11 ülkeden 500 CEO ile gerçekleştirilen 2021 CEO Outlook Pulse anketinde, dünyanın en güçlü şirketlerini yöneten iş liderlerinin ‘normale dönüşü’ nasıl gördüğü ve nasıl planladığı araştırıldı. 

Araştırma, yeni gerçekliğe hazırlanan CEO’ların en önemli parametresinin ‘aşıya erişim potansiyeli’ olduğunu gösteriyor.  CEO’lar normale dönüş için 2020 yazına göre daha net ve orta vadeli bir stratejiye sahip. Ancak küresel iş liderlerinin yüzde 45’i bu yıl normale dönüş beklemiyor. CEO’lara göre ekonominin ve iş düzeninin normalleşmesi 2022’den önce mümkün görünmüyor. 2022’deki bu normalleşmenin de eskisinden hayli farklı olacağı görüşü ağırlık kazanıyor. 

Araştırma sonuçlarını değerlendiren KPMG Türkiye Başkanı Murat Alsan, “Pandeminin başındaki ani belirsizlik ve şiddetli değişim üzerinden bir yıl geçti. CEO’lar yönettikleri işletmeleri istikrara kavuşturacak temelleri attılar. Araştırmaya göre, çok az iş lideri normale hızlı bir dönüş olacağı görüşünde. Büyük çoğunluğu normal iş düzenine geçmenin biraz daha vakit alacağını düşünüyor. Bu nedenle en yakın tarih 2022 çıkıyor. Ofislere dönüş konusunda eğilimin değiştiğini görüyoruz. CEO’lar ofislere dönüşle ilgili önemli bir karar almadan önce iş gücünün virüse karşı korunduğundan emin olmak istiyor. Aşılamanın başlaması, işletmelerini yeni gerçekliğe hazırlayan liderlere iyimserlik sağlıyor. Ancak CEO’lar yine de operasyonlarını, tedarik zincirlerini ve çalışanlarını etkileyebilecek ve aşı kıtlığı yaşayabilecek kilit pazarlar için senaryolar çalışıyor” dedi. 

2021 CEO Outlook Pulse Araştırması’ndan öne çıkan bazı başlıklar şöyle:

• Küresel ekonominin en büyük şirketlerinin yöneticileri, normale dönüş ve normalin yeni kuralları planlarına çalışıyor ancak iş gücünün Covid-19 aşısına erişememesi stratejilerin yeniden ele alınmasını zorunlu kılıyor. CEO’ların yüzde 31’i 2021’de normale dönmeyi bekliyor, yüzde 45’i normalleşmenin 2022’de başlayacağını düşünüyor, yüzde 24’ü ise işlerin sonsuza kadar değiştiğini söylüyor. 

İşe dönüşte ilk kriter aşı 

• Her 10 iş liderinden dokuzu, yani araştırmaya katılanların yüzde 90’ı, büyük çoğunluğun sağlığını korumak için aşı olan çalışanlarından aşılandıklarına dair bildirimde bulunmalarının isteneceğini belirtiyor. 
• Liderlerin yüzde 21'i müşterilerine ve ziyaretçilerine tesislerine ya da ofislerine girişte  aşı olup olmadıklarını sormayı planlıyor. 
• CEO’ların yüzde 26'sı pandemi sona erene kadar uluslararası seyahatlere çıkmayacağını söylüyor. 
• Yöneticilerin yüzde 61’i personelin ofise dönmesini istemeden önce başarılı aşılama sonuçlarını beklemek niyetinde. Şirket liderlerinin yüzde 76’sı önemli pazarlardaki hükümetlerin işletmeleri normale dönmeye teşvik etmesini bekleyecek. 
• CEO’ların yüzde 34’ü ise aşı güvenliği hakkında yanlış bilgilerden ve çalışanların bundan etkilenerek aşı yaptırmama olasılığından endişe duyuyor.

Ofislerin küçülmesi askıda mı? 

• Küresel CEO’lar, ülkeler salgından çıktıkça işlerin yüz yüze başlaması ihtiyacını yeniden değerlendiriyor. CEO’ların şirketlerinin fiziksel ayak izini küçültme iştahında altı ay öncesine göre keskin bir düşüş var. Salgın kontrol altına alındığında ofislere dönüş eğilimi artıyor.
• CEO’ların yalnızca yüzde 17’si pandeminin sonucu olarak ofis alanlarını küçültmek istediğini söylüyor. Ağustos 2020’de bu oran yüzde 69’du. Bu rakam ya ofislerin bu sürede küçüldüğünü ya da stratejilerin değiştiğini gösteriyor. 
• Bununla birlikte aşıya erişim konusunda tereddütler var. CEO’ların yüzde 55’i çalışanlarının Covid-19 aşısına erişiminden endişeli. Bu da çalışanların iş yerine ne zaman döneceği konusundaki planlamaları etkiliyor. 

Uzaktan çalışmada hibrit model

• Küresel yöneticiler iş gücünün tamamen uzaktan çalışması konusunda ölçülü bir yaklaşım gösteriyor. CEO’ların yüzde 30’u Covid-19 sonrası çoğu personelin haftada 2-3 gün uzaktan çalıştığı hibrit bir model düşünüyor. Yüzde 21’i ağırlıklı olarak uzaktan çalışan yetenekleri işe almak istiyor. Bu oran geçen yılki araştırmada yüzde 73 çıkmıştı. 

Siber güvenlik yeniden bir numara

• Kilitlemeler sırasında norm haline gelen uzaktan çalışma nedeniyle veri güvenliği riskleri yeniden yükselişte. Ağustos 2020’de tehditler arasında beşinci sırada bulunan siber güvenlik, 2021’in başında ilk sıraya çıktı. CEO’lar gelecek üç yıl boyunca büyümelerini ve operasyonlarını etkileyecek en önemli risk noktası olarak siber güvenliği görüyor.
• Bu yıl CEO'ların yüzde 52'si veri güvenliği önlemlerine öncelik vererek, yüzde 50'si müşteri odaklı teknolojilere odaklanarak ve yüzde 49'u video konferans ve mesajlaşma yetenekleri gibi dijital iletişime bağlı kalarak dijital teknolojilere daha fazla harcama yapmayı planlıyor. 
• Ayrıca, dijital yeteneklerini artırmak için çeşitli yollar arayacaklar, çünkü yüzde 61'i önümüzdeki üç yılda birleşme ve satın alma iştahlarının, esas olarak müşteri deneyimlerini veya değer önerilerini dönüştürmek için dijital teknoloji edinme arzusundan kaynaklanacağını belirtiyor.