ABD ve Hollanda'dan Çin'e çip darbesi
ABD ve Hollanda, geliştirdikleri teknolojilerin Çin'in ordusunu güçlendirmek için kullanılmasını önlemeye yönelik devam eden çabalarının bir parçası olarak çip kısıtlamalarını artırıyor.
Hollandalılar, ulusal şampiyon ASML ve diğer şirketlerin bazı ekipmanlarını engellemeyi planlarken, ABD'nin bir adım daha ileri gitmesi ve belirli Çin fabrikalarından daha fazla Hollanda ekipmanını alıkoyması bekleniyor.
ABD Ekim ayında ulusal güvenlik gerekçesiyle Lam Research ve Applied Materials gibi Amerikan şirketlerinin Çin'e yonga üretim araçları sevkiyatına ihracat kısıtlamaları getirdi ve kilit tedarikçileri olan diğer ülkelere de benzer kısıtlamalar getirmeleri için lobi faaliyetlerinde bulundu.
Çin'in Washington Büyükelçiliği sözcüsü Liu Pengyu, ABD'nin "Çinli şirketleri kasıtlı olarak ablukaya aldığını ve engellediğini, endüstrileri zorla başka yere taşıdığını ve ayrıştırma için baskı yaptığını" belirterek bu hamleyi kınadı ve Çin'in "gelişmeleri yakından takip edeceğini ve kendi çıkarlarını sıkı bir şekilde koruyacağını" söyledi.
Çip ekipmanı üreticileri Nikon Corp ve Tokyo Electron Ltd'ye ev sahipliği yapan Japonya, 23 Temmuz'da yürürlüğe girecek olan 23 çeşit yarı iletken üretim ekipmanının ihracatını kısıtlamaya yönelik kuralları kabul etti.
Hollanda hükümeti Cuma günü ASML'nin en iyi ikinci ürün grubu olan derin ultra viyole (DUV) yarı iletken ekipmanının en üst kademesi için lisanslama zorunluluğu getiren yeni düzenlemeleri duyurmayı planlıyor. ASML'nin en sofistike makineleri olan aşırı ultraviyole "EUV" litografi makineleri zaten kısıtlanmış durumda ve Çin'e hiç gönderilmedi.
ASML Mart ayında yaptığı açıklamada, Hollanda düzenlemelerinin TWINSCAN NXT:2000i ve daha sofistike modellerini etkilemesini beklediğini söyledi.
Ancak şirketin TWINSCAN NXT:1980Di adlı modeli gibi daha eski DUV modelleri de ABD tarafından Çin'deki yaklaşık altı tesisten uzak tutulabilir. Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kişiye göre, ABD'nin küçük bir yüzdesi bile ABD parçası olan yabancı ekipmanların bu tesislere girişini kısıtlamasına olanak tanıyacak yeni bir ABD kuralında bu tesislerin tanımlanması bekleniyor. Söz konusu kişi kamuoyu önünde konuşma yetkisine sahip değildir.
Kaynaklar, yeni Hollanda yönetmeliklerinin hemen yürürlüğe girmeyeceğini, bir kişinin yürürlük tarihinin yayınlandıktan iki ay sonra, Eylül ayında olmasını beklediğini söyledi.
ABD'nin planları hakkında bilgi sahibi olan bir kişi, kaynakların Temmuz ayı sonunda yayınlanabileceğini söylediği planlı ABD kuralının, Çin'in en büyük yonga üreticisi SMIC tarafından işletilen bir fabrika da dahil olmak üzere yaklaşık yarım düzine Çin tesisine ekipman ihraç etmek için lisans gerektireceğini söyledi. Söz konusu kişi, ekipmanın bu tesislere gönderilmesine ilişkin lisansların büyük olasılıkla reddedileceğini söyledi.
ABD kuralının, dünyanın önde gelen çip ekipmanı üreticisi ve Hollanda'nın en büyük şirketi olan ASML için geçerli olması bekleniyor, çünkü sistemleri ABD parçaları ve bileşenleri içeriyor.
ABD'nin düzenlemeleri netleştirmeden önce teklifleri değiştirmesi alışılmadık bir durum değildir, bu nedenle hem zamanlama hem de kısıtlamalar değişebilir. Açıklanan plan Haziran sonundaki düşünceleri yansıtıyor.
Kaynaklara göre ABD'nin Ekim ayındaki kapsamlı kurallarına Temmuz ayında başka güncellemeler getirmesi de bekleniyor.
ASML, bilgisayar çipi üretim sürecinin temel adımlarından biri olan litografi alanındaki hakimiyeti nedeniyle Avrupa'nın en büyük çip ekipmanı şirketi.
Yeni Hollanda kurallarından etkilenebilecek diğer şirketler arasında atomik katman biriktirme firması ASM International da bulunuyor.