ABD ve müttefik bazı ülkelerin Çin'e karşı çip kısıtlamasına gitmesinin ardından Çin'den yanıt gecikmedi. Yarı iletken malzemelerin üretilmesinde kullanılan ve yoğun olarak da sadece Çin'de üretilen galyum ve germanyumun ihracına kısıtlama getirildi. Peki Çin'in yasakladığı bu malzemeler dünyayı nasıl etkileyecek? Dünya yeni bir çip krizinin eşiğinde mi?

Garmanyum

Germanyum cevherleri nadir olarak bulunuyor ve germanyumun çoğu çinko üretiminin bir yan ürünü olarak ve kömür uçucu külünden üretiliyor.

Avrupa'daki Kritik Hammaddeler Birliği'ne (CRMA) göre Çin, dünyadaki germanyumun yaklaşık yüzde 60'ını üretiyor; geri kalanı ise Kanada, Finlandiya, Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri'nden geliyor.

Çin gümrüklerine göre, Çin geçen yıl 43,7 ton işlenmemiş ve işlenmiş germanyum ihraç etti.

Peki ya Galyum?

Galyum, çinko cevherlerinde ve boksitte eser miktarda bulunuyor ve alüminyum yapmak için boksit işlenirken galyum metali üretiliyor. CRMA'ya göre bu malzemenin yaklaşık %80'i Çin'de üretiliyor.

Galyum, elektronikte kullanılmak üzere galyum arsenit yapımında kullanılıyor. CRMA, yalnızca birkaç şirketin - biri Avrupa'da, diğerleri Japonya ve Çin'de - gerekli saflıkta üretim yapabildiğini söylüyor.

Çin gümrüklerine göre, Çin 2022 yılında bir önceki yıla göre %25 artışla 94 ton galyum ihraç etti.

Bu malzemeler ne işe yarıyor?

ABD'li Wafer World şirketine göre, silikon yerine galyum arsenit ile yapılan yarı iletkenler daha yüksek frekanslarda çalışabilir ve ısıya dayanıklı.

Wafer World, özellikle yüksek çalışma frekanslarında silikon cihazlardan daha az gürültü ürettiklerini ve bu sayede radarlarda, radyo iletişim cihazlarında, uydularda ve LED'lerde kullanışlı olduklarını söylüyor.

Germanyum esas olarak fiber optik ve plastiklerin yanı sıra kızılötesi radyasyonda kullanılıyor. Metal ve oksitleri, gece görüş cihazları ve uydu görüntü sensörleri gibi askeri uygulamalarda tercih ediliyor.

Maliyeti ne?

Refinitiv Eikon'daki Şanghay Metal Borsası verilerine göre, Çin'de %99,99 saflıktaki galyum en son Pazartesi günü bir önceki seansa göre %5,97 artışla kg başına 1.775 yuan (245 $) olarak değerlendirildi ve 16 Mayıs'tan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

Refinitiv Eikon'daki Şanghay Metal Borsası verilerine göre, Çin'de germanyum külçe fiyatı en son Pazartesi günü kg başına 9.150 yuan (1.264 $) seviyesinde görüldü.