Rusya’nın geçtiğimiz hafta Avrupa’ya yolladığı doğalgazı büyük oranda kesmesi sonrası yüzde 43’lük bir ralli yapan doğalgaz fiyatları yükselmeye devam ediyor. Rusya’nın tedarikte yaptığı yüksek kesintiler Avrupa ülkelerini kırmızı alarma geçirirken sınırlı dağıtım ihtimalinin artmasına neden oldu.

Kuzey Akım boru hattından iletilen doğalgazın yüzde 40 civarında kalmasıyla birlikte gösterege gaz fiyatları yüzde 8 yükseldi.

Gazprom CEO’su Alexey Miller boru hatlarının çalışması için elzem olduğunu söylediği gaz türbinleriyle ilgili yeni bir gelişme olmadığını dolayısıyla tedarikin düşük seviyede devam edeceği uyarısında bulundu.

Bu durumun Avrupa’da başlıca tüketici ülkeleri kış ayları için tuttuğu rezervlerden kullanım yapmak zorunda bıraktığı belirtiliyor.

Avrupa’nın en büyük alıcılarından Almanya, İtalya, Fransa’ya yollanan gaz miktarında ciddi kesintilere gidilmesi sonrası Avrupa Komisyonu Rusya’yı enerjiyi şantaj amaçlı kullanmakla suçladı.

"Rusya gazı kasıtlı kısıyor"

Rusya’nın gaz kesintilerine giderek Avrupa üzerindeki etkisini artırmaya çalıştığı sıralarda Kiev’i ziyaret eden Alman ve İtalyan liderler Moskova’yı tedariki kasıtlı şekilde kısmakla suçladı.

Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck konuyla ilgili,“Tedarik güvenliği şu anda güven altına alındı. Ancak durum ciddiyetini koruyor” derken Alman hükümetinin vatandaşlarına tüketimlerini kısma çağrısı yaptığı ve ülkede ışıkların açık tutulması için kömür santrallerine daha fazla bağlı kalacağı belirtiliyor.

Avrupa bir süredir başka kaynaklardan daha fazla tedarik sağlayabilmek için dünya genelinde arayışına devam ediyor ve oluşabilecek açıklar için sıvılaştırılmış doğal gaz ithalatını artırmaya çalışıyor.

Ancak Teksas’taki Freeport LNG tesisindek yaşanan yangının tesisteki sorunları uzatması kıtanın açık verdiği miktarı sağlamak için bel bağladığı nakliyatların azalmasına neden oldu. Bununla birlikte Avrupa ülkeleri küresel piyasanın da sıkıştığı bir zamanda Asyalı alıcılarla rekabet etmek zorunda kaldılar.

“Tekrar eden bu piyasa stresi kısa vadede Rus gazından vazgeçmenin ne kadar zor olacağına dair bir uyarı niteliğinde” yorumunu yapan danışmanlık firması Timera Energy, “Avrupa’nın Rus boru hatlarından gelen doğalgaza bağımlılığını azaltması için Asya ve Güney Amerika’dan alıcılarla LNG için artan oranda rekabete girmesi gerekiyor. Bu da geçtiğimiz hafta gördüğümüz üzere daha yüksek fiyatlar anlamına geliyor” değerlendirmesinde bulundu.

Kesintiler devam ederse İtalya acil durum planını devreye alabilir

Avrupa’nın en büyük alıcılarından İtalyan Eni SpA, Pazartesi günü yapılacak tedariki kısmen konfirme edebildi. Bloomberg'e konuşan konuya yakın kaynaklara göre Rusya’nın tedarikte kesintiye devam etmesi halinde İtalya firmalara enerji tüketimini kısmalarını istemenin de dahil olduğu önlemleri içeren acil durum planını bu haftadan itibaren devreye alabilir.

Avrupa’nın en büyük Rus gazı alıcısı olan Uniper SE'nin geçtiğimiz hafta sipariş ettiği miktardan yüzde 60 daha az doğalgaz tedarik edebildiği belirtilirken Fransa’da Engie SA ve Avusturya’da OMG AG’nin de kesintilerden ciddi şekilde zarar gördüğü değerlendiriliyor.