 86.48), Takasbank Para Piyasası (yüzde 6.39), Vadeli İşlemler Nakit Teminatları (yüzde 3.83), Girişim Sermayesi Yatırım Fonları Katılma Payları (yüzde 3.02), Devlet Tahvili (yüzde 0.28)” diyor.

Anadolu Hayat Emeklilik Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu'na katılan kişi sayısı da 183 bin 496 iken toplam fon değeri ise 4.903.020.601 TL. Hisse Senedi Portföy Yönetimi Bölümü Müdürü Nuri Oğuz Ayhan fonla ilgili şöyle söylüyor; “AH5 fonunun dağılımı yıl içerisinde değişiklik göstermekle birlikte, genel itibariyle fonun yüzde 95’i oranında hisse senedi, yüzde 5 oranında ters repo’dur. 2022 yılında fonun brüt getirisi yüzde 222,21 seviyesindedir.”

Katılım Emeklilik Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu’na katılan kişi sayısı ise 123 bin 749 olurken, toplam fon değeri 1.921.610.276 TL’dir. Fon Operasyonları, Varlık Yönetimi ve Ekonomik Araştırmalar Müdürü Fatih Bozkurt fonu şu sözlerle değerlendiriyor; “Kurucusu olduğumuz Katılım Emeklilik ve Hayat A.Ş. Hisse Emeklilik yatırım fonunun temel yatırım felsefesi, temel analize dayalı şirket seçimi ve bunun paralelinde makro politikanın gidişatına göre sektör seçimleri esasını oluşturuyor. Faizsiz prensiple yatırım yapma felsefesi dolayısıyla, 2022 yılını yüzde 182’lik nominal getiri ile konvansiyonel fonların bir miktar gerisinde kapattık. Ancak, emeklilik gibi uzun vadeli yatırım periyoduna sahip bir sistemde, özellikle son 3 -5 yıllık getiriler baz alındığında, sektörün fon büyüklüğü 1 milyar TL’yi aşan hisse fonları arasında katılımcısına en fazla getiriyi sağlayan fon olmayı başardık. Özellikle son 5 yıllık getiride elde ettiği yüzde 1019’luk getirisiyle katılımcısına, alınan riske kıyasla ciddi ölçüde ödüllendirdi. Ezcümle fon esasında teknik analizden ziyade temel analizi prensip edinen ve yatırım dünyasının çok temel yapıtaşı olarak gördüğümüz, “yatırım yapma evresi alış aşamasında ve alış fiyatında belli olur” felsefesini önceliklendiriyor.”

Allianz Hayat ve Emeklilik Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu’na katılan kişi sayısı 156 bin 970; toplam fon değeri ise 7.959.876.139 TL. Portföy Operasyon ve Raporlama Yöneticisi Elif Metin, 2022 yılında fonun yüzde 223,18 oranında değer kazandığının altını çiziyor. Metin, “AZH kodlu Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu, en az yüzde 80 oranında Borsa İstanbul Endeksi’nde işlem gören şirketlerin ortaklık paylarına yatırım yaparak, ulusal ortaklık payları piyasasındaki değer artışlarından en yüksek şekilde yararlanıyor. Ayrıca fon izahnamesinin 2.4. maddesinde yer verilen varlık ve işlemlere belirlenen sınırlamalar dahilinde de yatırım yapabiliyor. AZH fonumuzun yönetiminde portföye dahil edilecek hisse senetlerinin seçimi çok önemli olup, diğer bir yandan mevcut piyasa koşullarına göre izahnamede belirtilen yatırım sınırları dahilinde aktif yönetime sahiptir. AZH fonumuz, 2022 yılında yüzde 223.18 oranında değer kazanarak, hem karşılaştırma ölçütünün hem de Borsa İstanbul Endeksi’ nin performansından daha fazla getiri elde etmiştir” diyor.

Son olarak Cigna Sağlık Hayat ve Emeklilik Birinci Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu incelendiğinde fona katılan kişi sayısının 13 bin746; toplam fon değerinin ise 865.100.642 TL olduğu gözlemlendi. QNB Finans Portföy Yönetimi ve Araştırma Genel Müdür Yardımcısı Ziya Çakmak fona ilişkin şu notları aktardı; “Tasarruf sahiplerinin birikimlerini güvenilir bir şekilde, makul ve yönetilebilir riskler çerçevesinde getiri elde etme gayreti ile yönetiyoruz. Özellikle emeklilik fonlarındaki yatırımcılarımızın birikimlerinin, kısa vadeli oynaklıklardan ari bir şekilde uzun vadeli bakış açısında değerlendirilmesine dikkat ediyoruz. CHH - Cigna Sağlık Hayat ve Emeklilik A.Ş. Birinci Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu kapsamında da yatırım kararı alınan halka açık şirketlerde aradığımız kriterler sayesinde uzun vadeli ortaklık anlayışı içerisinde yatırımcılarımızın emeklilik birikimleri değerlendiriliyor. Emeklilik fonlarında yönettiğimiz hisse senedi portföyümüzün seçiminde, şirket üst yönetimleri ile gerçekleştirdiğimiz birden fazla görüşmeler, toplantılar, fabrika ziyaretleri gibi detaylı bir ön inceleme süreci yer alıyor. Böylelikle, Türk hisse senedi getirilerinin oldukça güçlü olduğu ve bu sebeple görece getiri rekabetinin de oldukça yüksek olduğu 2022 yılında, CHH fonumuz yıllık brüt yüzde 253.35 ve net yüzde 251.06 getiri elde etme başarısı gösterdi. Fon portföyünde taşınan hisse senedi oranından ziyade, makroekonomik gelişmelerin görünümüne paralel konjonktürel olarak pozitif ayrışmasını beklediğimiz şirketlerin belirlenmesi daha fazla önem arz ediyor. Bu kapsamda, CHH fonun kıstas ve benzer fonlara göre pozitif farklılaşmasının altında makro temaların tarafımızca daha erken analiz edilmesi ile sektör ve şirket bazında potansiyel barındıran yatırım fırsatlarının öncü bir şekilde gerçekleştirilmesi yatıyor”