Doğalgazda bir yandan yüksek fiyat artışları, bir yandan da daha yüksek fiyatlardan yenilenmesi beklenen sözleşmeler nedeniyle, BOTAŞ’ın sübvansiyondan kaynaklanan zararı büyüyor.

DÜNYA gazetesinden Mehmet Kaya’ya değerlendirmelerde bulunan enerji uzmanı Ali Arif Aktürk, BOTAŞ’ın görev zararı yazarak sürdürdüğü sistemin sürdürülebilirliğinin tartışmalı olduğunu belirtti. BOTAŞ’ın sermayesi artırılarak karşılanan sübvansiyonun, uluslararası fiyatların yüksek seyri halinde sorun olmaya devam edeceğinin altını çizen Aktürk, geçici olarak yaklaşık yüzde 2 dolayında maktu ÖTV ve yüzde 18 KDV’nin kaldırılabileceğini vurguladı.

Türkiye’nin hali hazırda 58 milyar metreküplük uzun vadeli kontratı bulunuyor. Anlaşmaya bağlanan Azerbaycan gazının 6 milyar metreküp olduğu, Rusya ile devam eden görüşmelerin ise 4 milyar metreküpü BOTAŞ olmak üzere 8 milyar metreküp dolayında olduğu biliniyor.

Uluslararası fiyatların yüksekliği ve uzun vadeli kontratların henüz devreye girmemesi, hanelere satılan gazın fiyatının kontrolünde BOTAŞ’ın görev zararı kullanılıyor. BOTAŞ, çıkış fiyatlarını sübvanse ederek, yüksek fiyatları sübvanse ederken, TL değer kayıpları nedeniyle kur riskini de üstleniyor. Enerji Uzmanı Ali Arif Aktürk, bu durumun sürdürülmesinin zor olduğunu, sonuçta BOTAŞ’ın yüksek bir finansmana gerek duyacağını, bunun şimdilik sermaye artırımlarıyla karşılandığını vurguladı.

Aktürk, mevcut koşullar altında hanehalkına ucuz gaz tedarikinin devam etmesinde KDV ve ÖTV indirimlerinin kullanılabileceğini vurguluyor. Yüzde 18 KDV’nin nihai ödeyicisinin tüketici olması nedeniyle hem finansman sağlamada hem de indirimin yansımasında etkili olacağı, yüzde 2’ye yakın maktu ÖTV’nin de fiyatları bir süre kontrol etmede olumlu olacağını vurguluyor. Aktürk, dağıtım kanalında ise oynayabilecek bir fiyat marjı olmadığı görüşünde.