Bu yıl hem kuraklık hem yaz aylarında çıkan orman yangınları bal üreticisi ile tüketicisini vurdu.

Sozcu.com.tr’ye konuşan Türkiye Arıcılar Birliği (TAB) Başkanı Ziya Şahin, kuraklıktan dolayı yıllık yüzde 50 düşen bal üretiminin, yangınlarla birlikte kovanların zarar görmesinin etkisiyle yaklaşık yüzde 20 daha düştüğünü söyledi.

2019’dan 2020’ye yüzde 25 azalan bal üretimi, 2020’den 2021’e yüzde 60-70 aralığında azalmış oldu.

Şahin, “Kuraklıktan en çok etkilenen bölge Doğu ve Güneydoğu Anadolu olurken, yangınlardan en çok etkilenen ise çam balı üretiminin yüzde 18’ini karşılayan Muğla oldu. Çam balı üretimindeki düşüş yüzde 85’i bulurken, tüm bu etkenler tüketiciye de yüzde 60 zam olarak yansıdı” dedi.

Gıda Mühendisi Zafer Şenyurt ise azalan rekoltenin, sahte bal üretimindeki artışı tetikleyebileceği noktasında uyardı.

1 TENEKE BALIN MALİYETİ 450 TL’DEN 650 TL’YE ÇIKTI

TAB Başkanı Şahin’in verdiği bilgiye göre, geçen sene 450-500 TL’ye üretilebilen 28 kiloluk bir teneke bal, bu yıl 650-780 TL’ye üretildi.

TÜİK’e göre, bal fiyatları 2020-2021 Eylül aralığında yüzde 20 zamlanarak 53 TL’ye çıksa da TAB verisine göre tüketiciye yansıyan bu zam yıllıkta yüzde 60’ları buluyor.

Şahin, “Maliyetlerimizdeki yıllık yüzde 55’lik artışa karşın sattığımız balın fiyatı yıllık yüzde 15-25 aralığında artabildi. Vatandaş ise yüzde 60 daha pahalıya tüketti. İşin kaymağını firmalar yiyor” diye konuştu.

10 BİN KOVAN ZARAR GÖRDÜ, 150 BİNİ RİSKLİ

Şahin, yaz aylarında yaşanan yangınlar nedeniyle ülke genelinde toplam 10 bin kovanın zarar gördüğünü dile getirdi. Bir kovanda 30 bin arının olduğunu kaydeden Şahin, on binlerce arının öldüğünü aktardı.

Toplam 1 milyon 200 bin kovanın bulunduğu Muğla’da 6-7 bin kovanın kaybolduğunu söyleyen Şahin, Muğla’nın tek bir ilçesinde ise halen 150 bin kovanın risk altında olduğuna dikkat çekti.

“Ancak bölgesel olarak değil, bütüne bakmak lazım” diyen Şahin, “Toplam 250-300 bin kovanın olduğu Manavgat’ta 1.700 kovan yangınlardan zarar gördü. Kastamonu’da 80 bin kovanın 1600’ü kaybolurken, Osmaniye’de 20 25 binden 400 tanesi yangında zarar gördü” diye konuştu.

ARICI BORÇ ÖTELEME TALEP EDİYOR

Arıcının kovan kaybının devlet tarafından karşılandığını söyleyen Şahin, Tarım Kredi ve Ziraat Bankası’na olan borçlara yönelik ise aylardır talep ettikleri ötelemenin yapılmadığını aktardı.

Şahin, “Türkiye’de toplam 82 bin aile arıcılıkta uğraşır, yüzde 80’i ise gezgincilik koşullarında arıcılık yapar. Her işletmemiz yıllık 100-150 bin TL kredi alarak bu işi yapabiliyor. Bu ciddi bir rakam. Şu an için en önemli konu, arıcılarımızın borç yükünün ertelenmesidir. Bütün arıcılarımızın Tarım Kredi’ye ve Ziraat Bankası’na olan borçlarının ertelenmesini talep ediyoruz” diye konuştu.

‘BALDAKİ HİLE ARTABİLİR’

Gıda mühendisi Zafer Şenyurt ise, sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmesinde, bu yıl bal üretimin düşmesiyle birlikte, zaten büyük bir sorun olan hileli bal üretimini daha da artırabileceğinin altını çizdi.

“Bal gıda hilelerinin en çok yapıldığı besinlerin başında geliyor” diyen Şenyurt, “Aroma katılarak mısır şurubundan (nişasta bazlı sıvı şeker) ucuza elde edilen sahte ürünler piyasada çokça karşımıza çıkabiliyor” diye konuştu.

Tüketicilerin bu hileleri anlayıp, ayırt etmesinin ise nerdeyse imkansız olduğunu vurgulayan Şenyurt, şöyle devam etti:

“Üründe hile yapılıp yapılmadığı ancak analiz yapılarak tespit edilebilir. Bu nedenle satışa sunulan balların ve diğer gıdaların denetiminin etkin olarak yapılması halk sağlığı açısından son derece önemlidir. Tüketicilerin ise ürün alırken etiketli ürünleri tercih etmeleri, etiket bilgilerini dikkatlice kontrol etmeleri gerekir. Şüpheli durumlarda ise ilgili kurumlara ve Alo 174 hattına durumu bildirmeleri güvenilir gıdaya erişimde önemli katkı sağlayacaktır.”