Asgari ücret artışı, memur ve emekli maaşı: İşte yeni ekonomi yönetiminin yol haritası
Asgari ücret artışından memur zammına pek çok alanda yeni ekonomi yönetiminin bugünden başlayarak ajandası yüklü olacak.
Yıl ortası itibarıyla maaş düzenlemelerinin ele alınması gerekiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan Seçim öncesinde en düşük memur maaşının 22 bin lira olacağını, emekli aylıklarında da kademeli bir artış yapılacağını açıklamıştı. Hem memur hem de emekli aylıkları için öncelikle modelin kararlaştırılması ve yasa çıkarılması gerekecek. Hürriyet'in haberine göre asgari ücret için de değerlendirme süreci başlayacak. Mehmet Şimşek’in rasyonel zemine dönme dışında seçeneği kalmadığı açıklamasının ilk sınavı bu aydan itibaren verilmeye başlanacak. Mali disiplin için de adım atılması bekleniyor.
Asgari ücrete Temmuz zammı
Yeni ekonomi yönetiminin öncelikli konuları arasında asgari ücrete yarı yıl zammı geliyor. Seçim öncesi yapılan açıklamalarda temmuz ayında zam yapılacağı ve asgari ücretin 500 Dolar seviyesine çıkarılacağı belirtilmişti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevini bugün devredecek olan Vedat Bilgin, “Temmuzda reel alım gücünü koruyacak şekilde düzenleyeceğiz. Aşağı yukarı 500 dolar bazında bir oran olacak” ifadelerini kullanmıştı. Yeni asgari ücret için 3 Temmuz’da açıklanacak olan haziran enflasyonunun bekleneceği belirtiliyor.
En düşük memur maaşı 22 bin TL
Temmuz ayıyla birlikte memurların maaş artışları da gündeme gelecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 11 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, “En düşük memur maaşını, en düşük kamu işçisi maaşından aşağı kalmayacak şekilde düzenleyeceğiz. Kamu işçilerinde olduğu gibi en düşük maaşı yine 15 bin liraya çıkararak üzerine de enflasyon ve refah payı olarak benzer bir artış yapacağız. Böylece en düşük memur maaşı da 22 bin lirayı bulacak” demişti.
Emekli maaşında kademeli artış
Senenin başında en düşük emekli aylıkları 7 bin 500 liraya çıkarılmıştı. Yıl ortası itibarıyla diğer emekli aylıklarında kademeli artış yapılacağı belirtilmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan da “Seçimden sonra, yeni Meclis’in yasama faaliyetlerine başlamasıyla 7 bin 500 liranın üzerinde emekli maaşı alan vatandaşlarımızı da sevindirecek haberi milletimizle paylaşacağız” ifadelerini kullanmıştı. Bu düzenlemenin Meclis kapanmadan önce bir torba yasaya eklenmesi öngörülüyor.
Şimşek’in 2007 yılından başlayan ve 2018 yılına kadar devam eden çeşitli bakanlık dönemlerinde enflasyon tek haneliydi. 2008 yılında yüzde 10.8 olan enflasyon, 2012 yılında yüzde 6.2’ye kadar gerilemişti. Bugün mayıs ayı enflasyon verileri açıklanacak. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), doğalgazın bir ay ücretsiz verilmesi nedeniyle mayıs ayında TÜFE hesabında “sıfır fiyat” yöntemini uygulayacak. Enflasyonun beklenenden daha düşük çıkması bekleniyor. Ancak başta gıda enflasyonu olmak üzere Şimşek’in atacağı adımlar sıkı bir şekilde takip edilecek.
Döviz yakından izlenecek
Kur, rezervler, yurt dışından kaynak:: Dolar kuru uzun bir süredir yatay seyrediyor. Geçen hafta 20 lirayı aşan paritenin yatay seyri başta ihracatçılar olmak üzere birçok kesimi rahatsız ediyor. Ancak dolar kurundaki artış da enflasyonu tetikliyor. Merkez Bankası’nın rezervleri, 26 Mayıs haftasında bir önceki haftaya kıyasla 98 milyar 458 milyon dolara indi. Dövizin seyri, rezervlerin artırılması, yurtdışından kaynak gelip gelmeyeceği ve Şimşek’in mesajları piyasa tarafından takip edilecek.
Orta Vadeli Program (OVP): Gelecek dönemin yol haritasını belirleyecek olan Orta Vadeli Program hazırlıklarına başlanacak. OVP’ler gelecek üç yılı kapsarken, büyüme, enflasyon, cari açık gibi birçok makro hedef yer alıyor. Şimşek’in enflasyon, büyüme hedefleri, bu hedeflere nasıl ulaşılacağı, alınacak tedbirler gibi birçok alanda mesaj vermesi bekleniyor.
Vergi paketi hazırlığı
Bütçe açığı: Bakanlığı döneminde bütçe disiplinine önem veren Şimşek’i bu yıl zorlu bir süreç bekliyor. Bütçe nisanda 132.5 milyar lira açık verdi. Böylece yılın ilk dört ayındaki bütçe açığı 382.5 milyar liraya ulaştı. Başta EYT’lilere ödeme olmak üzere bütçe açığının yükselmesi bekleniyor. Bütçe açığının azaltılması için büyük bir vergi paketinin hazırlandığı kulislerde yayılıyor. Bu paketin nasıl uygulanacağı, hangi kesimlere ek vergiler geleceğine de Şimşek karar verecek. Ek bütçe çıkarılması da bekleniyor.
Kur Korumalı Mevduat: 2021 yılının aralık ayında getirilen kur korumalı mevduat (KKM) uygulaması 26 Mayıs haftasında 2.5 trilyon lira sınırına geldi. Mart ayından itibaren hızla artış gösteren KKM’nin kademeli olarak azaltılabileceği gündeme gelmişti. Ancak KKM hesapları hızla yükseliyor. Şimşek’in KKM hesapları için nasıl bir yol izleyeceği takip edilecek.
Gözler Merkez Bankası'nda
Faiz: Mehmet Şimşek’in devir teslim törenindeki açıklamalarının ardından en çok merak edilen faiz politikasına nasıl devam edileceği. Merkez Bankası yönetiminde bir değişim olacağına kesin gözüyle bakılıyor. Faiz politikasında bir değişiklik olup olmayacağının ilk sınavı 22 Haziran’daki ilk Para Politikası Kurulu toplantısında yapılacak.
Büyüme: İlk çeyrekte büyüme yüzde 4 oldu. Ancak büyümenin büyük bölümü vatandaşın yaptığı harcamalar ve hizmetler sektöründen geldi. Tarım, sanayi ve ihracat geriledi. 2008’deki küresel krizin ardından ekonomi 2009 yılında küçülse de 2010’dan itibaren büyüme trendine girdive 2011’de yüzde 11.2’lik büyümenin ardından ortalama yüzde 5’e yakın seyretti. Şimşek geçmişte Kredi Garanti Fonu aracılığıyla büyümenin kapasitesini artırmıştı.