Borsa aralık ayında şaha kalkacak mı
Borsa İstanbul sanıldığı gibi yılın son ayında yükselişe mi geçiyor. Son 25 yılın verileri ne söylüyor. İşte ayrıntılar
borsatek.com/özel - Halka arz furyasının tam gaz devam ettiği Borsa İstanbul'da endeks kasım ayını 8 bin puanın altında ama yüzde 5.77 kazançla tamamladı. Böylece endeks, mayıs-ekim dönemindeki altı aylık yükselişine ara verdiği ekim ayından sonra yeniden aylık bazda kazanca dönmüş oldu.
Halka arzlarla beraber, uygulanan ekonomik politikaların da etkisiyle yatırımcı sayısının rekor kırdığı Borsa İstanbul'da yatırımcıların yılbaşından bu yana (2 Aralık) ortalama kazancı yüzde 45.68 seviyesinde. Enflasyon ile birlikte düşünüldüğünde yatırımcıların reel olarak artıda olmadıkları ortada. Nominal de olsa BIST 100 yılı geçen yılın kapanışı olan 5.509 puan altında yılı tamamlamadığı sürece, son 5 yılı artıda kapatmış olacak. Bunun aksi yani yılın ekside kapatılması çok çiddi bir kriz olmadığı sürece olası değil. Tabi bir de "Borsaların aralık ayında ralli yapması/atağa kalkması" durumu var. Peki ama bu gerçekten öyle mi? Bir bakalım....
Borsada en yüksek aylık kazanç aralık aylarında değil
Borsa İstanbul'da son 25 yıl içinde yatırımcılar aylık bazda en yüksek kazanı nisan ayları içinde elde ettiler. Son 25 yılın nisan ayı kazanç ortalaması yüzde 2.99 seviyesinde. Son 25 yıl boyunca yatırımcıların Borsa İstanbul'da aralık aylarındaki ortalama kazancı ise yüzde 1.95 seviyesinde gerçekleşmiş.
Üstelik sadece nisan ayları kazanç ortalaması değil, ağustos ve mart ayları kazanç ortalamaları da aralık ayı kazanç ortalamasından daha yüksek. Yani aralık ayı, mayıs ayları ile birlikte kazanç sıralamasında dördüncü sırada.
Borsa İstanbul'un son 25 yılında nisan ayları sadece kazanç açısından ilk sırada yer alması ile değil, volatilite (oynaklık) açısından dikkat çekici. Yatırımcıların yüreğini hoplatan iniş çıkışlar yüzde 5.25 ile en çok nisan ayında yaşanıyor. Aralık ayı bu konuda da fakir. Son 25 yılın ortalamalarına göre, aralık ayları volatilite ortalaması yüzde 3.77. Beş ayın volatitilte ortalaması aralık ayı ortalamasından daha yüksek. Yani aralık ayı kazanç açısından da volatilite açısından da "orta halli" bir ay sayılır.
En yüksek aralık ayı kazancı 1999'da
Her ne kadar "yılın son ayında borsa yükselir" varsayımı o kadar doğru olmasa da bunun altında yatan bazı faktörler var tabii ki.
Pozisyon değişimleri, fon yöneticilerinin prim hesapları vb gibi faktörlerin alımları artırdığı doğru olarak kabul ediliyor. Yine de tablodan da anlaşılacağı gibi, aralık ayı öyle sanıldığı gibi kazancın yüksek olduğu bir ay değil. Borsa İstanbul'un son 25 yılına bakıldığında aralık ayları içinde en yüksek kazancın 1999 yılında görülüyor. (1999 aralık ayında borsa, AB'ye katılım süreci ile ilgili üst üste yaşanan olumlu gelişmelere bağlı olarak yüzde 79.80 değer kazanmış, AB süreci ile ilgili olumlu gelişmeler 2003'ten sonra da Borsa İstanbul'un itici güçlerinden birisi olmuştu.)
Borsa İstanbul'un son 25 yılı içinde endeks aralık aylarında 6 defa değer kaybı yaşadı. Yani neredeyse her 4 aralık ayından birisinde borsa yatırımcıları kaybetmiş.
Ancak yinede aralık ayı için söylenecek olumlu şeyler de var. Borsa son 25 yılda 9 yılı ekside kapatırken, bu 9 yılın 4'ünde yatırımcılar aralık ayında kazanmış, yani yıllık kayıplarının bir kısmını hiç olmazsa geri alabilmişler.
Diğer taraftan, yine son 25 yılda Borsa İstanbul'un yükselişle kapandığı 17 yılın aralık aylarının sadece birinde, 2014 aralık ayında, o da sadece yüzde 0.52 oranında değer yitirmiş durumda. Geçmiş referans olarak alınırsa bu yılın aralık ayının da artıda kapatma olasılığı yüzde 94.11 olarak ortaya çıkıyor.
Merak edenler için bir üstteki tablonun dolar bazlı versiyonu da aşağıdaki gibi: