Aralık'ta yıllık enflasyon baz etkisiyle yüzde 64,27'ye düştü
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Aralık ayına ilişkin tüketici ve üretici fiyat endekslerini yayımladı. Veriler enflasyon oranlarında baz etkisiyle düşüş olduğunu ortaya koydu.
Aralık'ta yıllık enflasyon baz etkisiyle düşüş kaydetti.
Bloomberg HT Araştırma Birimi'nin yaptığı ankette yıllık enflasyon beklentisi yüzde 67, aylık enflasyon beklentisi ise yüzde 2,8 olarak kaydedilmişti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) son enflasyon raporunda ise yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 65,2 olmuştu.
Aralık ayında öncü göstergelerden gelen sinyaller de enflasyonda baz etkisini göstermişti.
İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) Ücretliler Geçinme Endeksi’ne göre İstanbul’da perakende fiyatlar Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 92,97 oranında arttı. Toptan eşya fiyatları endeksi ise aynı ayda yıllık yüzde 81,31 yükseldi.
İstanbul’da perakende fiyatlar aylık bazda ise yüzde 2,94 oranında artarken, toptan eşya fiyatlarındaki aylık değişim yüzde 3,71 oldu.
Aralık ayında tüketici fiyatlarında yıllık artış oranı 3 ayın ardından çift haneli seviyelere döndü.
Benzer eğilim Türk-İş'in gıda enflasyon oranlarında da görüldü.
Türk-İş tarafından hazırlanan Açlık ve Yoksulluk Sınırı Aralık 2022 araştırmasına göre, Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 4,41 oranında, son 12 ayda yüzde 98,41 oranında artış gerçekleşti.
Baz etkisi nedir?
İki dönem arasındaki değişim hesaplanırken, değişime esas alınan dönemde normalden önemli ölçüde düşük veya yüksek bir gerçekleşme olmuş ve karşılaştırılan dönemde aynı anormallik tekrarlanmamışsa bu kez gerçekleşme normal düzeyde olur ve söz konusu göstergede hızlı bir düşüş ya da artış ortaya çıkar.
Bu etkiye baz etkisi adı verilir.