Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan ayı öncesinde yaptığı fiyat değerlendirmesinde,  geçen ay sonuna kıyasla üretici ve market fiyat farkının 6,4 kata  kadar ulaştığını bildirdi.

Bayraktar, “Üreticilerimiz ürününü düşük fiyata satarken  tüketicilerimiz pahalıya tüketmek durumunda kalıyor. Bütün kesimler  sağduyulu davranmalı, spekülatörlere fırsat verilmemelidir” diye  konuştu.

Ramazan ayının bu yıl, koronavirüs salgını ile mücadele sürecinde  idrak edileceğini hatırlatan Bayraktar, “Sofralarda eksik olmasın diye  çiftçimiz tarlada kalacak. Virüse karşı mücadelede milletimizin  sağlıklı beslenmesi ilaç kadar önemlidir. Çiftçilerimiz,  vatandaşlarımızın huzurlu bir şekilde iftar yapabilmeleri ve  sağlıklarını koruyabilmeleri için çalışacak. Ramazan’da sofralarda  hiçbir şey eksik kalmayacak” diye konuştu.

Bayraktar, “Gıda arzında sıkıntı yaşanmaması için çiftçilerimizi  desteklemek, üretime devam etmelerini sağlamak zorundayız” ifadelerini  kullandı.

Yeterli ve dengeli beslenmenin sağlıklı yaşam için bir gereklilik  olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Ramazan ayını huzurlu bir şekilde  geçirebilmemiz için vatandaşlarımızın gıda ihtiyacını eksiksiz olarak  karşılamalı, sağlıklı beslenmelerini sağlamalıyız. Çiftçilerimizi  motive etmek ve tarlada tutmaktan başka çaremiz yok. Aksi takdirde  gıda ürünlerini, ya raflarımız boş kaldığı için bulamayacağız ya da  çok pahalı olduğu için satın alamayacağız” ifadelerini kullandı.

Koronavirüsle mücadele edilen bu dönemde, gıda güvenliği ve tarımsal  üretimin öneminin daha iyi anlaşıldığını ifade eden Bayraktar, fedakar Türk çiftçisinin tüm zorluklara rağmen üretime devam ettiğini  vurgulayarak, “Üreticilerimizin 766 Ziraat Odamız aracılığıyla tespit  ettiğimiz sorun ve taleplerini, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ilgili
Bakanlara ilettik. Tarım sektörünün öncelikli olacağı bir ekonomik  paket açıklanmasını bekliyoruz” diye konuştu.

Üretilen gıdaların tüketiciye ulaştırılması konusunda da özenli  davranılması, pazarlama sürecinde sorun yaşanmaması için önlem  alınması gerektiğini ifade eden Bayraktar, “Ramazan ayı içerisinde  sokağa çıkma yasağı uygulanması durumunda, vatandaşlarımızın taze  meyve sebze ihtiyaçları ekmek dağıtımında olduğu gibi evlerine kadar  ulaştırılmalı, iftarı bekleyen tüketicilerimizin taze gıdaya erişimi  sağlanmalıdır” diye konuştu. Bayraktar, “Belediyeler ve belediyeler  tarafından belirlenen pazarcı esnafının, semtlerde seyyar olarak satış  yapması sağlanabilir” önerisinde bulundu.

Bayraktar, Ramazan ayında görülebilecek gıda fiyat artışları konusunda  uyarılarda bulundu. Ramazan nedeniyle gözlerin gıda fiyatlarına  çevrildiğini bildiren Bayraktar, “Beklentimiz bütün kesimlerin sorumlu  davranması, artan talebin suiistimal edilmemesidir” dedi.

Bayraktar, 2007 yılından bu yana, Ramazan öncesi fırsatçılığa izin  verilmemesi konusunda çalışmalar yapan Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin, bu Ramazan boyunca da üretici ve market fiyatlarını takip  edeceğini, kamuoyunu bilgilendirmeye devam edeceğini vurguladı.

Üretici market fiyatları-

Bayraktar, geçen ay sonuna göre markette 26, üreticide 6 üründe fiyat  artışı  markette 12, üreticide 13 üründe fiyat düşüşü olduğunu   markette 2, üreticide 13 üründe fiyatın değişmediğini bildirdi.

Ay sonundan bu güne fiyatı en fazla artan ürünün markette domates,  üreticide karnabahar olduğunu belirten Bayraktar, fiyatı en fazla  düşen ürünün ise markette patlıcan, üreticide ise sivri biber olduğunu  belirtti.

Ramazan ayı öncesinde üretici ve market arasındaki fiyat farkının en  fazla yüzde 541,90 ile lahanada yaşandığında dikkati çeken Bayraktar,  “Fiyat farkının kuru incirde yüzde 390, elmada yüzde 304,50,  maydanozda yüzde 295,60, kabakta yüzde 284,29 olduğunu bildirdi.

Lahananın 6,4 kat, kuru incirin 4,9 kat, elmanın ve maydanozun 4 kat,  kabağın 3,8 kat fazlaya tüketiciye satıldığını vurgulayan Bayraktar,  “Üreticide 35 kuruş olan lahana markette 2 lira 25 kuruşa, 13 lira  olan kuru incir 63 lira 70 kuruşa, 1 lira 63 kuruş olan elma 6 lira 59  kuruşa, 50 kuruş olan maydanoz 1 lira 98 kuruşa, 1 lira 38 kuruş olan  kabak 5 lira 32 kuruşa satılmaktadır” dedi.

Market fiyatlarındaki değişim-

Ay sonundan bu güne markette kuru fasulye ve kuru üzüm fiyatında bir  değişim meydana gelmezken, fiyat düşüşünün en fazla yüzde 24,87 ile  patlıcanda görüldüğünü bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:

“Patlıcandaki fiyat düşüşünü yüzde 12,34 ile sivri biber, yüzde 9,54  ile kabak, yüzde 9,13 ile limon, yüzde 9,05 ile pırasa, yüzde 7,03 ile  salatalık izledi.

Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 46,42 ile domateste yaşandı.
Domatesteki fiyat artışını yüzde 35,82 ile karnabahar, yüzde 22,20 ile  elma, yüzde 12,52 ile lahana, yüzde 11,54 ile havuç, yüzde 7,23 ile  patates, yüzde 7,11 ile nohut, yüzde 6,89 ile tavuk eti, yüzde 6,61  ile yeşil soğan, yüzde 6,60 ile maydanoz, yüzde 5,56 ile yumurta,  yüzde 5,32 ile kaşar peyniri takip etti.”

Üretici fiyatlarındaki değişim-

Ay sonundan bu güne üreticide, pırasa, lahana, elma, kuru fasulye,  nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru  incir, fındık, zeytinyağı ve süt fiyatında bir değişim meydana  gelmezken, yüzde 45,41 azalmayla fiyatı en fazla düşen ürünün sivri  biber olduğunu belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:

“Sivri biberdeki fiyat düşüşünü yüzde 38,52 ile kabak, yüzde 31,45 ile  salatalık, yüzde 24,64 ile yeşil soğan, yüzde 22,02 ile patlıcan,  yüzde 18,10 ile marul, yüzde 14,81 ile limon, yüzde 11,82 ile kuru  soğan, yüzde 9,33 ile patates, yüzde 9,09 ile maydanoz, yüzde 7,69 ile  ıspanak, yüzde 3,07 ile kuzu eti, yüzde 0,28 ile dana eti izledi.

Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 73,33 ile karnabaharda görüldü.
Karnabahardaki fiyat artışını yüzde 59,14 ile domates, 28,13 ile  havuç, yüzde 19,81 ile yumurta, yüzde 6,59 ile kuru üzüm, yüzde 3,54  ile Antep fıstığı takip etti.”

Fiyat değişimlerinin nedenleri-

Artan hava sıcaklıkları ve alınan karantina tedbirlerinin fiyatlarda  etkili olduğunu belirten Bayraktar şu bilgileri verdi:

“Geçen ay sonundan bu yana, sivri biber, kabak, salatalık, yeşil  soğan, patlıcan, marul ve maydanozda artan hava sıcaklıkları ile  birlikte hasat edilen ürün miktarında yaşanan artışın yanı sıra  karantina tedbirleri kapsamında vatandaşların sokağa çıkmaması  nedeniyle talepte yaşanan daralma fiyatların düşmesinde etkili  olmuştur.

Özellikle çabuk bozulan yeşil soğan, marul, maydanoz, ıspanak gibi  ürünlerde tüccarın aldığı malı satamama endişesi ile piyasada görülen  yavaşlama fiyatları etkilemiştir.

İhracata getirilen yasak limon fiyatlarının düşmesine neden olmuştur.
Limonda ihtiyaç fazlası ürünün  üretici fiyatlarını düşürmeden, iç  piyasada arzda daralmaya meydan vermeyecek şekilde kademeli ve  kontrollü olarak ihracatı sağlanmalıdır.

Kuru soğanda Çukurova Bölgesinde yazlık çeşitlerin hasadının  başlamasının yanı sıra soğanda devam eden ihracat yasağı fiyatları  aşağı çekmiştir.

Patateste görülen fiyat düşüşünde karantina tedbirleri nedeniyle  alımlardaki yavaşlama etkili olmuştur.

Bu süreçte fiyatı artan ürünlere baktığımızda karnabaharda artık sezon  sonunun gelmiş olması, domateste ihracattaki artış fiyata yansımıştır.

Havuçta ise önemli üretim merkezi olan Beypazarı’nda sezon sonuna  gelinmesi etkili olmuştur.

Kuru üzümde dolar kurundaki yükselme ile ihracatta yaşanan artış  fiyatı yükseltmiştir. Antep fıstığında az da olsa görülen artışta  rekoltenin düşük olması etkilidir.”

Geçen yıl Ramazan öncesine göre market fiyatlarındaki değişim-

Bu yıl ve geçen yıl Ramazan ayı öncesindeki fiyatları da değerlendiren Bayraktar  geçen yıl Ramazan öncesine göre markette 26, üreticide 14  üründe fiyat artışı  markette 13, üreticide 17 üründe fiyat düşüşü  olduğunu bildirdi.

Bayraktar, geçen yıl Ramazan öncesine göre fiyatı en fazla artan  ürünün markette Antep fıstığı, üreticide kırmızı mercimek  fiyatı en  fazla düşen ürünün ise markette pırasa, üreticide lahana olduğunu  belirtti.

Geçen yıl Ramazan öncesine göre markette fiyat düşüşünün en fazla  yüzde 57,85 ile pırasada görüldüğünü bildiren Bayraktar, şunları  kaydetti:

“Pırasadaki fiyat düşüşünü yüzde 56,30 ile lahana, yüzde 50,93 ile  havuç, yüzde 40,06 ile kuru soğan, yüzde 28,33 ile domates, yüzde27,20 ile patates, yüzde 21,68 ile marul, yüzde 15,01 ile patlıcan  izledi.

Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 55,88 ile Antep fıstığı,  yüzde 52,09 ile limon, yüzde 40,68 ile elma, yüzde 34,16 ile mısırözü  yağı, yüzde 33,45 ile süt, yüzde 26,22 ile kırmızı mercimek, yüzde 25,39 ile ayçiçek yağı, yüzde 24,37 ile kaşar peyniri, yüzde 23,11 ile  maydanoz, yüzde 22,30 ile yoğurt, yüzde 20,31 ile sivri biber takip  etti.”

Geçen yıl Ramazan öncesine göre üretici fiyatlarındaki değişim-

Geçen yıl Ramazan öncesine göre üreticide fiyatı en fazla düşen ürünün 76,67 ile lahana olduğunu belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:

“Lahanadaki fiyat düşüşünü 69,21 ile pırasa, yüzde 65,83 ile havuç,  yüzde 48,48 ile patlıcan, yüzde 45,19 ile domates, yüzde 35,33 ile  kuru soğan, yüzde 35,32 ile yeşil soğan, yüzde 35,24 ile patates,  yüzde 30,83 ile kabak, yüzde 30,77 ile ıspanak, yüzde 29,10 ile marul,  yüzde 26,09 ile salatalık, yüzde 16,67 ile maydanoz ve sivri biber,  yüzde 14,91 ile kuru üzüm, yüzde 13,33 ile kuru incir, yüzde 8,54 ile  nohut izledi.

Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 55,92 ile kırmızı mercimek,  yüzde 47,21 ile Antep fıstığı, yüzde 40,40 ile süt, yüzde 30,62 ile  kuru fasulye, yüzde 27,78 ile limon, yüzde 22,92 ile yeşil mercimek,  yüzde 20 ile pirinç, yüzde 17,93 ile dana eti, yüzde 15,26 ile kuzu  eti, yüzde 11,11 ile fındık, yüzde 10,34 ile zeytinyağı, yüzde 10 ile  kuru kayısı, yüzde 7,24 ile elma, yüzde 1,35 ile yumurta takip etti.”

Ramazan ayının her yıl 10 gün geriye geldiğini hatırlatan Bayraktar, Ramazan ayları arasındaki fiyat farklılıkları kıyaslanırken, mevsimsel  değişikliklerin göz ardı edilmemesi gerektiğini, mevsimsel etkiler  nedeniyle fiyat farkı yaşanabileceğini ifade etti. Bayraktar şöyle  devam etti:

“Artan girdi fiyatlarının üretime yansımasının yanı sıra Antep  fıstığında yok yılı olması, kırmızı mercimek, limon ve zeytinyağında  olumsuz iklim koşulları nedeniyle rekoltenin düşük olması fiyatlara  yansıdı.

Bu yıl yaşanan koronavirüs salgını üreticilerimizi derinden etkiledi.
Karantina tedbirleri kapsamında piyasalarda görülen yavaşlama  nedeniyle yaşanan fiyat düşüşlerinden en çok üreticilerimiz etkilendi.”

-“Beklentimiz bütün kesimlerin sorumlu davranmasıdır”

Halkın Ramazan’da makul fiyatlara ürün tüketebilmesi için market  fiyatlarının özenle takip edilmesi gerektiğini belirten Bayraktar  şöyle devam etti:

“Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak üretici ve market fiyatlarının  takipçisi olmaya ve kamuoyu ile paylaşmaya devam edeceğiz.
Beklentimiz, bütün kesimlerin sorumlu davranması, artan talebin  suiistimal edilmemesi, tüketicilerin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun  fiyatla erişebilmesinin sağlanmasıdır. Üreticilerimiz ve halkımızın  mağdur olmaması için spekülasyonlara fırsat verilmemeli, tedbirler  zamanında alınmalı, pazarlama sorunları çözülmeli, gıda denetimleri  artırılmalıdır.”