Yunanistan, iflastan kaçınmak için kreditörlerle yeniden masaya oturuyor. 30 Haziran'da yaptığı iki yıllık yeni bir anlaşma önerisinde bazı değişiklikler yapması beklenen Atina, Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker'ın 26 Haziran'da yaptığı önerisini de dikkate alacak.

Yunan Başbakanı Aleksis Çipras, 'hayır' rüzgarını arkasına alarak Avrupa'da zorlu temaslara start verecek. Elini güçlendirecek iki argüman ile masada uzlaşma arayacak olan Çipras, 30 Haziran'da Avrupa İstikrar Mekanizması’na (ESM) yaptığı iki yıllık ve 29,1 milyar Euro'luk anlaşma şartlarını, Avrupa Komisyonu'nun 2 hafta önce yaptığı önerisiyle birleştirerek kreditörlerin karşısına çıkacak.

Çipras'ın elini güçlendiren iki argümandan biri 5 siyasi partinin Euro'da kalarak sürdürülebilir bir anlaşma sağlanması için hükümetin arkasında olduklarına ilişkin ortak açıklama yağmış olmaları, diğeri ise kreditörlerle yıldızı barışmayan eski Maliye Bakanı Yannis Varufakis'in yerine Evklidis Çakalotos'un getirilmesi. Varufakis'in yokluğu, hem hükümet hem de kreditörler için yeni bir başlangıç anlamına da gelebilecek.

ATİNA'NIN ÖNERİSİNDE NELER VAR?

Bankaların 1 haftadır hizmet dışı kalmasının ardından ATM'lerden 60 Euro'luk nakit çekme sıkıntısının baş göstermesine kısa süre kala Atina, hızlı ve sonuca odaklı bir müzakere yapmak durumunda. Atina'nın yaptığı 30 Haziran tarihli iki yıllık kredi anlaşma önerisinde bazı değişikilik yapılması, 26 Haziran'da Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker'ın önerisiyle birleştirilerek kreditörlere sunulması bekleniyor.

Eurogroup, bugün referandum sonrası Yunanistan'daki durum ile Çipras hükümetinin yeni önerilerini ele alacak. Atina'nın yol haritasının çizileceği kritik toplantıda Avrupa Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası üst düzeyde temsil edilecek. IMF ise başkan düzeyinde temsil edilmeyecek.

Hükümet kanadından gelen bigilere göre çiçeği burnunda Maliye Bakanı Evklidis Tsakalotos (Çakalotos), öğlen düzenlenecek Eurogroup'ta 26 Haziran'da Komisyon tarafından önerilenler dikkate alınarak Atina yeni anlaşma önerisini sunacak.

MASADA 8,5 MİLYARLIK ÖNLEM VAR

Yunanistan'a Avrupa Komisyonu'nun önerdiği 8,5 milyar Euro'luk anlaşma önerisinde dikkat çeken başlıklar şunlar: 1015'te GSMH'nın yüzde 1 faiz dışı fazla, 2016'da yüzde 2, 2017'de ise yüzde 3, 2018'de ise yüzde 3,5. Aynı öneride ülkenin emeklilik harcamalarını buy yıl 450 ila 900 milyon Euro kadar azaltması isteniyor. 2016 yılı için bu rakam GSMH'nın yüzde 1'i olan 1,8 milyar Euro'ya çıkarılıyor.

KDV ORANINDA ARTIŞ

Önlemler paketinde KDV oranlarında yapılacak değişiklikler sayesinde 1,5 milyar ila 1,8 milyar Euro'luk gelir elde edilmesi öngörülüyor. Oteller için yüzde 13 olan KDV oranının yüzde 23'e, aynı şekilde restoran, lokanta ve taverna gibi yemek sektöründeki KDV'nin de 13'ten 23'e çıkarılması var. Elektrik için uygulanan yüzde 13'lük KDV ise aynı kalması isteniyor.

Gıdada sadece temel gıda maddelerine yüzde 13'lük KDV uygulamasına devam edilmesi var. Geri kalan çoğu gıda ürününde ise yüzde 23'lük KDV oranı uygulamasına geçilecek. Yunan hükümeti, adalara uygulanan yüzde 30'luk KDV indiriminin iptal edilmemesi için çaba gösterecek.

ŞİRKETLERE VERGİ ORANI ARTIRILIYOR

Bu arada şirket ve firmalar için uygulanan yıllık vergi miktarının yüzde 55'inin peşin ödenmesi uygulaması yerine yüzde 100'ünün alınması öngörülüyor. Şirket ve firmalara vergi oranının ise yüzde 26'dan yüzde 29'a çıkarılması uygulamasına denizcilik sektörü de ilave edilecek. Yunan hükümeti, işyeri ve şirketlerin yıllık vergi miktarının yüzde 100'ünün peşin ödenmesi uygulamasına geçilmesini istiyor.

EMEKLİLİK YAŞI 67 OLUYOR

Hükümet, emeklilik sisteminde EKAS olarak adlandırılan emeklilere 2 defada verilen ikramiyelerde yapılacak değişiklilerin 2019'a kadar yayılmasını istiyor. Hükümet, yüksek emekli aylıklarında acilen yüzde 20'lik kesintiye de sıcak bakmıyor.

Yunan hükümeti, emeklilik yaşının 67 ya da 40 yıl çalışma şartıyla 62 yaşında emekli olunmasına yeşil ışık yakıyor.

2 YIL İÇİN 30 MİLYAR GEREKLİ

Yunanistan'ın 2016 sonuna kadar kamu finansmanı için gerekli olan yeni kredi paketi 29,1 milyar Euro. Bu rakama bankalara gerekli olan sermaye arttırımı dahil değil. Ayrıca yeni kredi programının 2017'yi de kapsamına kesin gözüyle bakılıyor.

SAVUNMA HARCAMALARI

Yunan hükümeti, kreditörlerin 2015 yılı için 200 milyon Euro'luk savunma harcamasında kesinti talebini kabul etmedi. Küçük ortak milliyetçi Bağımsız Yunanlar (ANEL) hükümeti, Türkiye'ye karşı silahsız kalırız gerekçesini ileri sürdü. Atina, 2016'da 200 milyon ve 2017 yılında ise 400 milyon Euro'luk savunma kesintisi önerisinde bulundu.

ATİNA'NIN BORÇ SİLDİRME SENARYOSU

Yunanistan, Avrupa İstikrar Fonu'ndan (EFSF)sağlanan 130,9 milyar Euro'luk borcun yapılandırılması ve bir bölümünün tıraşlanması talebinde bulunuyor. Hükümetin EFSF borçlarına ilişkin önerisi ikiye ayrılıyor. Kalan borcun yeni bir krediye dönüştürülmesi ve şimdi uygulanan yüzde 2,5'lik faiz oranının iki katına yani yüzde 5'e çıkarılması. Geri kalan ise silinecek.

Bu yol izlenirse Yunanistan'ın yıllık ödeme yapacağı faiz miktarı yüzde 5 ile sabit kalacak. Ancak yüzde 50'lik esas borcun silinmesi şartıyla borcun toplam yükü önemli oranda azalmış olacak.

KÖPRÜ PROGRAM TALEBİ

Eurogroup, Yunanistan'ın müzakere masasına dönmesini büyük bir çekingenlikle bekliyor. Bazı üye ülkeler, yeni bir müzakere maratonu sürecinin tetiklenmesini istemiyor. Diğer bazı ülkeler ise yeni bir 2 yıllık kredi anlaşması yapmak yerine "köprü-program" desteği ile Yunan hükümetinin üzerinde anlaşmaya varılmış bir kısım önerilerini parlamentodan geçirmesini talep ediyor. Bu yolla Yunan tarafının reform yapmaya arzulu olduğunu kanıtlamasına imkan verilmiş, güven tazelenmiş olacak.

Bu köprü-programın Avrupa Merkez Bankası vasıtasıyla Yunan bankalarına belli oranda nakit akışı sağlayarak sistemin önünü açması bekleniyor. Ayrıca Avrupa Merkez Bankası teminatı altında bulunan ve 20 Temmuz'a kadar ödenmesi gereken 3,5 milyar Euro ile ilgili kolaylık gösterilecek.